Aleksander Hilary Połubiński

	Aleksander Hilary Połubiński
	Aleksander Hilary Połubiński
	; Jastrzębiec odm.
Rodzina	Połubińscy herbu własnego
Data urodzenia	1626
Data śmierci	1679
Ojciec	Konstanty Połubiński
Matka	Zofia Sapieha
Żona	Zuzanna Chreptowicz; Zofia Konstancja Wołodkowicz
Dzieci	z Zofią Konstancją Wołodkowicz:; Anna Marianna Połubińska; Izabella Helena Połubińska

Aleksander Hilary Połubiński herbu własnego (Jastrzębiec odm.) (ur. w 1626, zm. w 1679), książę, marszałek wielki litewski od 1669, pisarz polny litewski, podstoli wielki litewski od 1654, starosta generalny żmudzki w latach 1668-1669, starosta wołkowyski, bobrujski, jezierski, welatycki w 1674 roku.

Wykształcony w Akademii Wileńskiej, Zamojskiej i Krakowskiej, dworzanin króla Władysława IV, dzięki czemu nauki pobierał też za granicą. W 1646 wybrany na posła na Sejm, od 1648 dowódca husarii pod zwierzchnictwem hetmana polnego litewskiego Janusza Radziwiłła. W czasie powstania Chmielnickiego walczył w latach 1648–1650 na Ukrainie, od 1651 na czele własnej chorągwi husarskiej. Na przełomie 1651/1652 dowodził trzema chorągwiami w kompucie litewskim Radziwiłła, w 1654 podstoli, potem pisarz polny litewski. W czasie potopu szwedzkiego początkowo po stronie Szwedów, był uczestnikiem konfederacji tyszowieckiej w 1655 roku^[1], wziął udział w bitwie pod Prostkami po polskiej stronie. Dowodził słynną szarżą husarską w drugim dniu bitwy pod Warszawą. Potem walczył z wojskami Rakoczego, z Rosją na Białorusi i Litwie, w 1665 dostał się do niewoli pod Częstochową, gdzie musiał przyrzec, że więcej nie poprowadzi do boju wojsk litewskich z koronnymi. Poseł sejmiku słonimskiego powiatu słonimskiego na sejm wiosenny 1666 roku^[2].

Jan Kazimierz nadając mu starostwo bobrujskie w dniu 17 lutego 1668 roku podkreślił jego zasługi w trzydniowej bitwie warszawskiej. Na sejmie abdykacyjnym jako poseł powiatu oszmiańskiego 16 września 1668 roku podpisał akt potwierdzający abdykację Jana II Kazimierza Wazy^[3]. Po abdykacji Jana II Kazimierza Wazy w 1668 roku, popierał do polskiej korony kandydaturę carewicza Fiodora^[4]. Był elektorem Michała Korybuta Wiśniowieckiego w 1669 roku z województwa wileńskiego^[5]. Ominęły go buławy hetmana polnego i wielkiego, od 1669 roku marszałek wielki. Był członkiem konfederacji kobryńskiej wojsk Wielkiego Księstwa Litewskiego w 1672 roku^[6]. W czasie elekcji 1674 roku został sędzią generalnego sądu kapturowego^[7]. Popierał do korony polskiej kandydaturę cara Rosji Aleksego Michajłowicza^[8]. Elektor Jana III Sobieskiego z województwa nowogródzkiego w 1674 roku^[9].

Syn Konstantego Połubińskiego i Zofii Sapieżanki, córki Andrzeja, ożeniony z Zuzanną Chreptowicz, wdową po Tomaszu Sapieże. Z drugą żoną, Zofią Konstancją Wołodkowicz (od 1652), miał dwie córki: Annę Mariannę, ż. Dominika Mikołaja Radziwiłła i Izabellę Helenę, ż. Jerzego Stanisława Sapiehy.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

↑ Adam Kersten, Z badań nad konfederacją tyszowiecką, w: Rocznik Lubelski, t. I, 1958, s. 116.
↑ Paweł Krakowiak, Dwa Sejmy w 1666 roku, Toruń 2010, s. 484.
↑ Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, 481.
↑ Wacław Uruszczak, Fakcje senatorskie w sierpniu 1668 roku, w: Parlament, prawo, ludzie, studia ofiarowane profesorowi Juliuszowi Bardachowi w sześćiesięciolecie pracy twórczej, Warszawa 1996, s. 316.
↑ Porządek na seymie Walnym Electiey. Między Warszawą a Wolą przez opisane artykuły do samego tylko aktu Elekcyey należące uchwalony y postanowiony, roku [...] 1669 [słow.] dnia wtorego [...] maia, s. A3.
↑ Leszek A, Wierzbicki, Akt konfederacji wojska litewskiego zawiązanej w Kobryniu 22 listopada 1672 roku, w: Res Historica, t. 21, Lublin 2005, s. 137.
↑ Porządek Na Seymie Walnym Elekcyey Między Warszawą a Wolą, przez opisane Artykuły do samego tylko Aktu Elekcyey należące, uchwalony y postanowiony, Roku Pańskiego Tysiąc Szesc Set Siedmdziesiat Czwartego, dnia Dwudziestego Miesiaca Kwietnia, s. 7.
↑ Krystyn Matwijowski, Pierwsze sejmy z czasów Jana III Sobieskiego, Wrocław 1976, s. 18.
↑ Volumina Legum, t. V, Petersburg 1860, s. 155.