Rutwica (wieś w województwie zachodniopomorskim)

Rutwica

wieś
Państwo	Polska
Województwo	zachodniopomorskie
Powiat	wałecki
Gmina	Wałcz
Liczba ludności (2011)	390
Strefa numeracyjna	67
Kod pocztowy	78-642
Tablice rejestracyjne	ZWA
SIMC	0531453
Położenie na mapie gminy wiejskiej Wałcz Rutwica
Położenie na mapie Polski Rutwica
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego Rutwica
Położenie na mapie powiatu wałeckiego Rutwica
53°13′41″N 16°16′43″E

Rutwica (niem. hist Hermansdorf) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie wałeckim, w gminie Wałcz. Wieś jest położona nad jeziorem o takiej samej nazwie Rutwica.

Historia

Miejscowość pierwotnie związana była z Pomorzem Zachodnim oraz Wielkopolską. Ma metrykę średniowieczną i istnieje co najmniej od połowy XV wieku. Wymieniona w 1435 pod nazwą Hermansdorf, 1490 Harmesterp, 1515 Harmenstorp, 1565 Hermensthorp, 1563 Harmsdorf, 1577 Armenstorp, 1944 Harmelsdorf.

W 1435 wieś odnotowana została jako część Nowej Marchii. W 1462 leżała w powiecie poznańskim, a połowy XVI wieku należała do powiatu wałeckiego Korony Królestwa Polskiego. W 1515 była siedzibą własnej parafii.

Miejscowość leżała blisko granicy Pomorza, a później Nowej Marchii oraz Wielkopolski należącej do Korony Królestwa Polskiego i z powodu swojej lokalizacji padała ofiarą ataków oraz zniszczeń. W 1435 w czasie pokoju kiedy miejscowość była częścią Nowej Marchii odnotowano incydenty pograniczne, w których Polacy uczynili szkody w wielu miejscowościach po drugiej stronie granicy w tym m. in. we wsi Hermansdorf. W 1462 Jurga Colm (lub Colin) został odnotowany jako właściciel wsi Nakielno oraz Hermansdorf. W 1470 został on pozwany przez Piotra sołtysa z Głubczyna w powiecie nakielskim z powodu poczynionych przez niego szkód. W 1532 właściciel wsi Maciej Tuczyński de Wedel odstąpił swoim synom Krzysztofowi oraz Stanisławowi miasto Tuczno wraz z należącymi do niego wsiami, w tym m. in. z Rutwicą. W 1565 Stanisław Tuczyński sprzedał Sebastianowi Wedelskiemu wieś osiadłą Hermansdorf, 10 kmieci w Brunkowie oraz całą dziedzinę opuszczoną zwaną Drecki Ostrów albo Drzewoszewo. W 1577 Elżbieta Wedelska żona Sebastiana pozwała Stanisława Tuczyńskiego o podburzanie jej poddanych do nieposłuszeństwa. Tuczyński zeznał przed sądem, że poddani ze wsi Hermansdorf skarżyli się przed nim na nadmierne ciężary nałożone na nich przez Elżbietę Wedelską.

Miejscowość odnotowano w historycznych rejestrach podatkowych. W 1563 miał miejsce pobór z 31 łanów. W 1567 Sebastian Wedelski zapłacił pobór ze wsi od 27 łanów, karczmy dorocznej, od sołtysa, 3 zagrodników, kowala oraz pasterza. W 1577 Elżbieta Wedelska żona Sebastiana zapłaciła pobór ze swojej części wsi 21 łanów osiadłych, 3 zagrodników, karczmy dorocznej. W 1579 zapłaciła kolejny pobór od 8 półanków śladów osiadłych (w tym także od ról sołtysich), a także od 3 zagrodników, kowala, karczmarza oraz pasterzy.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa pilskiego.

Na terenie wsi znajduje się przystanek kolejowy linii 403, biegnącej od posterunku odgałęźnego Piła Północ do stacji Ulikowo.

Bibliografia

• Stefan Chmielewski: Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, cz. I (A – H), zeszyt 3, hasło „Hermansdorf”. Wrocław: Ossolineum, 1987, s. 730.

Linki zewnętrzne

• Rutwica jako Hermansdorf w „Słowniku historyczno-geograficznym województwa poznańskiego w średniowieczu”