Piłowate
| Pristidae | |||
| Bonaparte, 1835[1] | |||
 Przedstawiciel rodziny – Pristis microdon | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| (bez rangi) | płaszczki | ||
| Rząd | |||
| Rodzina |
piłowate | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Pristis Linck, 1790 | |||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Rodzaje | |||
| |||
Piłowate[4] (Pristidae) – rodzina ryb chrzęstnoszkieletowych z rzędu Rhinopristiformes.
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Zamieszkują ciepłe wody nad szelfem kontynentalnym wszystkich oceanów (Morza Czerwonego, Morza Śródziemnego, Indo-Pacyfiku, aż do Australii i Nowej Gwinei)[5]. Są rybami dwuśrodowiskowymi, mogą przebywać zarówno w wodach słonych, jak i słodkich.
Cechy charakterystyczne[edytuj | edytuj kod]
Ciało długie, wrzecionowate. Głowa spłaszczona grzbietobrzusznie. Pysk wyciągnięty w tzw. rostrum, przypominające kształtem miecz lub piłę, wykorzystywany do ogłuszania i zabijania ofiar. Na każdej z bocznych krawędzi rostrum występuje 16–32 par ostrych, głęboko osadzonych zębów jednakowej wielkości. Oczy i tryskawki na wierzchniej, a otwór gębowy i szczeliny skrzelowe na spodniej części głowy. Małe zęby szczękowe ułożone są w licznych rzędach. Brak wąsików. Występują dwie płetwy grzbietowe o zbliżonej wielkości[5]. Pierwsza z nich leży nad płetwami brzusznymi. Płetwy piersiowe szerokie. Ich przednia część jest zrośnięta z głową. Płetwa odbytowa nie występuje. Tylne promienie płetw brzusznych samców są przekształcone w pterygopodium. Piłokształtne są żyworodne[6]. Żywią się głównie rybami.
Osiągają długość od 1,4 m (Pristis clavata) do 7,6 m (Pristis pectinata)[7].
Klasyfikacja[edytuj | edytuj kod]
Współcześnie występujące rodzaje zaliczane do tej rodziny[8]:
- Anoxypristis White & Moy-Thomas, 1941 – jedynym żyjącym współcześnie przedstawicielem jest Anoxypristis cuspidata (Latham, 1794)
- Pristis Linck, 1790
Opisano również rodzaj wymarły[9]:
- Propristis Dames, 1883
Status[edytuj | edytuj kod]
Wszystkie gatunki rodziny piłowatych wpisane są w Czerwonej Księdze IUCN jako krytycznie zagrożone wyginięciem (kategoria CR).
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Pisownia oryginalna, takson zdefiniowany w randze podrodziny.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Ch.L. Bonaparte, Prodromus Systematis Ichthyologiae, 1835, [3] (łac.).
- ↑ W. Swainson: The natural history of fishes, amphibians, & reptiles, or monocardian animals. Cz. 2. London: Longman & Co., 1839, s. 192. (ang.).
- ↑ J.E. Gray: List of the specimens of fish in the collection of the British Museum. Cz. 1: Chondropterygii. London: Printed by order of the Trustees, 1851, s. 87. (ang.).
- ↑ Ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976, seria: Mały słownik zoologiczny.
- ↑ a b Joseph S. Nelson: Fishes of the World. John Wiley & Sons, 2006. ISBN 0-471-25031-7.
- ↑ G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
- ↑ R. Froese & D. Pauly: Family Pristidae - Sawfishes. FishBase (ver. (02/2024)). [dostęp 2024-04-05]. (ang.).
- ↑ Ron Fricke, William Neil Eschmeyer, Richard Van der Laan (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer's Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 5 marca 2024 [dostęp 2024-04-05] (ang.).
- ↑ W. Dames. Über eine tertiäre Wirbelthierfauna von der westlichen Insel der Birket-EI-Qrûn im Fajum (Aegypten). „Sitzungsberichte der Königlich Preussischen Akademie der Wissenschaften zu Berlin”. Jahrgang 1883 (1), s. 136, 1883. (niem.).