Szkłów: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
EmptyBot (dyskusja | edycje)
m Zmiana nazwy kategorii: Kategoria:Miasta obwodu mohylewskiego → Kategoria:Miasta w obwodzie mohylewskim (przy użyciu QRC)
Konarski (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Linia 25: Linia 25:
'''Szkłów''' ([[łacina|łac.]] ''Sclovia'', [[język białoruski|biał.]] ''Шклоў'', [[Łacinka białoruska]]: ''Škłoŭ'', [[język rosyjski|ros.]] ''Шклов''; [[jidysz|jid.]] שקלאָוו, ''Szklow'') – [[Białoruś|białoruskie]] miasto położone w [[Obwód mohylewski|obwodzie mohylewskim]] przy ujściu rzeki Szkłówki do [[Dniepr]]u. Jest stolicą [[rejon szkłowski|rejonu szkłowskiego]]. 16,4 tys. mieszkańców (2010).
'''Szkłów''' ([[łacina|łac.]] ''Sclovia'', [[język białoruski|biał.]] ''Шклоў'', [[Łacinka białoruska]]: ''Škłoŭ'', [[język rosyjski|ros.]] ''Шклов''; [[jidysz|jid.]] שקלאָוו, ''Szklow'') – [[Białoruś|białoruskie]] miasto położone w [[Obwód mohylewski|obwodzie mohylewskim]] przy ujściu rzeki Szkłówki do [[Dniepr]]u. Jest stolicą [[rejon szkłowski|rejonu szkłowskiego]]. 16,4 tys. mieszkańców (2010).


== Historia ==
Dnia 12 sierpnia 1654 miała tu miejsce [[Bitwa pod Szkłowem (1654)|bitwa]] pomiędzy armią [[Litwa|litewską]] a armią [[Rosja|rosyjską]].
Miasto [[magnateria polska|magnackie]] położone było w końcu XVIII wieku w hrabstwie szkłowskim w [[powiat orszański (I Rzeczpospolita)|powiecie orszańskim]] [[województwo witebskie|województwa witebskiego]]<ref>Вялiкi гicтарычны атлас Беларусi Т.2, Mińsk 2013, s. 93.</ref>. Wzmiankowana po raz pierwszy w 1535 roku. Do 1542 własność Gasztołdów, po których wymarciu przeszła we władanie króla Zygmunta Augusta. Przed 1561 roku podarowana za zasługi Janowi Hieronimowi Chodkiewiczowi. Prawa miejskie przed 1577 rokiem. Poprzez małżeństwo [[Anna Eufrozyna Sieniawska|Anny Eufrozyny Sieniawskiej]] z chorążym wielkim koronnym [[Prokop Sieniawski (chorąży)|Prokopem Sieniawskim]] miasto i dobra przeszły w 1629 roku na Sieniawskich. Dnia 12 sierpnia 1654 miała tu miejsce [[Bitwa pod Szkłowem (1654)|bitwa]] pomiędzy 3,5 tys oddziałem [[Wielkie Księstwo Litewskie|litewskim]] pod dowództwem [[Janusz Radziwiłł (hetman wielki litewski)|Janusza Radziwiłła]] z 20 tys. armią moskiewską [[Jakow Czerkaski|Jakowa Czerkaskiego]]. Od 1731 roku własność Czartoryskich. W 1769 całkowicie zniszczony przez pożar, co spowodowało że w latach 1770–72 wzniesiono Nowy Szkłów, który stał się dużym centrum handlowym. Od 1772 w zaborze rosyjskim, wykupiony przez carycę Katarzynę II i nadany ks. [[Grigorij Potiomkin|Potiomkinowi]], a w 1778 gen. Zaryczowi. Od 1773 siedziba powiatu. W XIX wieku było to liczne skupisko ludności żydowskiej, dla której było to ważne centrum religijne. Od 1919 roku w granicach ZSRR. W latach 1941-1944 roku pod okupacją niemiecką, w trakcie której Niemcy wymordowali około 3200 Żydów<ref>{{Cytuj |tytuł = YAHAD - IN UNUM |data dostępu = 2017-12-12 |opublikowany = yahadmap.org |url = http://yahadmap.org/#village/shklov-sklou-shklow-mogilev-belarus.665 |język = en}}</ref>. Od 1991 roku w Republice Białorusi<ref>https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Szklow;3983088.html</ref>. Do 1994 roku jako dyrektor [[Sowchoz|sowchozu]] „Haradziec” koło Szkłowa pracował [[Alaksandr Łukaszenka|Aleksandr Łukaszenka]].

Miasto [[magnateria polska|magnackie]] położone było w końcu XVIII wieku w hrabstwie szkłowskim w [[powiat orszański (I Rzeczpospolita)|powiecie orszańskim]] [[województwo witebskie|województwa witebskiego]]<ref> Вялiкi гicтарычны атлас Беларусi Т.2, Mińsk 2013, s. 93.</ref>.


W Szkłowie funkcjonowały w przeszłości dwa klasztory prawosławne: męski [[monaster Zmartwychwstania Pańskiego w Szkłowie|monaster Zmartwychwstania Pańskiego]] oraz żeński [[monaster Zaśnięcia Matki Bożej w Szkłowie|Zaśnięcia Matki Bożej]]. Obydwa zostały ufundowane przez [[Sieniawscy|rodzinę Sieniawskich]] w 1702. Wspólnota męska istniała do 1847, zaś żeńska do 1795 - jej cerkiew została przekształcona w parafialną<ref>{{cytuj książkę | autor = Mironowicz A.| tytuł = Diecezja białoruska w XVII i XVIII wieku| wydawca = Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku| rok = 2008| strony = 275| isbn = 978-83-7431-150-2}}</ref>.
W Szkłowie funkcjonowały w przeszłości dwa klasztory prawosławne: męski [[monaster Zmartwychwstania Pańskiego w Szkłowie|monaster Zmartwychwstania Pańskiego]] oraz żeński [[monaster Zaśnięcia Matki Bożej w Szkłowie|Zaśnięcia Matki Bożej]]. Obydwa zostały ufundowane przez [[Sieniawscy|rodzinę Sieniawskich]] w 1702. Wspólnota męska istniała do 1847, zaś żeńska do 1795 - jej cerkiew została przekształcona w parafialną<ref>{{cytuj książkę | autor = Mironowicz A.| tytuł = Diecezja białoruska w XVII i XVIII wieku| wydawca = Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku| rok = 2008| strony = 275| isbn = 978-83-7431-150-2}}</ref>.

== Zabytki ==
== Zabytki ==
<center><gallery>
<center><gallery>
Linia 36: Linia 36:
</gallery></center>
</gallery></center>
* [[Ratusz w Szkłowie|ratusz z XVIII wieku]]
* [[Ratusz w Szkłowie|ratusz z XVIII wieku]]
* cerkiew Przemienienia Pańskiego
* cerkiew Przemienienia Pańskiego z 1905 roku
* Kościół parafialny z około 1900 roku
* miejsce po [[zamek|zamku]], ok. 2,5 km od dworca kolejowego, brak śladów budowli
* miejsce po [[zamek|zamku]], ok. 2,5 km od dworca kolejowego, brak śladów budowli
* Zespół dworski dawnego majątku Zabrammne (teraz w granicach miasta). Drewniany, parterowy, modernistyczny. Wewnątrz zachowały się oryginalne kaflowe piece. Obok dworu dwie oficyny (dawna kuchnia i dom gościnny). We dworze znajduje się biblioteka.
* Zespół dworski dawnego majątku Zabrammne (teraz w granicach miasta). Drewniany, parterowy, modernistyczny. Wewnątrz zachowały się oryginalne kaflowe piece. Obok dworu dwie oficyny (dawna kuchnia i dom gościnny). We dworze znajduje się biblioteka.
* Park regularno-krajobrazowy o pow. ok. 20 ha otaczający dwór, założony w k. XVIII w., obecnie część parku to miejski park kultury i wypoczynku ze stadionem.
* Park regularno-krajobrazowy o pow. ok. 20 ha otaczający dwór, założony w k. XVIII w., obecnie część parku to miejski park kultury i wypoczynku ze stadionem.
* dwór Kriwoszejna (1902–03).
* [[Synagoga w Szkłowie|synagoga]]
* [[Synagoga w Szkłowie|synagoga]]
{{Przypisy}}
{{Przypisy}}

Wersja z 16:49, 12 gru 2017

Szkłów
biał. Шклоў, ros. Шклов
ilustracja
Herb Flaga
Herb flaga rejonu szkłowskiego
Państwo

 Białoruś

Obwód

mohylewski

Rejon

szkłowski

Wysokość

154 m n.p.m.

Populacja (2010)
• liczba ludności


16400[1]

Nr kierunkowy

+375 2239

Kod pocztowy

213010

Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:town}

Szkłów (łac. Sclovia, biał. Шклоў, Łacinka białoruska: Škłoŭ, ros. Шклов; jid. שקלאָוו, Szklow) – białoruskie miasto położone w obwodzie mohylewskim przy ujściu rzeki Szkłówki do Dniepru. Jest stolicą rejonu szkłowskiego. 16,4 tys. mieszkańców (2010).

Historia

Miasto magnackie położone było w końcu XVIII wieku w hrabstwie szkłowskim w powiecie orszańskim województwa witebskiego[2]. Wzmiankowana po raz pierwszy w 1535 roku. Do 1542 własność Gasztołdów, po których wymarciu przeszła we władanie króla Zygmunta Augusta. Przed 1561 roku podarowana za zasługi Janowi Hieronimowi Chodkiewiczowi. Prawa miejskie przed 1577 rokiem. Poprzez małżeństwo Anny Eufrozyny Sieniawskiej z chorążym wielkim koronnym Prokopem Sieniawskim miasto i dobra przeszły w 1629 roku na Sieniawskich. Dnia 12 sierpnia 1654 miała tu miejsce bitwa pomiędzy 3,5 tys oddziałem litewskim pod dowództwem Janusza Radziwiłła z 20 tys. armią moskiewską Jakowa Czerkaskiego. Od 1731 roku własność Czartoryskich. W 1769 całkowicie zniszczony przez pożar, co spowodowało że w latach 1770–72 wzniesiono Nowy Szkłów, który stał się dużym centrum handlowym. Od 1772 w zaborze rosyjskim, wykupiony przez carycę Katarzynę II i nadany ks. Potiomkinowi, a w 1778 gen. Zaryczowi. Od 1773 siedziba powiatu. W XIX wieku było to liczne skupisko ludności żydowskiej, dla której było to ważne centrum religijne. Od 1919 roku w granicach ZSRR. W latach 1941-1944 roku pod okupacją niemiecką, w trakcie której Niemcy wymordowali około 3200 Żydów[3]. Od 1991 roku w Republice Białorusi[4]. Do 1994 roku jako dyrektor sowchozu „Haradziec” koło Szkłowa pracował Aleksandr Łukaszenka.

W Szkłowie funkcjonowały w przeszłości dwa klasztory prawosławne: męski monaster Zmartwychwstania Pańskiego oraz żeński Zaśnięcia Matki Bożej. Obydwa zostały ufundowane przez rodzinę Sieniawskich w 1702. Wspólnota męska istniała do 1847, zaś żeńska do 1795 - jej cerkiew została przekształcona w parafialną[5].

Zabytki

  • ratusz z XVIII wieku
  • cerkiew Przemienienia Pańskiego z 1905 roku
  • Kościół parafialny z około 1900 roku
  • miejsce po zamku, ok. 2,5 km od dworca kolejowego, brak śladów budowli
  • Zespół dworski dawnego majątku Zabrammne (teraz w granicach miasta). Drewniany, parterowy, modernistyczny. Wewnątrz zachowały się oryginalne kaflowe piece. Obok dworu dwie oficyny (dawna kuchnia i dom gościnny). We dworze znajduje się biblioteka.
  • Park regularno-krajobrazowy o pow. ok. 20 ha otaczający dwór, założony w k. XVIII w., obecnie część parku to miejski park kultury i wypoczynku ze stadionem.
  • dwór Kriwoszejna (1902–03).
  • synagoga
  1. Численность населения по Республике Беларусь, областям и г. Минску (тысяч человек) на 1 января 2010 года (ros.)
  2. Вялiкi гicтарычны атлас Беларусi Т.2, Mińsk 2013, s. 93.
  3. YAHAD - IN UNUM [online], yahadmap.org [dostęp 2017-12-12] (ang.).
  4. https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Szklow;3983088.html
  5. Mironowicz A.: Diecezja białoruska w XVII i XVIII wieku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2008, s. 275. ISBN 978-83-7431-150-2.

Linki zewnętrzne