Świerk czerwony

Świerk czerwony
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	nagonasienne
Klasa	iglaste
Rząd	sosnowce
Rodzina	sosnowate
Rodzaj	świerk
Gatunek	świerk czerwony
	Nazwa systematyczna
	Picea rubens Sarg.; Silva N. Amer. 12: 33 1898.
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Multimedia w Wikimedia Commons

Świerk czerwony (Picea rubens Sarg.) – gatunek drzewa z rodziny sosnowatych (Pinaceae). Pochodzi ze wschodniej Ameryki Północnej. Obszar rodzimego występowania rozciąga się od wschodniego Quebecu do Nowej Szkocji oraz od Nowej Anglii na południe przez Appalachy do zachodniej Północnej Karoliny. Jest uprawiany w wielu krajach świata^[6].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Drzewo o wąskiej, stożkowatej koronie.
Pień: Osiąga wysokość 18-30 m, średnica pnia ok. 60 cm, wyjątkowo może osiągnąć 46 m wysokości i 130 cm średnicy pnia. Kora szarobrązowa z wierzchu, czerwonobrązowa od wewnątrz, cienka i łuszcząca się. Gałęzie rosną poziomo, nie zwisają.
Liście: Igły jasnozielone do ciemnozielonych, o długości 12-15 mm i kwadratowym przekroju poprzecznym ułożone są równomiernie dookoła na gałęziach. Pozostają na drzewie przez wiele lat.
Kwiaty: Gatunek jednopienny. Kwiaty męskie cylindryczne, czerwonawe, z czasem żółto-brązowe. Kwiaty żeńskie fioletowo-zielone.
Szyszki: Cylindryczne, długości 3-5 cm, czerwonobrązowe. Łuski zaokrąglone, czasem lekko ząbkowane. Nasiona uwalniane jesienią, rozsiewane przez wiatr lub deszcz. Szyszki opadają przeważnie już pierwszej zimy.
Korzeń: Płytki system korzeniowy, większość korzeni znajduje się tuż pod powierzchnią ziemi, do głęgokości 40-50 cm.

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Drzewo długowieczne, żyje średnio 250-350 lat. Toleruje zacienienie. Tworzy lasy jednogatunkowe lub mieszane, razem z sosną wejmutką (Pinus strobus), jodłą balsamiczną (Abies balsamea), jodłą Frasera (Abies fraseri). Występuje w klimacie o chłodnych, wilgotnych latach i mroźnych zimach. Rośnie na wysokościach od 0 do 1450 m n.p.m., w Appalachach od 980 do 1890 m, powyżej zastępuje go jodła Frasera.

Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]

Świerk czerwony chętnie używany jest jako świąteczna choinka
Wykorzystywany do wyrobu papieru.

Zagrożenia[edytuj | edytuj kod]

Świerkowi czerwonemu zagrażają wiatrołomy i kwaśne deszcze.
Ze względu na cienką korę, płytkie korzenie i zapalne igły jest wrażliwy na ogień, przez co drzewa nie przeżywają pożaru.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-28] (ang.).
↑ M.J.M.M.J.M. Christenhusz M.J.M.M.J.M. i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
↑ The Plant List. [dostęp 2014-05-05].
↑ Picea rubens, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2013-01-30].

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-28] (ang.).

[christenhusz2011-3] M.J.M.M.J.M. Christenhusz M.J.M.M.J.M. i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).

[TPL-4] The Plant List. [dostęp 2014-05-05].

[iucn-5] Picea rubens, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[grin-6] Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2013-01-30].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]