Aleksander Paweł Sapieha

Aleksander Paweł Sapieha
	; Lis
Rodzina	Sapiehowie herbu Lis
Data urodzenia	8 września 1672
Data i miejsce śmierci	4 stycznia 1734 ; Wilno
Ojciec	Kazimierz Jan Sapieha
Matka	Krystyna Barbara Hlebowicz
Żona	Maria Krystyna de Béthune
Dzieci	Kazimierz Leon; Józef Stanisław; Michał Antoni
	Odznaczenia

Aleksander Paweł Sapieha herbu Lis (ur. 8 września 1672, zm. 4 stycznia 1734 w Wilnie) – marszałek wielki litewski od 1699, marszałek nadworny litewski od 1692, marszałek Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego w 1709 roku.

Życiorys

Był synem Kazimierza Jana Pawła i Krystyny z Hlebowiczów, bratem Jerzego Stanisława i Michała Franciszka.

W latach 1683–1684 uczył się w Kolegium Jezuitów w Braniewie, następnie kontynuował naukę na zachodzie Europy, głównie w Paryżu. Do kraju wrócił pod koniec 1689. W 1691 ożenił się z Marią Krystyną de Béthune, córką Franciszka Gastona de Béthune, siostrzenicą królowej Marii Kazimiery, wdową po Stanisławie Kazimierzu Radziwille. Z żoną doczekał się trzech synów.

W 1692 brał udział w mołdawskiej wyprawie Jana III. Tegoż roku otrzymał cześnikostwo litewskie i marszałkostwo nadworne litewskie. Cały czas uczestniczył w życiu dworu, będąc do końca z umierającym królem.

Po zerwanym sejmie konwokacyjnym 1696 roku przystąpił 28 września 1696 roku do konfederacji generalnej^[1]. 5 lipca 1697 roku podpisał w Warszawie obwieszczenie do poparcia wolnej elekcji, które zwoływało szlachtę na zjazd w obronie naruszonych praw Rzeczypospolitej^[2]. W elekcji 1697 poparł kandydaturę księcia Conti, przygotowując dla niego wsparcie militarne i wstrzymując go od opuszczenia Gdańska. W 1698 uznał Augusta II. 27 sierpnia 1699 zostaje marszałkiem wielkim litewskim.

W 1700 wziął udział w bitwie pod Olkienikami, uchodząc wraz z ojcem i stryjem w początkowej fazie bitwy, widząc przewagę skonfederowanej szlachty.

Od 1703 popierał Karola XII, a od 1705 – Stanisława Leszczyńskiego, organizując walkę zbrojną na Litwie aż do klęski pod Połtawą. W 1709 marszałkował Trybunałowi Litewskiemu.

Po powrocie Augusta II odebrano mu marszałkostwo, które przywrócono mu w 1713. W 1715 otrzymał Order Orła Białego. Działalność polityczna Aleksandra Pawła w głównej mierze polegała na ochronie resztek dóbr i wpływów utraconych przez ród Sapiehów po bitwie pod Olkiennikami.

Zmarł 4 stycznia 1734 w Wilnie.

Przypisy

↑ Konfederacya Generalna Ordinvm Regni & Magni Dvcatus Lithvaniæ Po niedoszłey Konwokacyey głowney Warszawskiey umowiona Roku Pańskiego 1696. dnia 29 Miesiąca Sierpnia, [1696], [b.n.s.]
↑ Obwieszczenie do poparcia wolney elekcyey roku Pańskiego tysiącznego sześćsetnego dziewięćdziesiątego siodmego. [Inc.:] Actum in castro Ravensi sub interregno feria quinta post festum sanctae Margarethae [...] proxima anno Domini millesimo sexcentesimo nonagesimo septimo. [b.n.s]

[1] Konfederacya Generalna Ordinvm Regni & Magni Dvcatus Lithvaniæ Po niedoszłey Konwokacyey głowney Warszawskiey umowiona Roku Pańskiego 1696. dnia 29 Miesiąca Sierpnia, [1696], [b.n.s.]

[2] Obwieszczenie do poparcia wolney elekcyey roku Pańskiego tysiącznego sześćsetnego dziewięćdziesiątego siodmego. [Inc.:] Actum in castro Ravensi sub interregno feria quinta post festum sanctae Margarethae [...] proxima anno Domini millesimo sexcentesimo nonagesimo septimo. [b.n.s]

[1]

[2]