Parafia św. Michała Archanioła w Kiełpinie
 Kościół parafialny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Adres |
ul. Księdza Antoniego Arasmusa 2, |
| Data powołania |
1919 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Diecezja | |
| Dekanat | |
| Kościół | |
| Proboszcz |
ks. Tomasz Juchniewicz |
| Wezwanie | |
| Wspomnienie liturgiczne | |
Położenie na mapie gminy Kartuzy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kartuskiego  | |
 54°17′21,99″N 18°13′34,71″E/54,289442 18,226308
| |
| Strona internetowa | |
Parafia św. Michała Archanioła w Kiełpinie – rzymskokatolicka parafia w Kiełpinie. Należy do dekanatu kartuskiego znajdującego się w diecezji pelplińskiej[1]. Erygowana w 1919 roku[2].
Parafia obchodzi również odpust św. Józefa[3]. Jej proboszczem jest ks. Tomasz Juchniewicz[3].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Już w 1404 roku w Kiełpinie otwarte zostały drzwi świątyni. Był to drewniany kościół pod wezwaniem świętego Michała Archanioła i świętej Małgorzaty. Równocześnie utworzono samodzielną parafię pod patronatem kartuzów, której pierwszym proboszczem był najpewniej duchowny o imieniu Niclos. 20 stycznia 1486 roku biskup kujawski Piotr i przeor Andreas Brettschneider wydali dekret, na mocy którego parafia w Kiełpinie została zlikwidowana, a jej świątynia stała się – jak się okazało, na kilka wieków – kościołem filialnym goręczyńskiej parafii. W II połowie XVI wieku, na kilkadziesiąt lat, majątek kartuzów ze stanowiącym jego część Kiełpinem przejęli oliwscy cystersi. W 1591 roku ziemie powróciły w ręce poprzednich właścicieli. W 1647 roku w miejscu rozebranej drewnianej świątyni stanął nowy kościół. Był on murowany i składał się z jednej nawy. 20 września 1772 roku biskup Kazimierz Cyprian Wolicki, oficjał pomorski i gdański, dokonał jego konsekracji. Wcześniej, w 1686 roku w miejscowości powstała pierwsza szkółka parafialna; nauczaniem zajmował się organista. W czasach rozbiorów wieś należała do Królestwa Prus[4]. Liczba mieszkańców powiększała się – od niespełna 200 osób w 1820 roku do 665 w roku 1921. Zdecydowaną większość stanowili katolicy, z którymi sąsiadowali, należący do kartuskiego zboru, ewangelicy. W 1879 roku w kościele zainstalowano organy, służące parafii do dzisiaj. Na początku XX wieku powiększono cmentarz i już w pierwszej jego dekadzie zaczęto rozważać rozbudowę kościoła, ze względu na stale rosnącą populację miejscowości. Projekt udało się zrealizować, po przezwyciężeniu wielu trudności, w latach 1926 – 1929. Budynek został powiększony o transept, prezbiterium i zakrystię, a także zelektryfikowany i wyposażony w kolejny dzwon. W tym kształcie istniał prawie sto lat. W sierpniu 1931 roku wizytację kanoniczną w kościele, wciąż stanowiącym filię parafii w Goręczynie, przeprowadził biskup pomocniczy chełmiński Konstantyn Dominik, ważna postać w historii lokalnego Kościoła, kandydat do wyniesienia na ołtarze. Wybuch II wojny światowej odbił się także na losach Kiełpina. Niemieckie wojska wkroczyły tutaj już 4 września 1939 roku, w okolicach odbywały się intensywne walki w ramach kampanii wrześniowej, a niektórzy mieszkańcy wsi stracili życie w działaniach wojennych. Ówczesny duszpasterz Kiełpina, Sługa Boży ksiądz Antoni Arasmus, został zamordowany przez hitlerowców pod koniec października 1939 roku[4]. Okupacja Polski wywarła swój wpływ również na praktyki religijne – zakazano używania języka polskiego w liturgii, ograniczono liczbę nabożeństw i celebrację polskich świąt. Pod koniec XX wieku, z inicjatywy ówczesnego proboszcza, księdza Wojciecha Wiśniewskiego, przeprowadzono renowację budynku kościoła. Wyremontowano organy, wymieniono drewniany strop, posadzki, konfesjonały, ławki oraz oświetlenie i drzwi. Uporządkowano prezbiterium i ustawiono w nim kamienny ołtarz i ambonę.
Zasięg parafii[edytuj | edytuj kod]
Do parafii należą wierni z miejscowości: Borcz, Kiełpino, Leszno, Mezowo, Somonino i Wyczechowo[3].
Proboszczowie[edytuj | edytuj kod]
- ks. Leon Gregorkiewicz – rektor w latach (1919–1928)
- Sługa Boży ks. Antoni Arasmus – rektor w latach (1929–1939)
- ks. Dawid Sartowski – duszpasterz w czasach wojennych
- ks. Ludwik Niemczycki – proboszcz w latach (1946–1960)
- ks. Tadeusz Gregorkiewicz (1960–1970)
- ks. Wilmar Bannach (1970–1975)
- ks. Tadeusz Misiorny (1975–1983)
- ks. kan. Wojciech Wiśniewski
(1983–2010) - ks. bp Arkadiusz Okroj (2010–2019)
- ks. Tomasz Juchniewicz – proboszcz od 1 marca 2019[5]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Spis parafii - Diecezja Pelplińska - www.diecezja-pelplin.pl [online], www.diecezja-pelplin.pl [dostęp 2019-04-08] [zarchiwizowane z adresu 2020-08-06] (pol.).
- ↑ Katalog Zasobów Metrykalnych Parafii [online], parafie.genealodzy.pl [dostęp 2019-04-09].
- ↑ a b c Mariusz, Parafia św. Michała Archanioła w Kiełpinie - Diecezja Pelplińska - www.diecezja-pelplin.pl [online], www.diecezja-pelplin.pl [dostęp 2019-04-08] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-04] (pol.).
- ↑ a b Historia – Parafia rzymskokatolicka pw. św. Michała Archanioła w Kiełpinie [online], parafiakielpino.pl [dostęp 2019-04-08].
- ↑ Kapłani – Parafia rzymskokatolicka pw. św. Michała Archanioła w Kiełpinie [online], parafiakielpino.pl [dostęp 2019-04-08].