Cmentarz przy ul. Pośpiecha w Katowicach
50°15′44″N 19°00′00″E/50,262222 19,000000 Cmentarz od strony południowo-wschodniej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres | |
| Typ cmentarza |
wyznaniowy |
| Wyznanie |
rzymskokatolicki |
| Stan cmentarza |
czynny |
| Powierzchnia cmentarza |
2,0815 ha |
| Liczba pochówków |
12,3 tys. |
| Liczba grobów |
5,4 tys. |
| Data otwarcia |
1892 |
Położenie na mapie Katowic  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
| 50°15′44″N 19°00′00″E/50,262222 19,000000
| |
Cmentarz przy ul. ks. Pawła Pośpiecha w Katowicach – rzymskokatolicki cmentarz parafialny parafii św. Józefa, zlokalizowany w Katowicach przy ulicy ks. P. Pośpiecha we wschodniej części dzielnicy Załęże[1]. Obsługuje on również parafię Świętych Cyryla i Metodego w Załęskiej Hałdzie i wspólnotę parafialną Podwyższenia Krzyża Świętego i św. Herberta na Osiedlu Witosa[2]. Cmentarz ten o powierzchni 2,0815 hektarów[3] został założony około 1898 roku[4]. W 2017 roku składał się z około 5,4 tys. nagrobków, a od czasu otwarcia do 2017 roku odbyło się tu blisko 12,3 tysiąca pochówków. Średnia roczna liczba pochówków na rok wynosi 200[1].
Zlokalizowano go pomiędzy kościołem a linią kolejową nr 137. Jest on na planie trapezu, który w połowie wysokości przecina główna aleja[2]. Kwatery wyznaczają alejki boczne, przecinające się pod kątem prostym. Przy głównej alejce znajdują się groby pracowników kopalni Kleofas, którzy zginęli w katastrofach górniczych[4]. Znajduje się tu także Grób Dzieci Utraconych[5].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwsze plany powstania kościoła i cmentarza na górce w Załęskiej Hałdzie powstały w 1855 roku z inicjatywy ks. Leopolda Markiefki i ówczesnego właściciela Załęża – Ernesta Georges de la Tour jednak nie zrealizowano ich ze względu na brak poparcia finansowego przez potentatów finansowych z terenów planowanej parafii[6]. Obecny cmentarz powstał około 1898 roku[4] wraz z budową kościoła św. Józefa (parcelę zakupiono w 1894 roku)[6]. Od 4 stycznia 1943 do 1945 roku zarządzały nim władze miejskie[4].
Do 2017 roku na cmentarzu pochowano blisko 12,3 tysięcy ludzi[1]. Wśród nich, na cmentarzu spoczywają m.in.:
- Franciszek Anioł – działacz narodowy[7],
- Konrad Bryzek – skrzypek i dyrygent[4],
- Paweł Chrószcz – powstaniec śląski, działacz Sokoła, w okresie okupacji hitlerowskiej i po jej zakończeniu działacz Armii Krajowej[2],
- Henryk Chrupała – były dyrektor Planetarium Śląskiego[4],
- ks. Józef Kubis – pierwszy proboszcz parafii załęskiej (grób zlokalizowano przy krzyżu cmentarnym)[4],
- Matylda Ossadnik-Ogierman – gimnastyczka, najmłodsza uczestniczka olimpiady w Berlinie w 1936 roku, sędzia sportowy międzynarodowy, trener[4],
- s. Hilaria Paździora[4],
- Bernard Polok – artysta muzyk-wiolonczelista, pedagog, profesor zwyczajny[4],
- Iwona Rutkowska (Iroxana) – artystka muzyczna[2][8],
- Stanisław Sapa – działacz młodzieżowy i pionier harcerstwa w Katowicach[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Barbara Lewicka, Nekropolie: socjologiczne studium cmentarzy Katowic, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2017, s. 105, ISBN 978-83-8012-961-0 (pol.).
- ↑ a b c d e Antoni Steuer: Leksykon załęski. C. mhk.katowice.pl. [dostęp 2020-12-12]. (pol.).
- ↑ Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Katowice – II edycja. Część 1. Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego, Załącznik nr 1 do uchwały nr XXI/483/12 Rady Miasta Katowice z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie uchwalenia „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Katowice” – II edycja, Miasto Katowice, 2012, s. 70 (pol.).
- ↑ a b c d e f g h i j Waldemar Jama, Aleksandra Niesyto, Cmentarze Katowic, Katowice: Muzeum Historii Katowic, 1997, s. 38-39, ISBN 83-907154-5-7.
- ↑ Parafia Rzymskokatolicka św. Józefa: Grób Dzieci Utraconych. parafiazaleze.pl. [dostęp 2020-12-12]. (pol.).
- ↑ a b Parafia Rzymskokatolicka św. Józefa: Historia parafii. parafiazaleze.pl. [dostęp 2020-12-12]. (pol.).
- ↑ Załęże. Pogrzeb śp. Anjoła. „Górnoślązak”. XI (298), s. 5, 1910-12-29. Katowice. [dostęp 2023-12-02].
- ↑ Śpiewała o ludziach, których tak bardzo kochała… Nie żyje Iwona Rutkowska – Iroxana. tvs.pl, 2019-02-25. [dostęp 2020-12-12]. (pol.).
