Siewastopol (1967)
.jpeg) Jeden z krążowników proj. 1134 | |
| Klasa | |
|---|---|
| Projekt |
1134 (Bierkut) |
| Oznaczenie NATO |
Kresta I |
| Historia | |
| Stocznia |
im. A. Żdanowa, Leningrad |
| Położenie stępki |
8 czerwca 1966 |
| Wodowanie |
28 kwietnia 1967 |
 MW ZSRR
| |
| Nazwa |
Siewastopol |
| Wejście do służby |
25 września 1969 |
| Wycofanie ze służby |
15 grudnia 1989 |
| Los okrętu |
złomowany |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
standardowa: 5335 t |
| Długość |
156,2 m |
| Szerokość |
16,8 m |
| Zanurzenie |
6,3 m |
| Napęd | |
| 2 turbiny parowe o mocy łącznej 90 000 KM, 4 kotły, 2 śruby | |
| Prędkość |
33 w |
| Zasięg |
5000 Mm przy 18 w |
| Uzbrojenie | |
| • 2×II wyrzutnie pocisków przeciwokrętowych P-35 (4 pociski) • 4 działa uniwersalne 57 mm (2×II) • 2×II wyrzutnie pocisków plot Wołna-M (64 pociski) • 2 miotacze rbg RBU-6000 (2×XII) • 2 miotacze rbg RBU-1000 (2×VI) | |
| Wyrzutnie torpedowe |
10 wt 533 mm (2×V), 10 torped |
| Wyposażenie | |
| radary: Kliwer, Angara-A, artyleryjskie, nawigacyjne; stacje hydrolokacyjne Titan, Wyczegda | |
| Wyposażenie lotnicze | |
| 1 śmigłowiec Ka-25PŁ/C | |
| Załoga |
312 (30 oficerów) |
Siewastopol (ros. Севастополь) – radziecki krążownik rakietowy projektu 1134 (ozn. NATO Kresta I). Wodowany w 1967 roku, znajdował się w czynnej służbie od 1969 do 1989 roku. Wchodził w skład Floty Oceanu Spokojnego.
Budowa i skrócony opis[edytuj | edytuj kod]
„Siewastopol” był czwartym – ostatnim okrętem projektu 1134 (Bierkut), określanego też jako typ Admirał Zozula[1], a w kodzie NATO oznaczanego Kresta I[2]. Okręt otrzymał nazwę od miasta Sewastopola. Został wciągnięty na listę floty 3 czerwca 1966 roku[3]. Budowany był w stoczni im. A. Żdanowa w Leningradzie pod numerem budowy 794[3]. Stępkę położono 8 czerwca 1966 roku, a okręt wodowano 28 kwietnia 1967 roku[4]. Wszedł do służby 25 września 1969 roku[4].
Okręty projektu 1134 były klasyfikowane oficjalnie początkowo jako duże okręty przeciwpodwodne (ros. bolszoj protiwołodocznyj korabl, BPK)[5]. Ich zasadniczym przeznaczeniem miało być zwalczanie okrętów podwodnych, lecz w czasie ich budowy nie były jeszcze gotowe rakietotorpedy, wobec czego otrzymały one jako główne uzbrojenie cztery wyrzutnie pocisków przeciwokrętowych P-35, co nadało im znamiona uniwersalności[5]. Dlatego też w 1977 roku przeklasyfikowano je na krążowniki rakietowe[5]. Zwalczanie okrętów podwodnych możliwe było za pomocą dziesięciu wyrzutni torped kalibru 533 mm, z których można było wystrzeliwać torpedy przeciw okrętom podwodnym. Uzbrojenie przeciwpodwodne uzupełniały dwa dwunastoprowadnicowe miotacze rakietowych bomb głębinowych RBU-6000 (144 bomby kalibru 213 mm) i dwa sześcioprowadnicowe RBU-1000 (48 bomb kalibru 305 mm)[6]. Możliwości w zakresie zwalczania okrętów podwodnych rozszerzał jeden pokładowy śmigłowiec Ka-25PŁ, który mógł być zastąpiony maszyną do wskazywania celów Ka-25C[6]. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiły dwa podwójnie sprzężone działa uniwersalne kalibru 57 mm AK-725, umieszczone nietypowo w dwóch wieżach na burtach[6]. Podczas modernizacji w latach 80. „Siewastopol” otrzymał dwie pary sześciolufowych zestawów obrony bezpośredniej kalibru 30 mm AK-630M, lecz bez radarów Wympieł służących do kierowania ich ogniem[5]. Uzbrojenie przeciwlotnicze stanowiły dwie dwuprowadnicowe wyrzutnie przeciwlotniczych pocisków rakietowych bliskiego zasięgu Wołna-M na dziobie i na rufie, z zapasem 64 pocisków[6].
Służba[edytuj | edytuj kod]
„Siewastopol” po wejściu do służby 21 października 1969 roku wszedł w skład 120 Brygady Okrętów Rakietowych Floty Północnej ZSRR[3][7]. Między 22 lipca a 14 grudnia 1971 roku odbył rejs na Atlantyku[7]. Między 31 października a 9 listopada 1971 roku złożył wizytę w Hawanie na Kubie[3].
11 lutego 1980 roku został przeniesiony w skład Floty Oceanu Spokojnego[3][8] (według innych źródeł, 19 października 1980 roku[2][7]). Dopiero w lipcu 1981 roku przeszedł z Murmańska do Władywostoku Północną Drogą Morską[7]. Wszedł w skład 175 Brygady Okrętów Rakietowych[7].
W 1981 roku pełnił służbę na Oceanie Indyjskim[7]. We wrześniu 1983 roku uczestniczył w poszukiwaniu szczątków koreańskiego samolotu pasażerskiego Boeing 747 zestrzelonego przez myśliwiec Su-15 nad Sachalinem[7].
W 1984 roku okręt został przydzielony do 173 Brygady Okrętów Przeciwpodwodnych Flotylli Kamczackiej[7].
W 1988 roku okręt został uszkodzony przez dużą krę i skierowany do remontu[7]. 15 grudnia 1989 roku został jednak wycofany ze służby z uwagi na zużycie i brak środków na remont[a]. Załogę rozformowano 19 kwietnia 1990 roku[7]. Okręt został następnie osadzony na mieliźnie w zatoce Awczinskiej koło Pietropawłowska Kamczackiego, po czym sprzedany na złom do Indii[7].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Wycofany 15 grudnia 1989 roku według Bierieżnoj 1995 ↓, s. 14, Apalkow 2010 ↓, s. 62, Radziemski 2010 ↓, s. 19. Według innych źródeł, wycofany 28 maja 1990 roku (Pawłow 1994 ↓, s. 73)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Bierieżnoj 1995 ↓, s. 13.
- ↑ a b Pawłow 1994 ↓, s. 73.
- ↑ a b c d e Bierieżnoj 1995 ↓, s. 14.
- ↑ a b Pawłow 1994 ↓, s. 73, Bierieżnoj 1995 ↓, s. 14, Apalkow 2010 ↓, s. 62
- ↑ a b c d Apalkow 2010 ↓, s. 60-61.
- ↑ a b c d Apalkow 2010 ↓, s. 57-58.
- ↑ a b c d e f g h i j k Radziemski 2010 ↓, s. 19.
- ↑ Apalkow 2010 ↓, s. 62.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jurij Apalkow: Udarnyje korabli. Moskwa: Morkniga, 2010. ISBN 978-5-903080-40-3. (ros.).
- Siergiej Bierieżnoj: Sowietskij WMF 1945-1995. Kriejsiera, bolszyje protiwołodocznyje korabli, esmincy. 1995, seria: Morskaja Kollekcyja. Nr 1/1995. (ros.).
- Aleksandr Pawłow: Wojennyje korabli SSSR i Rossii 1945 – 1995 g. Wyd. III. Jakuck: 1994. (ros.).
- Jan Radziemski. Kulawy lot Bierkuta. „Morze, Statki i Okręty”. Nr 11/2010. XV (107), listopad 2010. ISSN 1426-529X.
| projektu 1134 (Kresta I) | |
|---|---|
| projektu 1134A (Kresta II) |
|
| projektu 1134B (Kara) |
