Wiosłonos amerykański
| Polyodon spathula[1] | |||
| (Walbaum, 1792) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
Polyodon | ||
| Gatunek |
wiosłonos amerykański | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
Wiosłonos amerykański[3], wieloząb[4], wiosłonos[5] (Polyodon spathula) – gatunek słodkowodnej ryby jesiotrokształtnej z rodziny wiosłonosowatych. Jedyny przedstawiciel rodzaju Polyodon.
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Występuje w dorzeczu Missisipi i w jeziorze Erie. W 1974 został z powodzeniem introdukowany w Europie.
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Ryj – rostrum o kształcie poziomo ułożonego wiosła – stanowi niekiedy połowę długości całego ciała. Stanowi on czułe narzędzie czuciowe pokryte licznymi elektroreceptorami. Pysk nie jest wysuwalny jak u jesiotrów. Wiosłonos osiąga nawet do 2 m długości i 70 kg masy ciała.
Pokarm[edytuj | edytuj kod]
W charakterystyczny sposób chwyta pokarm, który stanowią głównie pelagiczne skorupiaki, pływając z szeroko otwartym pyskiem w strefie pozbawionej roślinności odfiltrowuje organizmy planktonowe za pomocą długich i gęstych wyrostków filtracyjnych (młode osobniki początkowo mają zęby, które z czasem zostają zresorbowane), zataczając koła, a często ósemki.
Rozmnażanie[edytuj | edytuj kod]
Tarło odbywa wczesną wiosną w rzekach i jeziorach w mętnej wodzie o piaszczysto-żwirowym lub kamienistym dnie, w temperaturze 14–15 °C. Samica składa od 80–250 tys. ziaren ikry. Tworzy wtedy duże stada, które wpływają do większych dopływów lub jezior. W swoim środowisku przebywa z dala od brzegu na znacznej głębokości.
Znaczenie gospodarcze[edytuj | edytuj kod]
Jeszcze kilkadziesiąt lat temu ryba ta miała duże znaczenie, a jej połowy dochodziły do 1000 ton rocznie. Szczególnie ceniona była[przez kogo?] jej ikra. Na skutek zanieczyszczenia i zabudowy rzek jego pogłowie znacznie się zmniejszyło.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Polyodon spathula, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Polyodon spathula, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik Mały słownik zoologiczny, Ryby, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973
- ↑ Ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976, seria: Mały słownik zoologiczny.
- ↑ Stanislav Frank: Wielki atlas ryb. Przekład: Henryk Szelęgiewicz. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1974.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Polyodon spathula. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 23 lutego 2009]
- Grady, J. (U.S. Fish, Wildlife Service), Polyodon spathula, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2009-02-23] (ang.).
- Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.