Rhodolirium

*Rhodolirium*
	; Rhodolirium montanum
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	szparagowce
Rodzina	amarylkowate
Rodzaj	Rhodolirium
	Nazwa systematyczna
	Rhodolirium Philippi; Linnaea 29: 65 (1858)
	Typ nomenklatoryczny
	Rhodolirium montanum Phil.
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Rhodolirium Phil. – rodzaj roślin z rodziny amarylkowatych, obejmujący dwa gatunki, występujące endemicznie od stepów Patagonii do wysokich Andów na terytorium środkowo-południowego Chile i przylegających terenów Argentyny^[4].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Liście: Równowąskie, o długości 15-30 cm i szerokości 2-5 mm, sezonowe, pojawiające się po lub w trakcie kwitnienia, płaskie, kanalikowate, tępe^[4].

Kwiaty: Pojedynczy, rzadziej dwa zebrane w kwiatostan, wyrastający na pustym w środku głąbiku o wysokości 10-20 cm, wsparty dwiema wolnymi, lancetowatymi, błoniastymi podsadkami, o długości 2–4 cm i szerokości 2–5 mm. Niekiedy obecne są równowąskie przysadki. Kwiaty lekko grzbieciste, poziome do zwisających, wyrastające na szypułkach o długości 0,1–0,9 cm. Okwiat lejkowaty, o listkach odwrotnielancetowatych, ciemnoróżowych do białych, z czarnofioletową plamką u nasady lub wieloma podłużnymi karmazynowymi liniami, ciągłymi lub kropkowanymi, niekiedy zielono-żółtawymi u nasady, o długości 2–6 cm i szerokości 6–10 mm, zrośniętymi u nasady w rurkę o długości 1–2 cm. Pręciki o nitkowatych nitkach, położone w ścisłej wiązce, prosto wznoszące się. Szyjka słupka nitkowata, zakrzywiona wierzchołkowo. Znamię słupka główkowate do wyraźnie trójklapowanego^[4].

Owoce: Torebki zawierają czarne, lśniące, spłaszczone nasiona z błoniastymi skrzydełkami^[4].

Rodzaj z plemienia Hippeastreae, podrodziny amarylkowych Amaryllidoideae z rodziny amarylkowatych Amaryllidaceae^[5].

W cebulach Rhodolirium andicola obecnych jest 13 alkaloidów (w tym galantamina), z których kilka wykazuje działanie inhibujące estarazę acetylocholinową^[6].

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-18] (ang.).
↑ ^a ^b Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2021-02-24]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Nicolás García, Alan W. Meerow, Silvia Arroyo‐Leuenberger, Renata S. Oliveira i inni. Generic classification of Amaryllidaceae tribe Hippeastreae. „TAXON”. 68 (3), s. 481–498, 2019. Wiley. DOI: 10.1002/tax.12062. ISSN 0040-0262. (ang.).
↑ USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. 2020. Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy). National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. [dostęp 2021-02-20]. (ang.).
↑ Felipe Moraga-Nicolás, Claudia Jara, Ricardo Godoy, Patricio Iturriaga-Vásquez i inni. Rhodolirium andicola : a new renewable source of alkaloids with acetylcholinesterase inhibitory activity, a study from nature to molecular docking. „Revista Brasileira de Farmacognosia”. 28 (1), s. 34–43, 2018. Springer Science and Business Media LLC. DOI: 10.1016/j.bjp.2017.11.009. ISSN 0102-695X. (ang.).