Thomas Young
Data i miejsce urodzenia |
2 czerwca?/13 czerwca 1773 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód, zajęcie | |
Thomas Young (ur. 13 czerwca 1773 w Milverton (hrabstwo Somerset), zm. 10 maja 1829 w Londynie) – angielski fizyk, lekarz fizjolog i egiptolog.
Lata nauki
Thomas Young był genialnym dzieckiem, nauczył się czytać już w wieku 2 lat. Szybko nauczył się też wielu języków, których w sumie znał 14 (w tym wiele pozaeuropejskich, jak np. arabski czy amharski). Już w latach młodości interesowały go zagadnienia z dziedzin fizyki i medycyny. Przejawiał także zdolności artystyczne - głównie gry na instrumentach muzycznych. Studiował w Londynie, Edynburgu i Getyndze - medycynę, matematykę, fizykę oraz języki wschodnie. Podczas studiów zainteresował się badaniami nad światłem, studiując dzieła Newtona i Huyghensa o optyce oraz o prawach chemicznych Lavoisiera. Prowadził doświadczenia z cienkimi powłokami przepuszczając światło. Oprócz badań fizycznych zajmował się również badaniami medycznymi. Pracował będąc profesorem Royal Institution (1801-1803) oraz w Middlesex University (1809-1810). Członkiem Royal Society był od 1794 roku.
Badania fizyczne
Swe badania rozpoczął nad studiowaniem doświadczeń Malusa nad polaryzacją światła, stwierdzając że fale świetlne są falami poprzecznymi. Wytłumaczył powstawanie pierścieni Newtona i znalazł jako pierwszy przybliżone wartości długości fal świetlnych. Young tłumaczył także ugięcie światła jako efekt interferencji między falami światła przechodzącymi pomiędzy otwór uginający a falami odbitymi od brzegów otworów. Interferencję światła odkrył w maju 1801 roku, czym zapoczątkował falową teorię światła. Szczegółowy opis tego zjawiska wydał w roku 1807. Dalsze badania były związane ze sprężystością ciał stałych, tzn. np. odporności metalu na skręcenie, rozciąganie i zginanie, wprowadzając w roku 1807 pojęcie modułu sprężystości. Przez pomiary kąta ugięcia w wyniku dyfrakcji wyznaczył grubości włókien wełny i rozmiary komórek krwi[1].
Badania medyczne
Pracował jako lekarz w Saint George's Hospital od 1811 roku. Badania medyczne rozpoczął w roku 1793, wyjaśniając mechanizm akomodacji oka ludzkiego. W roku 1801 opisał astygmatyzm oraz podał teorię widzenia barw, poprawioną i zmodyfikowaną przez Helmholtza i nazwaną teorią Younga-Helmholtza.
Inne badania
Jednym z jego największych osiągnięć było rozszyfrowanie znaczenia egipskiego pisma demotycznego (rezultaty opublikował w 1814 roku). Słynne jest jego stwierdzenie, mówiące że jeśli jeden człowiek potrafi coś zrobić, inny jest w stanie to powtórzyć. Przez współczesnych był uważany za ostatniego "człowieka, który wiedział wszystko".
Publikacje Thomasa Younga
Thomas Young napisał m.in.
- "A Syllabus of a Course of a Natural and Experimental Philosophy" (1802, ważne odkrycia optyczne),
- "Course of Lectures on Natural Philosophy and the Mechanical Arts" (1807, 2 tomy, nowe wyd. 1845),
- "Remarks on Egyptian Papyri" (1815),
- "Hieroglyphics" (1826),
- "Account of some Recent Discoveries in Hieroglyphical Literature" (1823),
- "Egyptian Dictionary" (1829),
- "Miscellaneous Works" (1855, 3 tomy).
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Jurgen R. Meyer-Arendt: Wstęp do optyki. Warszawa: PWN, 1977, s. 303.
Bibliografia
- Andrzej Kajetan Wróblewski: Historia fizyki. Od czasów najdawniejszych do współczesności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 316-319.
- ISNI: 0000000083492311
- VIAF: 128851
- ULAN: 500441413
- LCCN: n85830093
- GND: 118808184
- NDL: 032641250
- BnF: 12571287f
- SUDOC: 035025816
- SBN: TO0V559541
- NLA: 35625117
- NKC: nlk20000085423
- BNE: XX1765928, XX1488721
- NTA: 071637729
- BIBSYS: 90598518
- Open Library: OL1968001A
- PLWABN: 9810682712005606
- NUKAT: n2003004619
- OBIN: 30282
- J9U: 987007270151505171
- CANTIC: a10950114
- BNC: 000732119
- LIH: LNB:DHBz;=Be
- WorldCat: lccn-n85830093