Przejdź do zawartości

Bronisław Szczyradłowski

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bronisław Szczyradłowski
Ilustracja
Bronisław Szczyradłowski (<1934)
podpułkownik piechoty podpułkownik piechoty
Data i miejsce urodzenia

5 grudnia 1887
Mikulińce

Data i miejsce śmierci

1940
USRR, ZSRR

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

9 Okręgowy Urząd Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego

Stanowiska

kierownik okręgowego urzędu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
I wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941, trzykrotnie) Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Zwycięstwa (międzyaliancki) Medal Waleczności (Austro-Węgry) Medal Waleczności (Austro-Węgry)
Multimedia w Wikimedia Commons

Bronisław Mikołaj Szczyradłowski[1] (ur. 5 grudnia 1887 w Mikulińcach, zm. 1940 w ZSRR) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 5 grudnia 1887 w Mikulińcach, w ówczesnym powiecie tarnopolskim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Stanisława i Józefy z Szadorskich[2]. Ukończył szkołę w rodzinnych Mikulińcach. W 1908 zdał egzamin dojrzałości w C. K. VI Gimnazjum we Lwowie we Lwowie[3]. W 1913 ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Franciszkańskiego we Lwowie, po czym pracował w kancelarii adwokackiej.

Po wybuchu I wojny światowej został wcielony do C. K. Armii. Mianowany podporucznikiem w rezerwie piechoty z dniem 1 lipca 1915[4][5]. Był przydzielony do pułku piechoty nr 95[6][7][8]. Trafił do niewoli rosyjskiej i przebywał w obozach Samara i Chwałyńsk. Następnie wstąpił do 5 Dywizji Syberyjskiej. W tym czasie ukończył szkołę oficerską. Był dowódcą kompanii w 1 pułku strzelców polskich.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 wstąpił do Wojska Polskiego. Służył w 2 pułku piechoty Legionów. W stopniu majora był uczestnikiem wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku. Za swoje czyny został wyróżniony Krzyżem Virtuti Militari oraz trzykrotnie Krzyżem Walecznych.

1 czerwca 1921 pełnił służbę w 2 Syberyjskim pułku piechoty, przemianowanym na 83 pułk piechoty[9]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 278. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a jego oddziałem macierzystym był nadal 83 pułk piechoty[10]. 10 lipca 1922 został zatwierdzony na stanowisku dowódcy batalionu w 53 pułku piechoty Strzelców Kresowych w Stryju[11]. W 1923 pełnił obowiązki dowódcy batalionu sztabowego 53 pp[12]. W następnym roku został wyznaczony na stanowisko kwatermistrza pułku[13]. W 1925 dowodził III batalionem 53 pp[14]. Z dniem 21 września 1926 został przeniesiony służbowo do Centralnej Szkoły Strzelniczej w Toruniu, w charakterze słuchacza ósmego normalnego trzymiesięcznego kursu[15]. 12 kwietnia 1927 został mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1927 i 10. lokatą w korpusie oficerów piechoty[16][17]. 5 maja 1927 został przesunięty w 53 pułku piechoty na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[18][19][20]. 28 czerwca 1933 został przeniesiony do 9 Okręgowego Urzędu Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego w Brześciu na stanowisko kierownika[21]. Z dniem 31 grudnia 1935 został przeniesiony w stan spoczynku[22]. W 1936 wrócił do Lwowa i zamieszkał przy ul. Grunwaldzkiej 13 m. 9.

Po wybuchu II wojny światowej w czasie kampanii wrześniowej 1939 w Dowództwie Obrony Lwowa gen. Władysława Langnera. W listopadzie 1939 odmówił współpracy z NKWD w związku z czym został aresztowany 9 lub 10 grudnia i osadzony w więzieniu na Brygidkach we Lwowie[23]. Został zamordowany w nieznanych okolicznościach[24]. Żona podpułkownika Józefa i córka Krystyna zostały deportowane w 1940 na Sybir. Jego nazwisko znalazło się na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej opublikowanej w 1994. Został wymieniony na liście wywózkowej 55/5-3 pod numerem 3293 jako „Bronisław Szyradłowski”[25].

W 2007 archeolodzy prowadzący wykopaliska w Bykowni, potencjalnym miejscem pochówku polskich oficerów pomordowanych na wschodzie, odnaleźli nieśmiertelnik należący do sierżanta Józefa Naglika, będący według historyków pierwszym niepodważalnym dowodem na to, iż część z pomordowanych Polaków, została zabita w Kijowie, a następnie pogrzebana w zbiorowych mogiłach w Bykowni. We wrześniu tego samego roku w jednym ze zbiorowych grobów archeolodzy odnaleźli 7-centymetrowy grzebyk do wyczesywania wszy austriackiej firmy Matador Garantie, z wydrapanymi prawdopodobnie szpilką nazwiskami czterech polskich żołnierzy, w tym ppłk. Bronisława Szczyradłowskiego („Szczyrad”)[26]. Ofiary tej części zbrodni katyńskiej zostały pochowane na otwartym w 2012 Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni.

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ W ewidencji wojskowych C. K. Armii był określany w języku niemieckim jako „Bronislaus Szczyradlowski”.
  2. ↑ Bronisław Szczyradłowski. wbh.wp.mil.pl. [dostęp 2020-12-25].
  3. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum VI. we Lwowie za rok szkolny 1907/8. Lwów: 1908, s. 110.
  4. ↑ Mianowania w armii. „Głos Narodu”. Nr 355, s. 3, 16 lipca 1915. 
  5. ↑ Ranglisten des Kaiserlich und Königlichen Heeres 1916. Wiedeń: 1916, s. 201.
  6. ↑ a b Ranglisten des Kaiserlich und Königlichen Heeres 1916. Wiedeń: 1916, s. 461.
  7. ↑ Ranglisten des Kaiserlich und Königlichen Heeres 1917. Wiedeń: 1917, s. 617.
  8. ↑ Ranglisten des Kaiserlich und Königlichen Heeres 1918. Wiedeń: 1918, s. 783.
  9. ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 216, 904.
  10. ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 31.
  11. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 22 z 22 lipca 1922 roku, s. 550.
  12. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 275, 401.
  13. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 252, 346.
  14. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 55 z 22 maja 1925 roku, s. 273.
  15. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 46 z 25 października 1926 roku, s. 380.
  16. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 20 kwietnia 1927 roku, s. 117.
  17. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 166.
  18. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 maja 1927 roku, s. 135.
  19. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 67.
  20. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 581.
  21. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 czerwca 1933 roku, s. 130.
  22. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 4 lipca 1935 roku, s. 86.
  23. ↑ Kalbarczyk 2010 ↓, s. 55.
  24. ↑ Banaszek, Roman i Sawicki 2000 ↓, s. 284.
  25. ↑ Ukraińska Lista Katyńska. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 1994. s. 96. [dostęp 2014-10-27].
  26. ↑ Kalbarczyk 2010 ↓, s. 58-59.
  27. ↑ Naczelnik Państwa i Naczelny Wódz nadaje: order wojsk. „Virtuti Militari” V klasy z 5 Dywizji Syberyj. W. P. na Wschodzie. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 27, s. 615, 19 września 1922. 
  28. ↑ Scholze-Srokowski i Daniszewski 1930 ↓, s. 43.
  29. ↑ Dindorf-Ankowicz 1929 ↓, s. 47.
  30. ↑ M.P. z 1934 r. nr 23, poz. 35.
  31. ↑ M.P. z 1931 r. nr 179, poz. 260.
  32. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 43 z 27 grudnia 1921, s. 1749.
  33. ↑ M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 101.
  34. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 16 stycznia 1925, s. 21.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bronisław_Szczyradłowski&oldid=72029500”