Tilapia Marii
| Pelmatolapia mariae[1] | |||
| (Boulenger, 1899) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Podgromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
tilapia Marii | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
Tilapia Marii[3] (Pelmatolapia mariae) – gatunek słodko- i słonawowodnej, roślinożernej ryby okoniokształtnej z rodziny pielęgnicowatych (Cichlidae). Gatunek typowy rodzaju Pelmatolapia. Użytkowany gospodarczo jako ryba konsumpcyjna, komercyjnie poławiany dla potrzeb akwarystyki. Dzięki wysokiej płodności, agresywnym zachowaniom oraz plastyczności ekologicznej stał się gatunkiem inwazyjnym i znaczącym szkodnikiem na obszarach introdukcji.
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]Afryka Zachodnia i Środkowa – od Wybrzeża Kości Słoniowej po Nigerię. Gatunek szeroko rozprzestrzeniony w przybrzeżnych lagunach oraz w dolnym biegu rzek. Zasiedla wody stojące i płynące, nad skalistym lub mulistym dnem. Został introdukowany między innymi w Australii i Stanach Zjednoczonych, gdzie zaaklimatyzował się i wytworzył stabilne populacje[2].
Budowa
[edytuj | edytuj kod]Ciało krótkie, głębokie. Głowa zaokrąglona, z małym otworem gębowym. Oczy czerwone. Ubarwienie górnej części ciała zmienne, zależne od wieku ryby – od żółtawo-zielonego u młodych osobników po ciemnooliwkowe u dojrzałych. Przez boki ciała przebiega od 5 do 9 pionowych pasów, w środkowej części przechodzących w ciemniejsze plamy.
Dorosłe osobniki osiągają przeciętnie około 17 cm, maksymalnie 39 cm długości całkowitej (TL). Największa odnotowana masa ciała wynosi 1,36 kg[4].
Rozród
[edytuj | edytuj kod]P. mariae uzyskuje dojrzałość płciową przy długości ciała 10–15 cm. Samica składa na podłożu 600–3300 sztuk ikry. Rodzice opiekują się zarodkami i młodymi do osiągnięcia przez nie około 3 cm długości[2][4].
Klasyfikacja
[edytuj | edytuj kod]Gatunek ten zaliczony został do rodzaju Tilapia. Jego pozycja filogenetyczna została zakwestionowana badaniami molekularnymi[5], które sugerują, że nie jest on blisko spokrewniony z Tilapia s. s. Został przeniesiony do rodzaju Pelmatolapia, dla którego jest typem nomenklatorycznym[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Pelmatolapia mariae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c Pelmatolapia mariae, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Wally Kahl, Burkard Kahl, Dieter Vogt: Atlas ryb akwariowych. Przekład: Henryk Garbarczyk i Eligiusz Nowakowski. Warszawa: Delta W–Z, 2000, s. 208. ISBN 83-7175-260-1.
- ↑ a b Pelmatolapia mariae. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 9 lutego 2019]
- ↑ Schwarzer et al. The root of the East African cichlid radiations. „BMC Evolutionary Biology”. 9, s. 186, 2009. DOI: 10.1186/1471-2148-9-186. (ang.).
- ↑ R. Fricke, W. N. Eschmeyer, R. van der Laan (eds): Catalog of Fishes: genera, species, references (electronic version). California Academy of Sciences. [dostęp 2019-02-09]. (ang.).