Bohdan Butenko

Bohdan Butenko
Bohdan Butenko, 28 maja 2011
Data i miejsce urodzenia	8 lutego 1931 Bydgoszcz
Data śmierci	14 października 2019
Dziedzina sztuki	grafika
Ważne dzieła
Kwapiszon Gapiszon Gucio i Cezar
Odznaczenia
Strona internetowa

Bohdan Butenko (ur. 8 lutego 1931 w Bydgoszczy, zm. 14 października 2019) – polski rysownik, ilustrator i grafik, autor komiksów oraz książek, scenarzysta, projektant lalek i dekoracji dla teatrów lalkowych.

Życiorys

Urodził się w Bydgoszczy, gdzie mieszkał z rodzicami do wybuchu II wojny światowej; okres okupacji przetrwał w Warszawie. Po wojnie mieszkał w Pruszkowie, maturę zdał w Liceum Ogólnokształcącym im. Tomasza Zana w tym mieście. Naukę akademicką rozpoczął w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych, która w 1950 została połączona z Akademią Sztuk Pięknych i do 1957 funkcjonowała pod nazwą Akademia Sztuk Plastycznych w Warszawie (od 1957 Akademia Sztuk Pięknych). W 1955 został absolwentem tejże uczelni. Dyplom obronił w pracowni Jana Marcina Szancera.

Karierę artystyczną rozpoczął w 1955 jako redaktor artystyczny w wydawnictwie Nasza Księgarnia. Współpracował z czasopismami dla dzieci tj. „Miś”, „Świerszczyk”, „Płomyczek”, „Płomyk”. Był twórcą postaci Gapiszona, Kwapiszona, Gucia i Cezara, ilustratorem wielu książek dla dzieci. Wykonał ponad 200 opracowanych graficznie i zilustrowanych książek (własnych i cudzych). Był również autorem scenografii dla Kabaretu Starszych Panów oraz licznych scenografii teatralnych. Przez około dwadzieścia lat współpracował z Telewizją Polską. Bohdan Butenko większość swoich prac podpisywał Butenko pinxit – z użyciem łacińskiego wyrażenia oznaczającego namalował. Stworzone przez niego postacie Gapiszona, Kwapiszona, Gucia i Cezara znalazły się na czterech znaczkach pocztowych wydanych w 2011 przez Pocztę Polską.

Członek Związku Polskich Artystów Plastyków (w latach 1955–1982) oraz Międzynarodowej Izby ds. Książek dla Młodych (IBBY). W latach 1990–2011 pełnił funkcję prezesa Fundacji Świat Dziecka, której był współzałożycielem. Opracował projekt statuetek Donga, przyznawanego przez tę instytucję.

Wielokrotnie nagradzany, otrzymał m.in. trzykrotnie nagrodę przyznawaną w ramach Internationale Buchkunst-Ausstellung w Lipsku, różne nagrody i wyróżnienia w konkursie PTWK „Najpiękniejsza Książka Roku”. W 1990 ilustrowana przez niego książka O Felku, Żbiku i Mamutku została uznana książką roku przez polską sekcję IBBY.

Wybrane wystawy

Wystawy indywidualne: Paryż – 1964, 1966, 1992, Bratysława – 1966, Budapeszt – 1967, 1994, Tokio – 1979, Sztokholm – 1989, Berlin Zachodni – 1989, Kopenhaga – 1990, Praga – 1991, Baltimore – 1993, Warszawa – 1999, Oświęcim – 2000, Suwałki – 2001, Poznań – 2001, 2004, 2011, Szczecin – 2003, Sopot – 2003. Brał także udział w wystawach zbiorowych, m.in. w Biennale Ilustracji w Bratysławie, IBA w Lipsku i Międzynarodowych Targach Książki Dziecięcej w Bolonii.

Odznaczenia

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2011)
• Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2006)
• Order Uśmiechu (2012)

Bibliografia

• Katalog wystawy: Bohdan Butenko – ilustracje, Galeria Sztuki Współczesnej Profil, Poznań 2004, ​ISBN 83-918425-9-2​.
• Bohdan Butenko. muzeumkarykatury.pl. [dostęp 2012-07-14].

Linki zewnętrzne

• Tomasz Marciniak: Bohdan Butenko i Jego Twórczość. cartoon.com.pl, 30 października 2003. [dostęp 2012-05-04].