Omomiłek barkoplamy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Omomiłek barkoplamy
Cantharis quadripunctata
(Müller, 1776)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

chrząszcze

Podrząd

chrząszcze wielożerne

Infrarząd

sprężykokształtne

Nadrodzina

sprężyki

Rodzina

omomiłkowate

Podrodzina

Cantharinae

Plemię

Cantharini

Rodzaj

Cantharis

Podrodzaj

Cantharis s.str.

Gatunek

omomiłek barkoplamy

Omomiłek barkoplamy[1] (Cantharis quadripunctata) – gatunek chrząszcza z rodziny omomiłkowatych i podrodziny Cantharinae.

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1776 roku przez Ottona Friedricha Müllera pod nazwą Telephorus quadripunctata[2].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Chrząszcz o wydłużonym ciele długości od 8 do 10 mm. Głowę ma przed oczami pomarańczową, a dalej czarną, niekiedy z czerwonożółtą kropką za oczami, rzadko trafiają się aberracje z tyłem głowy żółtawobrązowym. Przedplecze ma wypukłą krawędź przednią oraz zaokrąglone silniej niż u C. muelleri krawędzie boczne, kąty przednie i tylne[3]. Ubarwienie przedplecza jest żółtawe do pomarańczowego z czarną plamą na dysku, która może mieć postać od niedużej kropki po szeroką przepaskę podłużną dochodzącą do krawędzi przedniej i tylnej. Kolor tarczki jest czarny. Pokrywy są żółtobrązowe z mocno rozmytymi, jasnopomarańczowymi plamami na barkach[1]. Owłosienie pokryw jest krótkie i delikatne, nieco krótsze niż u C. muelleri[3]. Odnóża mają zmienną kolorystykę, mogą być całe pomarańczowe, pomarańczowo-czarne lub całkiem czarne[1]. Genitalia samca odznaczają się zaostrzonymi laterofizami oraz niewykraczającymi poza zarys tarczki grzbietowej paramerami[3].

Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]

Owad o borealno-górskim typie rozsiedlenia[4]. Zamieszkuje wilgotne tereny otwarte i półotwarte, w tym doliny rzeczne, pobrzeża potoków, podmokłe łąki i młaki[1][5]. Występuje na nizinach i w górach, gdzie dochodzi do rzędnych około 2000 m n.p.m.[5] Osobniki dorosłe obserwuje się od kwietnia do przełomu czerwca i lipca[1], najliczniej w maju[5]. Żerują na pyłku kwiatowym oraz owadach o miękkim ciele[1].

Gatunek palearktyczny, znany z Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Danii, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Estonii, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Białorusi, Ukrainy, Bośni i Hercegowiny, Rumunii, Bułgarii, Grecji, europejskiej[2] i zachodniosyberyjskiej części Rosji, Gruzji, Armenii, Azerbejdżanu, Turcji oraz Iranu[6]. W Polsce współcześnie występuje tylko w górach, ale z poprzednich stuleci znane są rekordy z dwóch stanowisk na nizinach[4][7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f Cantharis quadripunctata – Omomiłek barkoplamy. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2023-08-01].
  2. a b Cantharis (Cantharis) quadripunctata (Muller, 1776). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2023-08-01].
  3. a b c Arved Lompe: Gattung Cantharis L.. [w:] Käfer Europas [on-line]. Coleonet.de, 2010. [dostęp 2023-07-29].
  4. a b Antoni Kuśka, Omomiłki (Coleoptera, Cantharidae): Cantharinae i Silinae Polski, „Monografie Fauny Polski”, 21, Instytut Systematyki i Ewolucji Zwierząt PAN, 1995.
  5. a b c B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Buprestoidea, Elateroidea i Cantharoidea. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (10), 1985. 
  6. Sergey V. Kazantsev. An annotated checklist of Cantharoidea (Coleoptera) of Russia and adjacent territories. „Russian Entomological Journal”. 20 (4), s. 387–410, 2011. DOI: 10.15298/rusentj.20.4.05. 
  7. gatunek: Cantharis (Cantharis) quadripunctata (O.F. Müller, 1776). [w:] Biodiversity Map [on-line]. [dostęp 2023-08-01].