Przejdź do zawartości

Wiosłonos amerykański

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Polyodon)
Wiosłonos amerykański
Polyodon spathula[1]
(Walbaum, 1792)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

promieniopłetwe

Podgromada

kostnochrzęstne

Rząd

jesiotrokształtne

Rodzina

wiosłonosowate

Rodzaj

Polyodon
Lacepède, 1797

Gatunek

wiosłonos amerykański

Synonimy
  • Accipenser lagenarius Rafinesque, 1820
  • Platirostra edentula Lesueur, 1818
  • Polyodon feuille Lacepède, 1797
  • Polyodon folium Bloch & Schneider, 1801
  • Proceros maculatus Rafinesque, 1820
  • Proceros vittatus Rafinesque, 1820
  • Squalus spathula Walbaum, 1792
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Wiosłonos amerykański[3], wieloząb[4], wiosłonos[5] (Polyodon spathula) – gatunek słodkowodnej ryby jesiotrokształtnej z rodziny wiosłonosowatych. Jedyny przedstawiciel rodzaju Polyodon.

Zasięg występowania

[edytuj | edytuj kod]

Występuje w dorzeczu Missisipi i w jeziorze Erie. W 1974 został z powodzeniem introdukowany w Europie.

Charakterystyka

[edytuj | edytuj kod]

Ryj – rostrum o kształcie poziomo ułożonego wiosła – stanowi niekiedy połowę długości całego ciała. Stanowi on czułe narzędzie czuciowe pokryte licznymi elektroreceptorami. Pysk nie jest wysuwalny jak u jesiotrów. Wiosłonos osiąga nawet do 2 m długości i 70 kg masy ciała.

Pokarm

[edytuj | edytuj kod]

W charakterystyczny sposób chwyta pokarm, który stanowią głównie pelagiczne skorupiaki, pływając z szeroko otwartym pyskiem w strefie pozbawionej roślinności odfiltrowuje organizmy planktonowe za pomocą długich i gęstych wyrostków filtracyjnych (młode osobniki początkowo mają zęby, które z czasem zostają zresorbowane), zataczając koła, a często ósemki.

Rozmnażanie

[edytuj | edytuj kod]

Tarło odbywa wczesną wiosną w rzekach i jeziorach w mętnej wodzie o piaszczysto-żwirowym lub kamienistym dnie, w temperaturze 14–15 °C. Samica składa od 80–250 tys. ziaren ikry. Tworzy wtedy duże stada, które wpływają do większych dopływów lub jezior. W swoim środowisku przebywa z dala od brzegu na znacznej głębokości.

Znaczenie gospodarcze

[edytuj | edytuj kod]

Jeszcze kilkadziesiąt lat temu ryba ta miała duże znaczenie, a jej połowy dochodziły do 1000 ton rocznie. Szczególnie ceniona była[przez kogo?] jej ikra. Na skutek zanieczyszczenia i zabudowy rzek jego pogłowie znacznie się zmniejszyło.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Polyodon spathula, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Polyodon spathula, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik Mały słownik zoologiczny, Ryby, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973
  4. Ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976, seria: Mały słownik zoologiczny.
  5. Stanislav Frank: Wielki atlas ryb. Przekład: Henryk Szelęgiewicz. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1974.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Polyodon spathula. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 23 lutego 2009]
  • Grady, J. (U.S. Fish, Wildlife Service), Polyodon spathula, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2009-02-23] (ang.).
  • Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.