Turyngit

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Turyngit
Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny

(Fe2+
,Mg,Fe3+
,Al)
6
[(OH)
8
(Al,Si)
4
O
10
]
[1]
lub
(Fe2+
,Fe3+
,Al)
2
[OH]
2
[Al
1,2−2,0
,Si
2,8−2,9
O
10
]·

·(Mg,Fe2+
,Fe3+
)
3
[O,OH]
4
[2]

Twardość w skali Mohsa

od 2 do 2,5

Przełam

nierówny[1]

Łupliwość

doskonała, według (001)[2]

Pokrój kryształu

łuseczkowy[1]

Układ krystalograficzny

jednoskośny[1]

Gęstość minerału

3,15-3,19 g/cm³[1]

Właściwości optyczne
Barwa

oliwkowa, zielonobrunatna, a niekiedy zielonoczarna[1]

Rysa

szarozielona[1]

Połysk

perłowy lub matowy[1]

Współczynnik załamania

n = 1,64-1,68[2]

Inne

nieprzeźroczysty lub przeświecający[1]

Dodatkowe dane
Szczególne własności

rozpuszczalny w kwasie solnym

Turyngit – złożony minerał z gromady krzemianów żelaza, magnezu i glinu, z grupy chlorytów żelazistych. Odmiana szamozytu[3].

Nazwa minerału wiąże się z niemiecką Turyngią, w której minerał ten odkryto i tamtejsze okazy po raz pierwszy opisano[1].

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Właściwości[edytuj | edytuj kod]

Współwystępuje z innymi minerałami rud żelaza: limonitem, magnetytem, syderytem i szamozytem[1]. Minerał w płomieniu redukującym czernieje i przechodzi w szkliwo. Roztwarza się w kwasie solnym[2].

Geneza[edytuj | edytuj kod]

Produkt przeobrażeń hydrotermalnych, metamorficznych i w skałach osadowych pochodzenia morskiego[2][1].

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Występuje w morskich skałach osadowych, w tym w postaci ooidów, tworząc wapienie oolitowe[1] będące źródłem rud żelaza[4]. Pojawia się jako produkt hydrotermalny wyższych temperatur oraz w facji zieleńcowej (skały metamorficzne)[1].

W Polsce: Miedzianka koło Jeleniej Góry, Góry Izerskie. Także Częstochowa i Łęczyca (składnik rud żelaza[1].

W świecie: rozpowszechniony, m.in. Turyngia; Morawy; okolice Jeziora Górnego (USA)[1].

Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]

  • jeden z minerałów kruszcowych rud żelaza związanych z morskimi skałami osadowymi[1].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q Turyngit, [w:] Jerzy Żaba, Ilustrowana encyklopedia skał i minerałów, Chorzów: Videograf, 2014, s. 461, ISBN 978-83-7835-297-6.
  2. a b c d e Turyngit, [w:] Andrzej Bolewski, Mineralogia szczegółowa, Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne, 1965, s. 586.
  3. Thuringite, [w:] Mindat.org, Hudson Institute of Mineralogy [dostęp 2020-06-11] (ang.).
  4. Antoni Polański, Geochemia i surowce mineralne, Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne, 1974, s. 204.