Symcha Keller
 Symcha Keller (w środku) | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Przewodniczący Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Łodzi | |
| Okres | |
| Poprzednik | |
| Następca |
Adam Sawicki |
| Odznaczenia | |
 
| |
Krzysztof Symcha Keller[1][a] (ur. 6 czerwca 1963 w Łodzi) – polski chazan i działacz społeczności żydowskiej. Były Przewodniczący Rady Religijnej Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich w RP oraz były przewodniczący Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Łodzi.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Naukę prowadzenia modlitw pobierał początkowo u głównego kantora łódzkiej synagogi Izaaka Froimowskiego[2]. W latach 1988–1992 studiował w szkołach religijnych w Izraelu i Stanach Zjednoczonych. Asystował żonie Małgorzacie, akompaniującej na fortepianie podczas tras koncertowych rabinowi Shlomo Carlebachowi w Polsce i Nowym Jorku.
Wiele lat zasiadał w Zarządzie Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Łodzi, początkowo pełniąc funkcję zastępcy przewodniczącego, a następnie przewodniczącego. Jest przewodniczącym Rady Religijnej Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich w RP. Od 23 lutego 2008 członek Rabinatu Rzeczypospolitej Polskiej.
Symcha Keller w prowadzeniu modlitw opiera się na tradycyjnej, mistycznej oprawie muzycznej. Duży nacisk kładzie na muzykę chasydzką, anonimowych kompozytorów z małych miasteczek, które były centrami chasydyzmu w XVIII i XIX wieku[2]. Rzadko koncertuje publicznie, z wyjątkiem uroczystości o charakterze religijnym[2]. Prowadził modlitwy m.in. w czasie pielgrzymek papieża Jana Pawła II i Benedykta XVI do Polski, w czasie obchodów 60. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim i 60. rocznicy wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau[2]. Nagrał trzy płyty głównie z muzyką chasydzką i synagogalną, m.in. wraz z byłą żoną (Małgorzata Burzyńska-Keler śpiew (pieśń „Chidusz”) aranżacja i instrumenty klawiszowe) Szabat wydaną przez studio nagrań JAM (1991).
W 2002 wraz z Ryszardem Bonisławskim wydał album pt. Łódzkie judaika na starych pocztówkach[3].
Współpracuje jako wykładowca historii Żydów w Polsce z wieloma instytucjami, takimi jak Instytut Shem Olam, Instytut Jad Waszem w Jerozolimie oraz Światową Organizacją Chasydów z Aleksandrowa[2]. W 2017 roku nagrał płytę „Bramy”.
Był mężem Małgorzaty Burzyńskiej-Keller.
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Odznaka „Za Zasługi dla Miasta Łodzi” (2009)[4]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi w działalności na rzecz dialogu polsko-żydowskiego (15 grudnia 2009)[5][1]
- Odznaka Honorowa „Bene Merito” (18 listopada 2021)[6]
- Medal 600-lecia Łodzi (2023)[7].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Urodzony jako Krzysztof Skowroński, w latach 90. dokonał urzędowej zmiany nazwiska, przyjmując panieńskie nazwisko swojej matki.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 14 grudnia 2009 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2010 r. nr 29, poz. 393).
- ↑ a b c d e Symcha Keller. [dostęp 2009-03-29].
- ↑ Łódzkie judaika na starych pocztówkach. [dostęp 2009-03-29].
- ↑ Odznaki "Za Zasługi dla Miasta Łodzi" [online], BIP ŁÓDŹ [dostęp 2021-11-24] [zarchiwizowane z adresu 2021-08-06].
- ↑ Ceremonia zapalenia świeczek chanukowych. prezydent.pl, 15.12.09. [dostęp 2009-12-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-01)].
- ↑ Decyzja nr 129 Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 18 listopada 2021 r. w sprawie nadania Odznaki Honorowej "Bene merito".
- ↑ 600 medali na 600. Urodziny Łodzi. Poznaliśmy kolejnych laureatów! [online], lodz.pl, 11 lipca 2023 [dostęp 2023-07-13] (pol.).