Perejasław: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Historia: drobne merytoryczne
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Historia: drobne merytoryczne
Linia 30: Linia 30:
[[Plik:Coat of arms of Pereyaslav-Khmelnytsky 1620.svg|thumb|240px|Herb Perejasławia ([[1620]])]]
[[Plik:Coat of arms of Pereyaslav-Khmelnytsky 1620.svg|thumb|240px|Herb Perejasławia ([[1620]])]]
[[Plik:Post station in Pereiaslav-Khmelnytskyi.jpg|thumb|240px|Zabytkowa poczta]]
[[Plik:Post station in Pereiaslav-Khmelnytskyi.jpg|thumb|240px|Zabytkowa poczta]]
Początki grodu datowane są na [[X wiek]] – wspomniany jest w latopisie z [[911]] r. [[Włodzimierz I Wielki|Włodzimierz Wielki]] zbudował w nim fortecę dla ochrony południowych granic Rusi przed najazdami [[Połowcy|Połowców]]. W latach [[991]]-[[1035]] mieściła się tam prawosławna [[metropolia (religia)|metropolia]] kościelna, przeniesiona następnie do [[Kijów|Kijowa]]. Perejasław był siedzibą metropolity również w latach [[1054]]-[[1279]], [[1698]]-[[1803]] i od [[1923]]. W czasie rozbicia dzielnicowego od połowy [[XI wiek|XI w.]] był stolicą ruskiego [[Księstwo perejasławskie|księstwa perejasławskiego]]. W [[1239]] r. został zniszczony przez [[Tatarzy|Tatarów]].
Początki grodu datowane są na [[X wiek]] – wspomniany jest w latopisie z [[911]] r. [[Włodzimierz I Wielki|Włodzimierz Wielki]] zbudował w nim drewniano-ziemną fortyfikację dla ochrony południowych granic Rusi przed najazdami [[Połowcy|Połowców]]. W latach [[991]]-[[1035]] mieściła się tam prawosławna [[metropolia (religia)|metropolia]] kościelna, przeniesiona następnie do [[Kijów|Kijowa]]. Perejasław był siedzibą metropolity również w latach [[1054]]-[[1279]], [[1698]]-[[1803]] i od [[1923]]. W czasie rozbicia dzielnicowego od połowy [[XI wiek|XI w.]] był stolicą ruskiego [[Księstwo perejasławskie|księstwa perejasławskiego]]. W [[1239]] r. został zniszczony przez [[Tatarzy|Tatarów]].


W [[XIV wiek|XIV w.]] miasto zostało przyłączone do [[Wielkie Księstwo Litewskie|Wielkiego Księstwa Litewskiego]], a po [[1569]] r. do Korony. Wiosną 1592 roku spalone przez Kozaków podczas [[Powstanie Kosińskiego|Powstania Kosińskiego]]. W [[1630]] r. wojska [[hetman polny koronny|hetmana polnego koronnego]] [[Stanisław Koniecpolski (hetman)|Stanisława Koniecpolskiego]] oblegały zbuntowanych [[Kozacy|Kozaków]] pod dowództwem [[Taras Fedorowicz|Tarasa Fedorowicza]]. Nieudane oblężenie zakończyło się podpisaniem tzw. [[ugoda perejasławska (1630)|ugody perejasławskiej]], która podnosiła rejestr Kozaków do 8 tysięcy i zabraniała im wypraw na ziemie tureckie. W lutym [[1649]] w Perejasławiu toczyły się rokowania pokojowe między [[Bohdan Chmielnicki|Bohdanem Chmielnickim]] a wojewodą [[Adam Kisiel|Adamem Kisielem]], które nie przyniosły porozumienia między Kozakami a Rzecząpospolitą. W styczniu [[1654]] do Perejasławia przybył wysłannik [[władcy Rosji|cara Rosji]] [[Aleksy I Romanow|Aleksego]], [[Wasyl Buturlin]], z którym Chmielnicki zawarł [[ugoda perejasławska|ugodę perejasławską]]. Na jej mocy hetman kozacki złożył przysięgę uległości, włączając Ukrainę do [[Rosja|Rosji]].
W [[XIV wiek|XIV w.]] miasto zostało przyłączone do [[Wielkie Księstwo Litewskie|Wielkiego Księstwa Litewskiego]], a po [[1569]] r. do Korony. W 1585 roku król Polski nadał Perejesławowi prawa miejskie magdeburskie.
Wiosną [[1592]] roku spalone przez Kozaków podczas [[Powstanie Kosińskiego|Powstania Kosińskiego]]. W [[1630]] r. wojska [[hetman polny koronny|hetmana polnego koronnego]] [[Stanisław Koniecpolski (hetman)|Stanisława Koniecpolskiego]] oblegały zbuntowanych [[Kozacy|Kozaków]] pod dowództwem [[Taras Fedorowicz|Tarasa Fedorowicza]]. Nieudane oblężenie zakończyło się podpisaniem tzw. [[ugoda perejasławska (1630)|ugody perejasławskiej]], która podnosiła rejestr Kozaków do 8 tysięcy i zabraniała im wypraw na ziemie tureckie. W 1635 roku starosta Żółkiewski umieścił w Pejeresławiu jezuitów. W lutym [[1649]] w Perejasławiu toczyły się rokowania pokojowe między [[Bohdan Chmielnicki|Bohdanem Chmielnickim]] a wojewodą [[Adam Kisiel|Adamem Kisielem]], które nie przyniosły porozumienia między Kozakami a Rzecząpospolitą. W styczniu [[1654]] do Perejasławia przybył wysłannik [[władcy Rosji|cara Rosji]] [[Aleksy I Romanow|Aleksego]], [[Wasyl Buturlin]], z którym Chmielnicki zawarł [[ugoda perejasławska|ugodę perejasławską]]. Na jej mocy hetman kozacki złożył przysięgę uległości, włączając Ukrainę do [[Rosja|Rosji]].


W [[1943]] r. miasto zostało przemianowane na Perejasław Chmielnicki.
W [[1943]] r. miasto zostało przemianowane na Perejasław Chmielnicki.

Wersja z 14:42, 4 sty 2016

pol. Perejasław Chmielnicki
ukr. Переяслав Хмельницький
Ilustracja
Zamek w Perejasławiu Chmielnickim
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Ukraina

Obwód

kijowski

Burmistrz

Iwan Pietrowicz Jakimienko

Populacja (2006)
• liczba ludności


29 836

Nr kierunkowy

+380 4467

Kod pocztowy

od 08400 do 08409

Tablice rejestracyjne

AI

Położenie na mapie Kijowa i obwodu kijowskiego
Mapa konturowa Kijowa i obwodu kijowskiego
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:city}
Strona internetowa

Perejasław Chmielnicki, do 1943 Perejasław, ukr. Переяслав-Хмельницький, trb. Perejasław-Chmelnyćkyj – miasto rejonowe na Ukrainie, niedaleko Kijowa, nad rzeką Trubecz (dopływem Dniepru), 31 tys. mieszkańców (2004), liczne zabytki cerkiewne i cytadela. Był miastem królewskim Rzeczypospolitej Obojga Narodów[1].

Historia

Herb Perejasławia (1620)
Zabytkowa poczta

Początki grodu datowane są na X wiek – wspomniany jest w latopisie z 911 r. Włodzimierz Wielki zbudował w nim drewniano-ziemną fortyfikację dla ochrony południowych granic Rusi przed najazdami Połowców. W latach 991-1035 mieściła się tam prawosławna metropolia kościelna, przeniesiona następnie do Kijowa. Perejasław był siedzibą metropolity również w latach 1054-1279, 1698-1803 i od 1923. W czasie rozbicia dzielnicowego od połowy XI w. był stolicą ruskiego księstwa perejasławskiego. W 1239 r. został zniszczony przez Tatarów.

W XIV w. miasto zostało przyłączone do Wielkiego Księstwa Litewskiego, a po 1569 r. do Korony. W 1585 roku król Polski nadał Perejesławowi prawa miejskie magdeburskie. Wiosną 1592 roku spalone przez Kozaków podczas Powstania Kosińskiego. W 1630 r. wojska hetmana polnego koronnego Stanisława Koniecpolskiego oblegały zbuntowanych Kozaków pod dowództwem Tarasa Fedorowicza. Nieudane oblężenie zakończyło się podpisaniem tzw. ugody perejasławskiej, która podnosiła rejestr Kozaków do 8 tysięcy i zabraniała im wypraw na ziemie tureckie. W 1635 roku starosta Żółkiewski umieścił w Pejeresławiu jezuitów. W lutym 1649 w Perejasławiu toczyły się rokowania pokojowe między Bohdanem Chmielnickim a wojewodą Adamem Kisielem, które nie przyniosły porozumienia między Kozakami a Rzecząpospolitą. W styczniu 1654 do Perejasławia przybył wysłannik cara Rosji Aleksego, Wasyl Buturlin, z którym Chmielnicki zawarł ugodę perejasławską. Na jej mocy hetman kozacki złożył przysięgę uległości, włączając Ukrainę do Rosji.

W 1943 r. miasto zostało przemianowane na Perejasław Chmielnicki.

Do znanych postaci urodzonych w mieście należy Szołem Alejchem, pisarz żydowski.

Zabytki

Urodzeni

Miasta partnerskie

Linki zewnętrzne

  1. Aleksander Jabłonowski, Polska XVI wieku. Ziemie ruskie. Ukraina (Kijów – Bracław). T. 3, Warszawa 1897, s. 226.