Władysław Lam

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Władysław Lam
Data i miejsce urodzenia

29 sierpnia 1893
Konjic

Data i miejsce śmierci

1 stycznia 1984
Gdańsk

Miejsce spoczynku

Cmentarz Srebrzysko

Zawód, zajęcie

malarz

Alma Mater

Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie

Uczelnia

Politechnika Lwowska, Politechnika Gdańska, Państwowa Wyższa Szkoła Sztuk Pięknych w Sopocie

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Multimedia w Wikimedia Commons
Grób Władysława Lama i Anny Fiszer na cmentarzu Srebrzysko

Władysław Lam (ur. 29 sierpnia 1893 w Konjicu, zm. 1 stycznia 1984 w Gdańsku) – polski malarz, grafik i krytyk sztuki.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w bośniackim Konjicu, odbył tam wczesną edukację. Od 1904 uczęszczał do gimnazjum w Sarajewie, razem z Ivo Andriciem. Maturę zdał w 1912 w Tuzli[1]. O tym okresie życia pisał w wydanej w 1973 po polsku książce „Miasteczko nad Neretvą”[1]. Już w dzieciństwie zauważono u niego talent malarski. Po przyjeździe w 1912 do Krakowa rozpoczął studia na Akademii Sztuk Pięknych w pracowniach Teodora Axentowicza i Józefa Mehoffera. W 1918 obronił dyplom i rozpoczął pracę zawodową.

Był nauczycielem gimnastyki w Łodzi, uczył rysunku w modlińskim Korpusie Kadetów nr 2 i w gimnazjum w Poznaniu. W 1925 wyjechał do Francji, przebywał w Paryżu i podróżował po południowej Francji, malował widoki architektoniczne i pejzaże. Był członkiem i sekretarzem ugrupowań Świt i Plastyka, do jego zadań należała m.in. organizacja wystaw. W 1929 ponownie wyjechał do Francji, a po powrocie wstąpił do ugrupowania Nowa Generacja i zamieszkał we Lwowie. Tworzył kompozycje figuralne, portrety, widoki architektoniczne i pejzaże. W 1934 został kierownikiem Katedry Rysunków Odręcznych i Figuralnych na Politechnice Lwowskiej, równocześnie otrzymał tytuł zastępcy profesora.

Po zajęciu Lwowa przez okupantów Władysława Lama obowiązywał zakaz wykonywania zawodu wykładowcy.

W 1945 dzięki wstawiennictwu prof. Stanisława Łukasiewicza po wysiedleniu ze Lwowa przybył do Gdańska i wszedł w skład grupy organizującej Wydział Architektury na Politechnice Gdańskiej. Przez pewien czas pełnił obowiązki dziekana. Jego zadaniem była organizacja Katedry Rysunku i Rzeźby. Był twórcą związku malarzy i rzeźbiarzy, który zorganizował I wystawę malarstwa na Politechnice Gdańskiej. W 1948 został mianowany profesorem nadzwyczajnym rysunku, rzeźby i malarstwa na Wydziale Architektury PG. Wykładał równolegle w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Pięknych w Sopocie.

Mimo przejścia na emeryturę kontynuował pracę pedagogiczną oraz malował m.in. od 1956 eksperymentował z abstrakcją aluzyjną.

Do działalności Władysława Lama należy zaliczyć krytykę sztuki, był autorem i współautorem wielu książek, felietonów i rozpraw w czasopismach, jego komentarze umieszczano w katalogach wystawowych. Po 1945 podróżował po Europie, zapraszano go do Włoch (1957), Jugosławii (1958), Francji (1968), Szwajcarii i RFN[1]. Przez cały okres powojenny tworzył, uczestniczył w wielu wystawach w kraju i zagranicą. Był również twórcą litografii i drzeworytów, wypracował własną technikę tworzenia monorytu.

Odznaczony między innymi Krzyżem Oficerskim (1964) i Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1978)[1].

Zmarł w wieku 90 lat w Gdańsku. Został pochowany na gdańskim Cmentarzu Srebrzysko (rejon: IX, kwatera: TAR I WOJ)[2].

21 maja 2021 odbyła się uroczystość odsłonięcia tablicy, na kamienicy przy ulicy Podhalańskiej 16 w Oliwie, upamiętniającej Władysława Lama, Annę Fiszer[3] i Kazimierza Śramkiewicza. W uroczystości wzięła udział Prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz[4].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Malarstwo (wybrane)[edytuj | edytuj kod]

  • Dziewczyna z lalką
  • Chłopiec. Apasz
  • Portret matki
  • Sen
  • Stary most w Mostarze
  • Budowa z klocków
  • Krajobraz z Oliwy
  • Pejzaż południowy
  • Koszyczek
  • Baranek
  • Stary mur
  • Wizja miasta

Literatura[edytuj | edytuj kod]

  • Rozważania o sztuce
  • Malarstwo i jego zasady
  • Malarstwo na przestrzeni stuleci
  • Światła i cienie
  • Twórczość przejawem instynktu życia
  • Problemy wychowania plastycznego
  • Rysunek i malarstwo
  • Sztuka dziecka i jego naturalny rozwój
  • Malarstwo
  • Jak posiąść wiedzę malarską
  • Miasteczko nad Neretvą

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d Lam Władysław [online], Politechnika Gdańska [dostęp 2023-01-12].
  2. ↑ Wyszukiwarka miejsca pochówku w Gdańsku. gzdiz.gda.pl.
  3. ↑ Anna Fiszer [online], gedanopedia.pl [dostęp 2021-05-25] (pol.).
  4. ↑ Przy ul. Podhalańskiej odsłonięto tablicę upamiętniającą troje artystów z Oliwy. staraoliwa.pl, 2021-05-21. [dostęp 2021-05-25]. (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Władysław_Lam&oldid=71774132”