4 Armia Pancerna (III Rzesza)
.jpg)
| |
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1941 |
| Rozformowanie |
1945 |
| Tradycje | |
| Rodowód | |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
gen. płk Erich Höpner |
| Obecny |
gen. wojsk panc. Fritz-Hubert Gräser |
| Działania zbrojne | |
| II wojna światowa | |
| Organizacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych |
wojska lądowe |
4 Armia Pancerna (niem. 4. Panzerarmee) – niemiecka armia pancerna z okresu II wojny światowej.
Formowanie i walki
[edytuj | edytuj kod]Utworzona 17 lutego 1941 roku jako 4 Grupa Pancerna z dowództwa XVI Korpusu Armijnego.
W momencie rozpoczęcia ataku na Związek Radziecki, czyli 22 czerwca 1941 roku, składała się z XXXXI Korpusu Armijnego (1 DPanc., 6 DPanc., 36 DZmot., 269 DP) i
LVI Korpusu Pancernego (8 DPanc.,
3 DZmot., 290 DP oraz w rezerwie Dywizji SS "Totenkopf")[1].
W styczniu 1942 roku nadano jej nazwę 4 Armii Pancernej[2]. W grudniu 1942 brała udział w nieudanej próbie uwolnienia 6 Armii okrążonej pod Stalingradem. Od grudnia 1942 do stycznia 1943 roku zwana też Grupą Armijną Hotha. Toczyła ciężkie walki obronne nad Dońcem i Mjusem w styczniu i lutym 1943 osłaniając odwrót Niemców z Kaukazu i powstrzymując ofensywę Armii Czerwonej po bitwie stalingradzkiej. Wraz z II Korpusem Pancernym SS wyprowadziła kontruderzenie i odbiła Charków w marcu 1943. Walczyła pod Kurskiem w lipcu 1943, a następnie brała udział w walkach odwrotowych pod Charkowem, na linii Dniepru i pod Kijowem. W dalszej fazie wojny walczyła pod Chełmem, Lublinem i nad Wisłą, gdzie trzymała front do stycznia 1945.
Do odwrotu z linii Wisły została zmuszona przez Armię Czerwoną, która 12 stycznia 1945 roku rozpoczęła operację wiślańsko-odrzańską. Wycofała się z Polski nad Odrę, gdzie wzięła jeszcze udział w walkach pod Zgorzelcem. Wojnę zakończyła nad Łabą.
Podporządkowana kolejno Grupom Armii B, C, Północ, Środek, Południe, B, Don, Południe, Północna Ukraina, A. Środek.
Dowództwo armii
[edytuj | edytuj kod]Dowódcy:
- gen. płk Erich Höpner (styczeń 1941 – styczeń 1942)
- gen. płk Richard Ruoff (styczeń – maj 1942)
- gen. płk Hermann Hoth (maj 1942 – listopad 1943)
- gen. płk Erhard Raus (listopad 1943 – maj 1944)
- gen. wojsk panc. Walther Nehring (czerwiec – sierpień 1944)
- gen. wojsk panc. Hermann Balck (sierpień – wrzesień 1944)
- gen. wojsk panc. Fritz-Hubert Gräser (wrzesień 1944 – maj 1945)[3]
Szefowie sztabów:
Struktura organizacyjna
[edytuj | edytuj kod]Jednostki armijne (m.in. 4 armijny pułk łączności)
Skład w październiku 1941[5]:
Skład w kwietniu 1942:
Skład w październiku 1944:
Skład w kwietniu 1945:
- V Korpus Armijny
- LVII Korpus Pancerny
- Grupa Korpuśna Moser
- 193 Dywizja Zapasowa
- 404 Dywizja Zapasowa
- 464 Dywizja Zapasowa
- 20 Dywizja Pancerna
- 21 Dywizja Pancerna
- Dywizja Ochrony Führera
- 1 Dywizja Pancerno-Spadochronowa Hermann Göring
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Fiszer i Gruszczyński 2009 ↓, s. 46.
- ↑ Mitcham 2010 ↓, s. 205.
- ↑ Bishop 2009 ↓, s. 9.
- ↑ Podsiadło 2014 ↓, s. 346.
- ↑ Forczyk i Gerrard 2008 ↓, s. 28.
- ↑ Wolfgang Schneider, Tigers in Combat I. Mechanicsburg: Stackpole Books 2000, s.47.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Chris Bishop: Niemieckie wojska pancerne w II wojnie światowej. Warszawa: 2009. ISBN 978-83-11-11391-6.
- Michał Fiszer, Jerzy Gruszczyński: Operacja Barbarossa 1941. Hitlera uderza na ZSRR. Poznań: 2009. ISBN 978-83-261-0286-8.
- Robert Forczyk, Howard Gerrard: Moskwa 1941. Pierwsza porażka Hitlera. Kraków: 2008. ISBN 978-83-7396-709-0.
- Samuel Mitcham: Niemieckie siły zbrojne 1939-1945. Wojska pancerne. Warszawa: 2010. ISBN 978-8311-11725-9.
- Rafał Podsiadło: Niemieckie fortyfikacje Stellung a2 i ich przełamanie w styczniu 1945 r. Na linii Raby, Szreniawy i Pilicy. Warszawa: 2014. ISBN 978-83-7339-136-9.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]| Armie | |
|---|---|
| Armie górskie | |
| Armie spadochronowe | |
| Armie pancerne |
.svg){kind=small}