Ołena Stepaniw

Ołena Stepaniw

Олена Іванівна Степанів

Data i miejsce urodzenia	7 grudnia 1892 Wiśniowczyk, Austro-Węgry
Data i miejsce śmierci	11 lipca 1963 Lwów, USRR, ZSRR
Miejsce spoczynku	Cmentarz Łyczakowski we Lwowie
Zawód, zajęcie	historyk
Narodowość	ukraińska
Tytuł naukowy	profesor
Małżeństwo	Roman Daszkewycz (1920)
Dzieci	Jarosław Daszkewycz
Odznaczenia

Ołena Iwaniwna Stepaniw (ukr. Олена Іванівна Степанів, Ołena Stepaniw-Daszkewycz, ukr. Олена Іванівна Степанів–Дашкевич (ur. 7 grudnia 1892 w Wiśniowczyku, zm. 11 lipca 1963 we Lwowie) – ukraińska historyk, geograf, pedagog, działacz społeczny, żołnierz Legionu Ukraińskich Strzelców Siczowych i Ukraińskiej Armii Halickiej w stopniu czotara (chorążego). Doktor filozofii (1921), docent Uniwersytetu Lwowskiego (1944). Długoletni (1949-1956) więzień Gułagu.

Życiorys

Urodziła się w rodzinie duchownego greckokatolickiego. Po ukończeniu gimnazjum i seminarium nauczycielskiego pracowała jako korepetytor, działała w ruchu skautowym Płasta. W 1912 rozpoczęła studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Lwowskiego, studiowała historię i geografię. Była członkiem Ukraińskiej Partii Radykalnej, Hromady Akademickiej, zarządu ukraińskiego związku studentów.

W czasie I wojny światowej żołnierz Legionu Ukraińskich Strzelców Siczowych w stopniu chorążego, dowódca plutonu kobiecego Legionu. Uczestniczyła w walkach w kampanii karpackiej na froncie rosyjskim, w tym w bitwie o górę Makiwka (IV/V 1915). 29 maja 1915 wzięta do niewoli rosyjskiej, przebywała w obozie jenieckim w Taszkencie do kwietnia 1917, gdy wróciła do Galicji.

Od 2 listopada 1918 uczestniczyła w bitwie o Lwów po stronie ukraińskiej. Chorąży 4 Brygady Piechoty Ukraińskiej Armii Halickiej, później referent w Sekretariacie Spraw Zagranicznych Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej. Po klęsce militarnej ZURL w wojnie polsko-ukraińskiej w końcu 1919 wyjechała wraz z rządem Jewhena Petruszewycza do Wiednia, gdzie ukończyła studia ze stopniem naukowym doktora filozofii. W 1921 wróciła do Galicji, wstąpiła do Ukraińskiej Partii Pracy Narodowej. Była nauczycielem gimnazjum sióstr bazylianek we Lwowie (1922-1935), wykładowcą tajnego Uniwersytetu Ukraińskiego i ukraińskiego gimnazjum akademickiego. Jedna z inicjatorów stworzenia komisji geograficznej Towarzystwa Naukowego im. Szewczenki.

W czasie II wojny światowej nauczyciel szkoły średniej, w czasie okupacji niemieckiej kierownik biura statystycznego miasta Lwowa. Od 1944 docent Uniwersytetu Lwowskiego, Instytutu Handlu Sowieckiego. W latach 1946-47 pracowała w Kijowie.

W grudniu 1949 aresztowana przez NKWD i skazana przez OSO NKWD na 10 lat więzienia w obozach koncentracyjnych Gułagu. Więziona w obozach Mordowii. Zwolniona w 1956, wróciła do Lwowa, gdzie zmarła. Pochowana na Cmentarzu Łyczakowskim.

W 1920 poślubiła Romana Daszkewycza (generał-chorąży armii Ukraińskiej Republiki Ludowej 1892-1975). Ich synem był Jarosław Daszkewycz (1926-2010), ukraiński historyk.

Odznaczona Krzyżem Wojskowym Karola i Medalem Waleczności.

Bibliografia, literatura, linki

• Степанів-Дашкевич Олена Іванівна w: Енциклопедія історії України: Т. 9 Редкол.: В. А. Смолій (голова) та ін. НАН України. Інститут історії України. – Київ 2012, Wyd. «Наукова думка». ISBN 966-00-0632-2 s. 846-847.