Mewa tybetańska
| Chroicocephalus brunnicephalus[1] | |||
| (Jerdon, 1840) | |||
.jpg) Szata godowa | |||
 Szata spoczynkowa | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Parvordo | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
mewa tybetańska | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
Mewa tybetańska[3] (Chroicocephalus brunnicephalus) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny mewowatych (Laridae). Wędrowny; gniazdują w górach południowo-centralnej Azji, zimują na jej południowych i południowo-wschodnich wybrzeżach. Nie są zagrożone wyginięciem.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Po raz pierwszy gatunek opisał Thomas Caverhill Jerdon w 1840 na podstawie holotypu z zachodniego wybrzeża Półwyspu Indyjskiego. Nowemu gatunkowi nadał nazwę Larus brunnicephalus[4]. Obecnie (2020) Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny umieszcza mewę tybetańską w rodzaju Chroicocephalus. Uznaje gatunek za monotypowy[5]. Niektórzy autorzy podtrzymują nazwę Larus brunnicephalus. Populacja z Pamiru zdaje się mieć cechy pośrednie między mewą tybetańską a śmieszką (Chroicocephalus ridibundus), stąd też część autorów uznaje ją za reprezentującą osobny podgatunek śmieszki[4].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała 41–45 cm, masa ciała 450–714 g[4]. Wyglądem mewy tybetańskie przypominają śmieszki. W odróżnieniu do niej mają jednak jasną tęczówkę i masywniejszy dziób. Ponadto na czarnych końcach lotek I rzędu występuje biała plama. W szacie godowej brązowy obszar na głowie jest jaśniejszy niż u śmieszki, a jego czarna krawędź jest lepiej widoczna. W szacie spoczynkowej wzór na głowie identyczny jak u śmieszki[6].
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Mewy tybetańskie są wędrowne. Gnieżdżą się w górach południowo-centralnej Azji, między 3000 a 4500 m n.p.m.: w Turkiestanie i zachodnich Chinach (zachodnia część regionu autonomicznego Sinciang), dalej na południe do Pamiru (po jezioro Kara-kul), Ladakh i Tybetu. Zimują na obszarze od południowo-wschodniej Azji przez wybrzeża Indii i północnej Sri Lanki po Półwysep Arabski[4].
Ekologia i zachowanie[edytuj | edytuj kod]
Mewy tybetańskie gniazdują na wyspach dużych, wysoko położonych jezior o różnym zasoleniu lub na przyległych do nich bagnach. Sezon lęgowy zaczyna się w maju. Gniazdują kolonijnie, kolonie liczą od 50 do kilku tysięcy par. Zimują na wybrzeżach i na rzekach. W sezonie lęgowym dieta urozmaicona; zjadają gryzonie, odpadki, larwy, pozbawione skorup ślimaki i dżdżownicowate; zimą żywią się między innymi rybami, krewetkami[7].
Status[edytuj | edytuj kod]
IUCN uznaje mewę tybetańską za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988. W 2018 organizacja Wetlands International szacowała liczebność światowej populacji na 100–200 tysięcy osobników. Ze względu na brak istotnych zagrożeń czy dowodów na spadki liczebności BirdLife International ocenia trend populacji jako stabilny[2][7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Chroicocephalus brunnicephalus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b BirdLife International, Larus brunnicephalus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2021-09-16] (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Larinae Rafinesque, 1815 – mewy (wersja: 2021-07-07). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-09-16].
- ↑ a b c d Burger, J., Gochfeld, M. & Garcia, E.F.J.: Brown-headed Gull (Larus brunnicephalus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2017. [dostęp 2017-03-15].
- ↑ F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.): Noddies, gulls, terns, auks. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-03-11]. (ang.).
- ↑ Richard Porter, Simon Aspinall: Birds of the Middle East. Bloomsbury Publishing, 2016, s. 148. ISBN 978-1-4729-4600-3.
- ↑ a b Brown-headed Gull Larus brunnicephalus. BirdLife International. [dostęp 2021-09-16].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).