Przejdź do zawartości

Avro 504

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Avro 504
Ilustracja
Dane podstawowe
Państwo

 Wielka Brytania

Producent

AVRO Company

Typ

samolot wielozadaniowy

Konstrukcja

dwupłat o konstrukcji drewnianej, podwozie klasyczne – stałe

Załoga

2

Historia
Data oblotu

17 września 1913

Lata produkcji

19131925

Dane techniczne
Napęd

1 × ABC, gwiazdowy (Avro 504A, Avro 504B, Avro 504C, Avro 504D)
1 × Gnôme Monosoupape, gwiazdowy (Avro 504E)
1 × Clerget (Avro 504G)
1 × Le Rhône, gwiazdowy rotacyjny (Avro 504H, Avro 504J, Avro 504K)

Moc

100 KM (74 kW) (ABC i Gnôme Monosoupape)
130 KM (96 kW) (Clerget)
110 KM (81 kW) (Le Rhône)

Wymiary
Rozpiętość

10,98 m

Długość

8,98 m

Wysokość

3,18 m

Powierzchnia nośna

30,07 m²

Masa
Własna

558 kg

Startowa

828 kg

Osiągi
Prędkość maks.

145 km/h

Prędkość wznoszenia

3,4 m/s

Pułap

4480 m

Zasięg

402 km

Długotrwałość lotu

4,5 h
8 h (wersja Avro 504C)

Dane operacyjne
Uzbrojenie
1 lub 2 × Karabin maszynowy Lewis kal. 7,69 mm
36 kg bomb
uzbrojenie posiadały tylko niektóre wersje
Użytkownicy
Wielka Brytania, Belgia, Japonia, ZSRR
Rzuty
Rzuty samolotu

Avro 504brytyjski samolot szkolny i wielozadaniowy z okresu I wojny światowej, powstały w zakładach Avro (A. V. Roe Co), używany od 1913.

Historia konstrukcji

[edytuj | edytuj kod]
Avro 504K z roku 1918 w malowaniu jako E3273 z Shuttleworth Collection
Replika samolotu Avro 504K

Prototyp dwumiejscowego samolotu szkolnego Avro 504 oblatano 17 września 1913[1]. Okazał się on bardzo dobry w pilotażu i posiadający dobre charakterystyki lotne. Samolot ten został następnie zamówiony przez brytyjskie lotnictwo. Na początku I wojny światowej, Avro 504 zaczął być wykorzystywany także jako samolot bojowy: lekki bombowiec, samolot zwiadowczy, a nawet początkowo myśliwiec, zwłaszcza przeznaczony do zwalczania sterowców Zeppelin (nocne myśliwce uzbrajano w strzelające do góry km-y Lewisa na montażu Fostera[2]). Powstało nawet kilka specjalnych wersji bojowych samolotu, produkowanych w niewielkiej liczbie (oznaczenia B – H). Po pojawieniu się jednak lepszych samolotów bojowych, od 1915 roku Avro 504 powrócił do roli samolotu szkolnego.

Samolot budowano w kilku wersjach, oznaczanych literami. Najliczniejsze z nich były wersje szkolno-treningowe: Avro 504A (1485 sztuk), Avro 504J z 1916 (2000 sztuk) i Avro 504K z 1918 roku (co najmniej 5850 sztuk). Łącznie do końca wojny zbudowano w kilku fabrykach aż 8340 sztuk tego udanego samolotu. Jego produkcja trwała aż do lat 20., produkowany był także w kilku innych krajach, m.in. w Belgii i Japonii. Również w ZSRR wyprodukowano od 1923 do 1931 ponad 700 sztuk Avro 504K pod oznaczeniem U-1, w tym w wariancie wodnosamolotu pływakowego MU-1 (73 szt.)[3]. W 1925 roku firma Avro podjęła na zamówienie lotnictwa brytyjskiego produkcję zmodernizowanego wariantu Avro 504N Lynx, produkowanego do 1932 (555 sztuk).

Avro 504 był podstawowym brytyjskim samolotem szkolnym, używane też były w kilku innych krajach. W lotnictwie brytyjskim jako samoloty szkolne zostały następnie zastąpione przez Avro 621 Tutor. Kilka sztuk 504N służyło jeszcze podczas II wojny światowej.

Jeden samolot Avro 504K został zakupiony w 1919 przez polskie lotnictwo wojskowe i używany do szkolenia w Warszawie do 1926, następnie został uszkodzony.

Podczas I wojny światowej, Avro 504 był pierwszym zestrzelonym samolotem ententy – 22 sierpnia 1914. Trzy samoloty tego typu były również pierwszymi samolotami bombardującymi Niemcy – wytwórnię sterowców w Friedrichshafen nad Jeziorem Bodeńskim 21 listopada 1914.

Opis techniczny

[edytuj | edytuj kod]

Samolot dwupłatowy o konstrukcji drewnianej krytej płótnem, dwumiejscowy (w wersji Avro 504D jednomiejscowy samolot myśliwski). Podwozie samolotu stałe z charakterystyczną pojedynczą płozą drewnianą między kołami podwozia głównego, oraz płozą ogonową. Silnik gwiazdowy rotacyjny, różnych typów, o mocy 80 KM – 130 KM (głównie Gnome 80 KM, Le Rhone 110 KM, Gnome Monosoupape 100 KM, Clerget 130 KM). Avro 504N miał silnik gwiazdowy Armstrong Siddeley Lynx IV 200 KM.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Niccoli 2001 ↓, s. 23.
  2. H. F. King: Armament of British aircraft, 1909-1939. London: Putnam, 1971, s. 28. ISBN 0-370-00057-9. (ang.).
  3. G.F. Pietrow, Gidrosamolioty i ekranoplany Rossii 1910-1999 (Гидросамолеты и экранопланы России ), Rusavia, 2000

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]