Wiceadmirał Drozd
 „Wiceadmirał Drozd”, 1986 | |
| Klasa | |
|---|---|
| Projekt |
1134 (Bierkut) |
| Oznaczenie NATO |
Kresta I |
| Historia | |
| Stocznia |
im. Żdanowa, Leningrad |
| Położenie stępki |
26 października 1965 |
| Wodowanie |
18 listopada 1966 |
 MW ZSRR
| |
| Nazwa |
Wiceadmirał Drozd |
| Wejście do służby |
27 grudnia 1968 |
| Wycofanie ze służby |
1 lipca 1990 |
| Zatonął |
marzec 1992 po wycofaniu |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
standardowa: 5335 t |
| Długość |
156,2 m |
| Szerokość |
16,8 m |
| Zanurzenie |
6,3 m |
| Napęd | |
| 2 turbiny parowe o mocy łącznej 90 000 KM, 4 kotły, 2 śruby | |
| Prędkość |
33 w |
| Zasięg |
5000 Mm przy 18 w |
| Uzbrojenie | |
| • 2×II wyrzutnie pocisków przeciwokrętowych P-35 (4 pociski) • 4 działa uniwersalne 57 mm (2×II) • 4 działka plot 30 mm AK-630M (4×I) • 2×II wyrzutnie pocisków plot Wołna-M (64 pociski) • 2 miotacze rbg RBU-6000 (2×XII) • 2 miotacze rbg RBU-1000 (2×VI) | |
| Wyrzutnie torpedowe |
10 wt 533 mm (2×V), 10 torped |
| Wyposażenie | |
| radary: Kliwer, Angara-A, artyleryjskie, nawigacyjne; stacje hydrolokacyjne Titan, Wyczegda | |
| Wyposażenie lotnicze | |
| 1 śmigłowiec Ka-25PŁ/C | |
| Załoga |
312 (30 oficerów) |
Wiceadmirał Drozd (ros. Вице-адмирал Дрозд) – radziecki krążownik rakietowy projektu 1134 (ozn. NATO Kresta I). Wodowany w 1966 roku, w czynnej służbie od 1968 do 1990 roku. Wchodził w skład Floty Bałtyckiej i Floty Północnej.
Budowa i skrócony opis[edytuj | edytuj kod]
„Wiceadmirał Drozd” był trzecim okrętem projektu 1134 (Bierkut), określanego też jako typ Admirał Zozula[1], a w kodzie NATO oznaczanego Kresta I[2]. Okręt otrzymał nazwę na cześć wiceadmirała Walentina Drozda (1906-1943). Został wciągnięty na listę floty 16 czerwca 1965 roku[1]. Budowany był w stoczni im. Żdanowa w Leningradzie pod numerem budowy 793[1]. Stępkę położono 26 października 1965 roku, a okręt wodowano 18 listopada 1966 roku[3]. Do służby wszedł 27 grudnia 1968 roku[3].
Okręty projektu 1134 były klasyfikowane oficjalnie początkowo jako duże okręty przeciwpodwodne (ros. bolszoj protiwołodocznyj korabl, BPK)[4]. Ich zasadniczym przeznaczeniem miało być zwalczanie okrętów podwodnych, lecz w czasie ich budowy nie były jeszcze gotowe rakietotorpedy, wobec czego otrzymały one jako główne uzbrojenie cztery wyrzutnie pocisków przeciwokrętowych P-35, co nadało im znamiona uniwersalności[4]. Dlatego też w 1977 roku przeklasyfikowano je na krążowniki rakietowe[4]. Zwalczanie okrętów podwodnych możliwe było za pomocą dziesięciu wyrzutni torped kalibru 533 mm, z których można było wystrzeliwać torpedy przeciw okrętom podwodnym. Uzbrojenie przeciwpodwodne uzupełniały dwa dwunastoprowadnicowe miotacze rakietowych bomb głębinowych RBU-6000 (144 bomby kalibru 213 mm) i dwa sześcioprowadnicowe RBU-1000 (48 bomb kalibru 305 mm)[5]. Możliwości w zakresie zwalczania okrętów podwodnych rozszerzał jeden pokładowy śmigłowiec Ka-25PŁ, który mógł być zastąpiony maszyną do wskazywania celów Ka-25C[5]. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiły dwa podwójnie sprzężone działa uniwersalne kalibru 57 mm AK-725, umieszczone nietypowo w dwóch wieżach na burtach[5]. Podczas modernizacji w latach 80. „Wiceadmirał Drozd” otrzymał ponadto dwa zestawy artyleryjskie obrony bezpośredniej w postaci dwóch par sześciolufowych naprowadzanych radarowo działek 30 mm AK-630M (łącznie cztery działka)[4]. Uzbrojenie przeciwlotnicze stanowiły dwie dwuprowadnicowe wyrzutnie przeciwlotniczych pocisków rakietowych bliskiego zasięgu Wołna-M na dziobie i na rufie, z zapasem 64 pocisków[5].
Służba[edytuj | edytuj kod]
„Wiceadmirał Drozd” po wejściu do służby 8 stycznia 1969 roku wszedł w skład Floty Bałtyckiej[1]. W dniach 14-27 maja 1970 roku odbył wizytę w Cienfuegos na Kubie[1]. 24 lutego 1972 roku w Zatoce Biskajskiej, podczas sztormu, jego śmigłowiec pokładowy Ka-25 ewakuował w kilku lotach na krążownik 70 ludzi załogi atomowego okrętu podwodnego K-19, na którym wybuchł pożar (w tym celu ze śmigłowca zdemontowano 600 kg aparatury, dla zwiększenia udźwigu)[6].
Od 1973 roku okręt przechodził średni remont w macierzystej stoczni w Leningradzie[6]. Po jego ukończeniu, 8 kwietnia 1975 roku okręt został przeniesiony w skład Floty Północnej ZSRR[1]. Między 2 stycznia a 6 czerwca 1976 roku okręt wraz z BPK „Smyszlonnyj” odbył tzw. służbę bojową na Morzu Śródziemnym, odwiedzając tamtejsze porty[7]. 20 czerwca 1980 roku „Wiceadmirał Drozd” zderzył się z atomowym okrętem podwodnym K-508 proj. 670M, doznając lekkich uszkodzeń stępki[8]. Ponownie był remontowany między 1 października 1981 roku a 7 czerwca 1984 roku[1]. Remont w Kronsztadzie połączony był z modernizacją, podczas której między innymi zainstalowano działka AK-630M[6].
Od 15 stycznia do 4 czerwca 1985 roku „Wiceadmirał Drozd” pełnił służbę na Morzu Śródziemnym[8]. Ponownie służył na Atlantyku od stycznia do czerwca 1986 roku[9] i z krążownikiem lotniczym „Kijew” na Morzu Śródziemnym w pierwszej połowie 1987 roku[10]. Rejsy te, w składzie 5. Eskadry Operacyjnej, połączone były ze śledzeniem okrętów NATO[10].
1 lipca 1990 roku „Wiceadmirał Drozd” został wycofany ze służby i przekazany do złomowania[a]. 1 października 1990 roku rozformowano załogę[8]. Został następnie sprzedany na złom do Indii, lecz w marcu 1992 roku zatonął podczas holowania[11][8].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Tak podają Apalkow 2010 ↓, s. 61, Bierieżnoj 1995 ↓, s. 13, Radziemski 2010 ↓, s. 19. Według Pawłow 1997 ↓, s. 136, został skreślony ze stanu floty 31 stycznia 1991 roku.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g Bierieżnoj 1995 ↓, s. 13.
- ↑ Pawłow 1994 ↓, s. 73.
- ↑ a b Bierieżnoj 1995 ↓, s. 13, Apalkow 2010 ↓, s. 61, Pawłow 1994 ↓, s. 73
- ↑ a b c d Apalkow 2010 ↓, s. 60-61.
- ↑ a b c d Apalkow 2010 ↓, s. 57-58.
- ↑ a b c Apalkow 2010 ↓, s. 61.
- ↑ Zabłocki 2009 ↓, s. 12.
- ↑ a b c d Radziemski 2010 ↓, s. 19.
- ↑ Zabłocki 2009 ↓, s. 21.
- ↑ a b Siergiej Bałakin, Władimir Zabłocki: Sowietskije awianoscy. Awianiesuszczije kriejsiera admirała Gorszkowa. Moskwa: Jauza – Kollekcyja – Eksmo, 2007, s. 113. (ros.).
- ↑ Pawłow 1997 ↓, s. 136.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jurij Apalkow: Udarnyje korabli. Moskwa: Morkniga, 2010. ISBN 978-5-903080-40-3. (ros.).
- Siergiej Bierieżnoj: Sowietskij WMF 1945-1995. Kriejsiera, bolszyje protiwołodocznyje korabli, esmincy. 1995, seria: Morskaja Kollekcyja. Nr 1/1995. (ros.).
- Aleksandr Pawłow: Wojennyje korabli SSSR i Rossii 1945 – 1995 g. Wyd. III. Jakuck: 1994. (ros.).
- Aleksandr Pawłow: Wojennyje korabli Rossii 1997–1998 g. Wyd. V. Jakuck: 1997. (ros.).
- Jan Radziemski. Kulawy lot Bierkuta. „Morze, Statki i Okręty”. Nr 11/2010. XV (107), listopad 2010. ISSN 1426-529X.
- Władimir Zabłocki. Uniwiersalnyj projekt. SKR, BPK, BRK, EM i friegaty projektow 61, 61M, 61MP, 61ME. Czast′ II. „Morskaja Kollekcyja”. nr 1/2009 (122), 2009. Moskwa. (ros.).
| projektu 1134 (Kresta I) | |
|---|---|
| projektu 1134A (Kresta II) |
|
| projektu 1134B (Kara) |
