Jan Hieronimowicz Chodkiewicz
Gryf z Mieczem | |
hraba św. Państwa rzymskiego | |
Rodzina | |
---|---|
Data urodzenia |
ok. 1537 |
Data śmierci |
4 sierpnia 1579 |
Ojciec | |
Matka |
Anna Szemetówna |
Żona |
Krystyna Zborowska |
Dzieci |
Jan Karol Chodkiewicz |
Jan Hieronimowicz Chodkiewicz herbu własnego (ur. ok. 1537, zm. 4 sierpnia 1579) – wódz litewski, hetman inflancki, marszałek wielki litewski, kasztelan wileński od 1574, administrator Inflant od 1566, starosta generalny żmudzki od 1563, hrabia Św. Cesarstwa Rzymskiego po ojcu, polski hrabia na Szkłowie i Myszy od 1568.
Był synem Hieronima Chodkiewicza, ojcem Jana Karola i Aleksandra, córka Aleksandra poślubiła Adama Wiśniowieckiego.
Studiował na Uniwersytecie Albertyna w Królewcu[1]. W 1563 został starostą żmudzkim, a w 1566 administratorem Inflant oraz marszałkiem wielkim litewskim.
W 1568 otrzymał od króla Zygmunta II Augusta tytuł hrabiego na Szkłowie i Myszy (dziedziczny, przywiązany do tych miejscowości)[2].
Na sejmie bielskim 1564 roku był świadkiem wydania przywileju bielskiego przez króla Zygmunta II Augusta[3]. Podpisał unię lubelską 1569 roku[4]. Z tytułem hetmana inflanckiego został naczelnym wodzem armii polsko-litewskiej w Inflantach i walczył tam ze Szwedami i wojskami moskiewskimi. W 1574 został kasztelanem wileńskim. W 1578 zrezygnował ze stanowiska hetmana inflanckiego.
W roku 1572 przeszedł z kalwinizmu wyznawanego od około 1555 roku na katolicyzm, jednocześnie przeprowadzając zmianę wyznania swoich dwóch synów. Jego małżonka Krystyna Zborowska oraz niektóre córki pozostały kalwinistkami. Stanowił pierwszą całkowicie spolonizowaną kulturalnie generację pierwotnie ruskiego rodu Chodkiewiczów.
Podpisał dyplom elekcji Henryka III Walezego[5]. W 1575 podpisał elekcję cesarza Maksymiliana II Habsburga[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Danuta Bogdan, Studenci z Rzeczypospolitej na Uniwersytecie Królewieckim, w: Królewiec a Polska, Olsztyn 1993, s. 82.
- ↑ Teresa Zielińska: Poczet polskich rodów arystokratycznych. T. 1. Warszawa 1997, s. 55
- ↑ Statut Litewski : drugiej redakcyi (1566) = Statutum Lituanicum : alterius editionis, Archiwum Komisji Prawniczej t. VII, Kraków 1900, s. 312.
- ↑ Skarbiec diplomatów papiezkich, cesarskich, krolewskich, książęcych; uchwał narodowych, postanowień różnych władz i urzędów posługujących do krytycznego wyjaśnienia dziejów Litwy, Rusi Litewskiéj i ościennych im krajów. t. II., Wilno 1862, s. 330.
- ↑ Codex diplomaticus Regni Poloniae et Magni Ducatus Lituaniae. T.1 cz.1-2, Wilno 1758, s. 456.
- ↑ Leszek Kieniewicz, Senat za Stefana Batorego, Warszawa 2000, s. 299.
Literatura dodatkowa
[edytuj | edytuj kod]- Józef Janowski: Chodkiewicz Jan Hieronimowicz. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 3: Brożek Jan – Chwalczewski Franciszek. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1937, s. 361–363. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03291-0
- Absolwenci i studenci Uniwersytetu Albrechta w Królewcu
- Chodkiewiczowie herbu własnego
- Elektorzy Henryka III Walezego
- Elektorzy Maksymiliana II Habsburga
- Hetmani inflanccy
- Hrabiowie I Rzeczypospolitej
- Kasztelanowie wileńscy
- Ludzie związani z Królewcem (I Rzeczpospolita)
- Marszałkowie wielcy litewscy
- Polscy hrabiowie Świętego Cesarstwa Rzymskiego
- Starostowie generalni żmudzcy (I Rzeczpospolita)
- Starostowie generalni żmudzcy (Wielkie Księstwo Litewskie)
- Senatorowie świeccy I Rzeczypospolitej
- Senatorowie za panowania Zygmunta II Augusta
- Senatorowie za panowania Henryka III Walezego
- Senatorowie za panowania Stefana Batorego
- Sygnatariusze unii lubelskiej 1569 (Wielkie Księstwo Litewskie)
- Szlachta kalwińska w Polsce konwertowana na katolicyzm
- Świadkowie przywileju bielskiego 1564
- Uczestnicy sejmu bielskiego 1564
- Zmarli w 1579
- Urodzeni w XVI wieku