Władysław Madejski

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Władysław Madejski
Ilustracja
pułkownik pilot obserwator pułkownik pilot obserwator
Data i miejsce urodzenia

24 maja 1899
Książ Wielki

Data i miejsce śmierci

12 listopada 1965
Kraków

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne
ludowe Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie
Lotnictwo Wojska Polskiego
Armée de l’air
RAF

Jednostki

22 pułk piechoty
2 pułk lotniczy
4 pułk lotniczy
6 pułk lotniczy
dywizjon 309
dywizjon 305

Stanowiska

oficer taktyczny eskadry
szef wydziału
szef Sztabu Inspektoratu Lotnictwa
komendant Wojskowej Szkoły Pilotów w Dęblinie

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
II wojna światowa

Odznaczenia
Polowa Odznaka Pilota
Krzyż Niepodległości Order Krzyża Grunwaldu III klasy Krzyż Walecznych (1920–1941) Krzyż Walecznych (od 1941, dwukrotnie) Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi
Multimedia w Wikimedia Commons
Tablica na grobie płk. Władysława Madejskiego

Władysław Madejski (ur. 24 maja 1899 w Książu Wielkim, zm. 12 listopada 1965 w Krakowie) – pułkownik (ang. Wing Commander) pilot obserwator Wojska Polskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Okres przedwojenny[edytuj | edytuj kod]

Syn Jana i Domiceli z Gawęckich. W rodzinnej miejscowości uczęszczał do szkoły powszechnej, następnie uczył się w seminarium nauczycielskim w Jędrzejowie[1]. Od 16 maja 1915 roku należał do Polskiej Organizacji Wojskowej, w której ukończył w 1917 roku szkołę podoficerską, i jako ochotnik wstąpił do Legionów Polskich[2]. W listopadzie 1918 roku brał udział w walkach na froncie jako dowódca plutonu. We wrześniu 1920 roku awansował na stopień oficerski i powierzono mu dowodzenie kompanią. Od marca do sierpnia 1921 roku służył w 22 pułku piechoty, następnie został skierowany do Szkoły Podchorążych. Po jej ukończeniu już jako dowódca dowodził kompanią w 25 pułku piechoty. W 1923 był przydzielony do Powiatowej Komendy Uzupełnień Końskie na stanowisko oficera instrukcyjnego. W styczniu 1924 został przydzielony do macierzystego 25 pp[3]. W listopadzie tego roku skierowany został na przeszkolenie w Szkole Pilotów w Bydgoszczy. We wrześniu 1925 roku po ukończeniu szkoły lotniczej otrzymał przydział do 4 pułku lotniczego, w którym służył 4 lata[4]. W styczniu 1930 roku otrzymał awans do stopnia kapitana, przeniesiony został do pracy na stanowisku referenta w Departamencie Aeronautyki MSWojsk. w Warszawie[5]. W listopadzie 1933 roku został przeniesiony do 6 pułku lotniczego we Lwowie[6] i wyznaczony na stanowisko oficera taktycznego 61 eskadry liniowej. W listopadzie 1935 został ponownie przydzielony do Departamentu Aeronautyki MSWojsk. (od 8 sierpnia 1936 – Dowództwo Lotnictwa MSWojsk.) na stanowisko szefa wydziału wyszkolenia. Od września 1938 do sierpnia 1939 roku studiował w Wyższej szkole Lotniczej, którą ukończył jako prymus III promocji[7]. Awansował na stopień majora[8] i na stanowisko szefa wydziału wyszkolenia Dowództwa Lotnictwa. Władysław Madejski był autorem artykułów w „Przeglądzie Lotniczym”: O wychowaniu w lotnictwie[9], Lotnictwo w pierwszych dniach obrony Lwowa[10], Lotnictwo w bitwie nad Niemnem[11].

Okres wojny[edytuj | edytuj kod]

Pod koniec kampanii wrześniowej ewakuował się wraz z dowództwem przez Rumunię do Francji, gdzie objął stanowisko dowódcy kompanii wyszkolenia technicznego w Centrum Wyszkolenia Lotnictwa[12]. Po upadku Francji w 1940 roku zebrał oddział ok. 2000 żołnierzy, których doprowadził z pełnym uzbrojeniem i wyposażeniem do portu Saint-Jean-de-Luz. Został ewakuowany do Wielkiej Brytanii, wstąpił do Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii i otrzymał numer służbowy Royal Air Force P-1241[13]. W tworzących się polskich dywizjonach lotniczych został mianowany komendantem kursu lotniczego zorganizowanego dla polskich lotników w stacji RAF Weeton w terminie od 15 sierpnia do 7 października 1940 roku[14]. W tym samym roku Madejski został skierowany do wypełniania obowiązków zastępcy dowódcy 309 dywizjonu Ziemi Czerwieńskiej[15], a w czerwcu 1941 roku przeniesiony do sztabu Inspektoratu Lotnictwa w Londynie[16]. Objął funkcję szefa oddziału personalnego Inspektoratu Lotnictwa, a od maja 1942 do września 1943 roku szefa Sztabu Inspektoratu Lotnictwa. We wrześniu 1943 roku Władysław Madejski został komendantem Centrum Wyszkolenia Lotnictwa i pełnił tę funkcję do marca 1944 roku. Pod koniec maja 1944 roku zgłosił się na ochotnika do odbycia tury 30 lotów bojowych, od dowództwa otrzymał zgodę i przydział do 305 dywizjonu bombowego Ziemi Wielkopolskiej, jako nawigator latał na samolocie Mosquito FB Mk VI[17]. Wbrew regulaminowi RAF w czasie lotów bojowych nie zabierał spadochronu, spadochron utrudniał mu wykonywanie czynności w ciasnej kabinie samolotu. Połowę tury lotów operacyjnych wykonał w załodze pilota Wacława Banaszuka, z którym ukończył turę swoich 30 lotów bojowych[18]. Od 14 października 1944 do lipca 1945 roku był polskim oficerem łącznikowym 2 Tactical Air Force[19][20]. Pod koniec września 1945 roku został przeniesiony do Dowództwa Lotnictwa[12].

Okres powojenny[edytuj | edytuj kod]

Po zakończeniu wojny Madejski postanowił powrócić do Polski. 20 marca 1946 roku opuścił Wyspy Brytyjskie statkiem płynącym do Gdyni. Powracających żołnierzy repatriantów: 20 oficerów, 157 podoficerów, 867 szeregowców przywitała uroczyście orkiestra wojskowa i kompania honorowa 16 Dywizji Piechoty. Po powrocie do Polski został przyjęty do służby wojskowej w Ludowym Wojsku Polskim. 27 czerwca 1946 został mianowany komendantem Wojskowej Szkoły Pilotów w Dęblinie, w listopadzie 1947 roku został odwołany, po nim stanowisko komendanta objął płk Szczepan Ścibior[21]. W okresie od stycznia do czerwca 1948 roku pracował jako nauczyciel w II Miejskim Gimnazjum Zawodowym w Warszawie, następnie (od czerwca 1950 roku) był zatrudniony jako szef działu finansów w Centralnym Zarządzie Przemysłu Tłuszczowego w Warszawie. W grudniu 1950 roku został przeniesiony do rezerwy. Do sierpnia 1952 roku pracował jako główny księgowy w Stołecznych Zakładach Graficznych, następnie został zatrudniony jako starszy inspektor w Zakładach Produkcji Elementów Budowlanych nr 2 na Żeraniu[22].

Zmarł 12 listopada 1965 roku w Krakowie, został pochowany na Cmentarzu Wojskowym przy ul. Prandoty w Krakowie (kwatera 4 WOJ-płn-25)[23].

Rodzina[edytuj | edytuj kod]

Zawarł związek małżeński z Ireną z d. Świętochowską i miał z nią syna, Jana Madejskiego, inżyniera i naukowca[24].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Skrzydlata Polska i 36/1971 ↓, s. 17.
  2. ↑ Zieliński 2000 ↓, s. 102.
  3. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 27 stycznia 1924 roku, s. 40.
  4. ↑ Zieliński 2000 ↓, s. 103.
  5. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 232, 836.
  6. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934 roku, s. 11.
  7. ↑ Skrzydlata Polska i 36'1971 ↓, s. 17.
  8. ↑ Rybka, Stepan 2003 ↓, s. 345.
  9. ↑ Władysław Madejski. O wychowaniu w lotnictwie. „Przegląd Lotniczy”. 11-12/1932, s. 551–555, listopad-grudzień 1932. Warszawa: Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. OCLC 1036625413. 
  10. ↑ Władysław Madejski. Lotnictwo w pierwszych dniach obrony Lwowa. „Przegląd Lotniczy”. 11/1938, s. 1603–1628, listopad 1938. Warszawa: Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. OCLC 1036625413. 
  11. ↑ Władysław Madejski. Lotnictwo w bitwie nad Niemnem. „Przegląd Lotniczy”. 6/1939, s. 928–949, czerwiec 1939. Warszawa: Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. OCLC 1036625413. 
  12. ↑ a b Zieliński 2000 ↓, s. 106.
  13. ↑ Krzystek 2012 ↓, s. 363.
  14. ↑ Stanisław Skarżyński w Wielkiej Brytanii 1940–1942. magnum-x.pl. [dostęp 2018-02-21].
  15. ↑ Król 1990 ↓, s. 229.
  16. ↑ Wacław Król, Zgłaszam zestrzelenie Me262, Seria „Tygrys” 7/85, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1985, s. 9
  17. ↑ Bogdan Arct, Trzydzieści sekund nad celem, „Żółty Tygrys” 1970/22, ISBN 83-11-06493-8, s. 42
  18. ↑ Wacław Banaszuk. biblioteka.wsosp.pl. [dostęp 2018-02-24].
  19. ↑ Król 1990 ↓, s. 63.
  20. ↑ Inspektorzy, dowódcy i oficerowie łącznikowi Polskich Sił Powietrznych. polishairforce.pl. [dostęp 2018-02-21].
  21. ↑ Andrzej Wszendyrówny Płk pil. obs. Szczepan Scibior – komendant oficerskiej szkoły lotniczej w Dęblinie, Kwartalnik Bellona 4/2015 (683), s. 144–282
  22. ↑ Zieliński 2000 ↓, s. 106–107.
  23. ↑ Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], www.zck-krakow.pl [dostęp 2022-11-18].
  24. ↑ Kazimierz E. Oczoś. Wspomnienie o profesorze Janie Madejskim. „Gazeta Politechniki. Pismo Pracowników i Studentów Politechniki Rzeszowskiej im. Ignacego Łukasiewicza”. styczeń 2001 (85), s. 11–12, 2001. Rzeszów: Politechnika Rzeszowska. ISSN 1232-7832. [dostęp 2021-03-16]. 
  25. ↑ M.P. z 1934 r. nr 24, poz. 35 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości” - zamiast uprzednio nadanego Medalu Niepodległości (M.P. z 1933 r. nr 235, poz. 255).
  26. ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 636 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.
  27. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 232.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Władysław_Madejski&oldid=73152602”