Baszta Żuraw w Toruniu

Baszta Żuraw w Toruniu
nr rej. A/130 z 17 października 1929 i 30 maja 1996
Baszta Żuraw widziana od południowego zachodu
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Miejscowość	Toruń
Adres	Bulwar Filadelfijski 6
Typ budynku	baszta
Styl architektoniczny	gotyk
Wysokość całkowita	ok. 14 m
Ukończenie budowy	koniec XIII wieku
Ważniejsze przebudowy	XVI wiek, XVII wiek, 1823
Położenie na mapie Torunia Żuraw
Położenie na mapie Polski Żuraw
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Żuraw
53°00′30,70″N 18°36′30,70″E

Baszta Żuraw w Toruniu – jedna z dziewięciu zachowanych do dziś baszt obronnych w ciągu murów miejskich w Toruniu.

Lokalizacja

Baszta znajduje się w południowej części Zespołu Staromiejskiego, przy Bulwarze Filadelfijski 3, na zachód od Bramy Mostowej.

Historia

Basztę zbudowano w końcu XIII w. Jej nazwa pochodzi od funkcji żurawia, jaką spełniała. W 1823 roku została rozbudowana i połączona ze Spichrzem Szwedzkim przy ul. Mostowej 1, znajdującym się za nią. Pozwoliło to w pełni wykorzystać jej funkcję.

Architektura

Baszta zbudowana została na planie czworoboku, z cegły gotyckiej, w wątku wendyjskim. Po przebudowie XIX-wiecznej ma cztery kondygnacje i użytkowe poddasze; pierwotny podział na kondygnacje był inny, o czym świadczą gotyckie fryzy z cegły układanej ukośnie. W przyziemiu znajdują się XIX-wieczne strzelnice przystosowane do broni palnej, w wyższych kondygnacjach duże otwory zamknięte odcinkowo, zamykane drewnianymi okiennicami. W kondygnacji poddasza znajduje się drewniane urządzenie dźwigowe - żuraw, z zachowanym mechanizmem. Od strony północnej baszta jest połączona z budynkiem przy ul. Mostowej 1 (tzw. Spichrz Szwedzki, obecnie Hotel Spichrz) nadwieszonym łącznikiem konstrukcji szkieletowej, z tynkowanymi wypełnieniami. Baszta przekryta jest obecnie dachem dwuspadowym.

Galeria

• 

  Widok od strony wschodniej

• 

  Widok z hotelu Spichrz na basztę i XIX-wieczny łącznik

• 

  Drewniany mechanizm żurawia

Zobacz też

• Mury miejskie w Toruniu
• Zabytki Torunia
• Turystyka w Toruniu

Bibliografia

• Baszta Żuraw – opis na portalu zabytek.pl
• Baszta Żuraw – opis na portalu turystyka.torun.pl