Kościół Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny i klasztor reformatów w Kazimierzu Dolnym

Kościół Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny i klasztor reformatów

nr rej. A-464 z 24 marca 1970
Budynki klauzury
Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Miejscowość	Kazimierz Dolny
Kościół	Kościół katolicki
Właściciel	Franciszkanie-reformaci
Prowincja	Matki Bożej Anielskiej Zakonu Braci Mniejszych
Gwardian	O. Eliasz Hetmański, OFM
Klauzura	tak
Typ zakonu	męski
Obiekty sakralne
Kościół	Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny
Fundator	Bartłomiej Przybył Mikołaj Przybył
Styl	barok
Materiał budowlany	cegła
Data budowy	1589-1668
Data zamknięcia	1865
Data reaktywacji	1928
Położenie na mapie Kazimierza Dolnego Kościół Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny i klasztor reformatów
Położenie na mapie Polski Kościół Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny i klasztor reformatów
Położenie na mapie województwa lubelskiego Kościół Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny i klasztor reformatów
Położenie na mapie powiatu puławskiego Kościół Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny i klasztor reformatów
Położenie na mapie gminy Kazimierz Dolny Kościół Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny i klasztor reformatów
51°19′15″N 21°56′43″E
Strona internetowa

Kościół pw. Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny i klasztor reformatów – jeden z zabytkowych kościołów w Kazimierzu Dolnym. Zespół klasztorny obecnie należy do Prowincji Matki Bożej Anielskiej Zakonu Braci Mniejszych.

Historia

Nieduży kościół pod wezwaniem Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny został ufundowany przez mieszczan kazimierskich: Bartłomieja i Mikołaja Przybyłów. Świątynia została konsekrowana przez krakowskiego biskupa pomocniczego Pawła Dembskiego w dniu 11 sierpnia 1591 roku. W 1627 roku przy tej świątyni osiedlili się franciszkanie-reformaci, których zaprosił Henryk Firlej, opat z Tyńca, późniejszy biskup przemyski. Reformaci powiększyli stopniowo świątynię, dobudowując prezbiterium z chórem zakonnym oraz przedłużając nawę; zakrystia została przez nich przebudowana na kaplice św. Rocha i św. Sebastiana.

Budynek klasztoru był budowany etapami w latach 1639-1668. Zespół klasztorny został poważnie uszkodzony przez pożar w dniu 27 czerwca 1827 roku. Odnowiona świątynia otrzymała wtedy w bryle wiele cech stylowych typowych dla klasycyzmu. W 1865 roku klasztor został zamknięty, a reformaci zostali przewiezieni do Pińczowa. Do Kazimierza Dolnego powrócili w 1928 roku. Podczas okupacji hitlerowskiej (od października 1942 roku do lipca 1944 roku) klasztor był zajęty przez gestapo, a piwnice zostały zamienione na więzienie. Reformaci mieszkali w mieście i obsługiwali świątynię.

W latach 1945 – 1958 w części zabudowań klasztornych znajdował się internat dla chłopców szkół średnich. W 1956 roku, dzięki staraniom ojca Wenantego Miziniaka w klasztorze zostało utworzone muzeum, które posiada takie eksponaty jak: rękopisy, starodruki, dawne rzeźby i obrazy oraz relikty regionalne z okolic Kazimierza Dolnego.

Świątynia zachowała oryginalne wyposażenie, razem z balustradą okalającą boczne ołtarze oraz chórem dla reformatów za ołtarzem. Ołtarz główny w obecnej szacie został wykonany w 1770 roku przez Walentego Charytańskiego (rzeźby) i Wojciecha Wnukiewicza (roboty stolarskie) według projektu architekta Tomasza Hoffmana; odrestaurowany w 1986 roku. Obecnie prowadzone są prace remontowe i konserwatorskie w świątyni i klasztorze.

Wnętrze świątyni - prezbiterium z obrazem Zwiastowania NMP w ołtarzu głównym

Obraz Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny znajdujący się w ołtarzu głównym, namalowany olejno na desce został wykonany w 1600 roku. Czczony od dawna jako łaskami słynący, został ozdobiony koroną papieską w dniu 31 sierpnia 1986 roku w Wąwolnicy, podczas V Ogólnopolskiego Kongresu Mariologicznego i Maryjnego. Odpust upamiętniający rocznicę koronacji jest obchodzony w pierwszą niedziele sierpnia.

W kościele znajduje się również obraz św. Antoniego, namalowany przez Wojciecha Jaszczołda. Autorzy pozostałych obrazów ołtarzowych nie są znani. Zakrystia została umeblowana przez brata Efrema Kareckiego w 1771 roku. Zabytkowe są drzwi wykute z żelaza, z datą 1589, pochodzące z pierwotnej świątyni. Mury obronne otaczające świątynię i klasztor oraz schody zostały ufundowane przez Piotra Cieszkowskiego, późniejszego brata zakonnego, zmarłego w Kazimierzu Dolnym w 1709 roku. Na korytarzu jest umieszczony zegar szafkowy z datą 1763, ozdobiony obrazem Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny; wykonał go brat Joachim Gutowicz.