Stefan Podolski

Stefan Podolski

Data i miejsce urodzenia	8 października 1898 Grodzisk Wielkopolski
Data i miejsce śmierci	29 sierpnia 1968 Żary
Zawód, zajęcie	urzędnik państwowy
Stanowisko	burmistrz Żar (1945–1946)

Stefan Podolski (ur. 8 października 1898 w Grodzisku Wielkopolskim, zm. 29 sierpnia 1968 w Żarach) – urzędnik państwowy, pierwszy polski burmistrz Żar (1945–1946).

Życiorys

Ukończył gimnazjum w Grodzisku Wielkopolskim. Podczas I wojny światowej został powołany do niemieckich sił zbrojnych, jednak zignorował wezwanie. Wraz z innymi Polakami dokonał wielu aktów sabotażu na terenie zachodniej Wielkopolski, m.in. w 1916 brał udział w demontażu torów kolejowych w okolicach Zbąszynia. Wówczas został złapany przez niemieckie władze na gorącym uczynku. Sąd skazał go na 15 lat więzienia w zakładzie karnym o zaostrzonym rygorze w Rawiczu.

Podolski, dowiedziawszy się w grudniu 1918 o wybuchu powstania wielkopolskiego uciekł z więzienia. Przyłączył się do powstańców, biorąc udział w walkach o Gostyń, Kościan i Nowy Tomyśl. Został tam ciężko ranny w ramię. Mimo że jego stan był ciężki, po kilku miesiącach doszedł do siebie. W szpitalu poznał pielęgniarkę Krystynę Marecką, z którą niebawem wziął ślub.

W Polsce międzywojennej studiował prawo. Po ukończeniu studiów rozpoczął karierę urzędniczą, a następnie podjął pracę w administracji miejskiej w Nowym Tomyślu, a w 1937 został wiceburmistrzem tego miasta.

W 1939 zgłosił się na ochotnika podczas kampanii wrześniowej. Jako sierżant został dowódcą plutonu przeciwpancernego. Podczas bitwy pod Bzurą dostał się do niemieckiej niewoli. Stefan Podolski przebywał w obozach jenieckich Dulag Kunau i Stalag VIII C. Po wyzwoleniu tego obozu w lutym 1945 roku wstąpił do Ludowego Wojska Polskiego, biorąc udział w walkach na terenie Brandenburgii. Za zasługi został awansowany do stopnia starszego chorążego.

Pod koniec maja 1945 roku odszedł do rezerwy i osiadł w Żarach, gdzie podjął pracę w administracji państwowej. 12 czerwca 1945 roku został wybrany na pierwszego polskiego burmistrza Żar. Stefan Podolski zajmował się organizowaniem polskiej administracji, osadnictwem, nadzorował powstawanie polskich instytucji. Obowiązki sprawował do 19 września 1946.

Tego dnia został aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa pod zarzutem przyjmowania łapówek od repatriantów w zamian za korzystne przydziały mieszkań. Po szybkim procesie Podolskiego skazano na 10 lat więzienia i umieszczono w rawickim zakładzie karnym, w którym przebywał już w swojej młodości. Jego żona, Krystyna, nie pogodziła się z wyrokiem. Prosiła o pomoc Oskara Engelkinga, wysokiego rangą działacza PPR, który spędził z Podolskim kilka lat w obozie Stalag VIII C.

Dzięki jego interwencji, w 1948 Stefan Podolski został oczyszczony z zarzutów i powrócił do Żar. Nie dostał jednak ponownie pracy w miejskim magistracie, opanowanym przez komunistycznych aparatczyków. W styczniu 1949 objął stanowisko dyrektora Miejskiego Domu Kultury. Funkcję tę sprawował do przejścia na emeryturę. Zmarł na zawał serca 29 sierpnia 1968. Został pochowany na cmentarzu komunalnym w Żarach.

Bibliografia

• Marcin Kozak: Pierwszy Burmistrz Żar [w:] Gazeta Lubuska, 16.09.2011
• Praca licencjacka Mateusza Kuźmy Organizacja polskiej administracji w Żarach w latach 1945-1950, Zielona Góra, 2003