Letnie Igrzyska Olimpijskie 1936

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
XI Letnie Igrzyska Olimpijskie
IO 1932

IO 1940

Stolica igrzysk

Berlin
 III Rzesza

Liczba ekip

49

Liczba sportowców

4066 (3738 mężczyzn i 328 kobiet)

Liczba konkurencji

129 w 19 dyscyplinach

Otwarcie

1 sierpnia 1936

Oficjalne otwarcie

Adolf Hitler (wódz Rzeszy)

Zamknięcie

16 sierpnia 1936

Przysięga olimpijska

Rudolf Ismayr (sportowcy)

Znicz olimpijski

Fritz Schilgen

Stadion

Stadion Olimpijski

Multimedia w Wikimedia Commons
Ceremonia otwarcia. Na pierwszym planie, od lewej: hrabia de Baillet-Latour (przewodniczący MKOl), A. Hitler (Führer III Rzeszy), Theodor Lewald (przedstawiciel komitetu organizacyjnego)

XI Letnie Igrzyska Olimpijskie (oficjalnie Igrzyska XI Olimpiady) odbyły się w dniach 1–16 sierpnia 1936 w Berlinie (III Rzesza).

Okoliczności wyboru[edytuj | edytuj kod]

Już w 1916 w Berlinie miały się odbyć igrzyska olimpijskie, jednak z powodu I wojny światowej zostały odwołane. Decyzję o ponownym przyznaniu Berlinowi prawa do organizacji Igrzysk Olimpijskich podjęto 26 kwietnia 1931 roku podczas dwudziestego ósmego spotkania Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego[1]. Oprócz Berlina i Barcelony o prawo organizacji Igrzysk ubiegały się Rzym i Budapeszt[2]. Hrabia Bocanossa wycofał kandydaturę Rzymu, a senator Jules de Musa poparł kandydaturę Berlina[2].

Mimo protestów opinii publicznej i środowisk sportowych i wcześniejszej krytyki ze strony Hitlera, który określił igrzyska jako wymysł Żydów i masonów[3], igrzyska w nazistowskich Niemczech doszły do skutku.

Przed ich rozpoczęciem część krajów rozważała zbojkotowanie imprezy i rozegranie konkurencyjnych zawodów. Gdy okazało się, że organizację powierzono Niemcom, w Barcelonie również ubiegającej się o prawo organizacji igrzysk, chciano zorganizować Olimpiadę Ludową[4]. Zjechało się wielu sportowców. Jednak na dzień przed rozpoczęciem zaczął się zamach stanu generała Francisco Franco.

Represje antysemickie[edytuj | edytuj kod]

Jeszcze przed rozpoczęciem igrzysk władze III Rzeszy zakazały Żydom uczestnictwa w organizacjach sportowych[5]. 1 kwietnia Żydów wykluczono ze związku bokserskiego. 8 maja tego samego roku Żydzi zostali wykluczeni z turniejów tenisowych. W tym samym miesiącu podobne przepisy przyjęto w wioślarstwie[5].

Po zapewnieniach organizatorów berlińskich igrzysk, że zawody zostaną przeprowadzone w myśl zasad Karty Olimpijskiej, oraz przy jednoczesnych gwarancjach złagodzenia polityki antysemickiej w reprezentacji Niemiec wystąpiła florecistka Helene Mayer, a na czele komitetu organizacyjnego stanął Theodor Lewald (obydwoje pochodzenia żydowskiego)[6].

Ceremonia otwarcia[edytuj | edytuj kod]

Wydarzenia z aren olimpijskich były filmowane oraz transmitowane w telewizji

Ceremonia otwarcia odbyła się 1 sierpnia na stadionie olimpijskim w Berlinie o godzinie 16. Pięć minut po rozpoczęciu ceremonii został zagrany hymn Niemiec[7]. Podczas parady reprezentacji sportowcy z kilku krajów, m.in. Francji i Grecji, wykonali salut olimpijski[8]. Ceremonię uświetniły: wypuszczenie 20 tysięcy gołębi[9] i Hymn Olimpijski Richarda Straussa. Po raz pierwszy w historii olimpiad nowożytnych znicz olimpijski zapalono od ognia przyniesionego z Grecji[10]. Zapalenia znicza dokonał Fritz Schilgen[11]. W imieniu sportowców przysięgę olimpijską złożył Rudolf Ismayr[11]. Po raz pierwszy wydarzenia z aren olimpijskich były filmowane oraz transmitowane w telewizji – czarno-biały obraz telewizyjny docierał do 19 kablowych odbiorników, znajdujących się w Berlinie[12]. Była to pierwsza olimpiada, którą także sfotografowano i sfilmowano w kolorze dzięki powstaniu w tym samym roku kolorowej fotografii Agfacolor.

Rywalizacja[edytuj | edytuj kod]

Reprezentacja Indii w hokeju na trawie
Zawodniczki uczestniczące w konkurencji skoku wzwyż. Od lewej: Ibolya Csák, Elfriede Kaun, Dorothy Odam

Pierwszy tydzień[edytuj | edytuj kod]

Dzień pierwszy[edytuj | edytuj kod]

Pierwszą konkurencją olimpijską był bieg na 100 m. Złoty medal zdobył Jesse Owens. Czasem 10,2 sekundy ustanowił nowe rekord świata i olimpijski[13]. Jego występ wywołał żywiołową owację niemieckiej publiczności[14]. Tego samego dnia niemiecka oszczepniczka Tilly Fleischer zdobyła złoty medal ustanawiając nowy rekord olimpijski rezultatem 45,18 m[13], a Hans Woellke wynikiem 16,20 m ustanowił rekord olimpijski w pchnięciu kulą[13]. Pierwszego dnia rozegrano także bieg na 10 000 metrów. Wszystkie medale w tej konkurencji przypadły reprezentantom Finlandii Ilmari Salminen. Arvo Askola i Volmari Iso-Hollo. Fińscy medaliści odebrali gratulacje bezpośrednio od Adolfa Hitlera[13]. W finale skoku wzwyż faworytami do medali byli Afroamerykanie Cornelius Johnson i David Albritton[13]. Do finału awansowało trzech reprezentantów Japonii oraz Mistrz Europy Kotkas. Rywalizację wygrał Cornelius Johnson wynikiem 2,03 m[15]. Zwycięzca nie odebrał gratulacji od Adolfa Hitlera, gdyż ten wyszedł zanim konkurencja się zakończyła[16]. Reakcją na zachowanie Hitlera była prośba Baillet Latoura o jednakowe traktowanie wszystkich sportowców[16].

Kolejne dni[edytuj | edytuj kod]

Drugiego dnia rywalizacji o 15:30 Jesse Owens wystartował w biegu eliminacyjnym uzyskując czas 10,4 s[17]. Nad drugim zawodnikiem miał jedną dziesiątą sekundy przewagi[17]. W drugim biegu półfinałowym Afroamerykanin Ralph Metcalfe pokonał Martina Osendarpa z czasem 10,5[17]. Po półtorej godziny Owens pokonał wszystkich rywali i z czasem 10,4 sekundy zdobył złoty medal[17]. Tego samego dnia rozegrano pierwszą konkurencję pięcioboju nowoczesnego – jazdę konną na 5 km. Zwycięzcą z czasem 9:02:5 został Silvano Abba[18]. W kolejnych dniach rozegrano zawody strzeleckie. Tę konkurencje z wynikiem 200 punktów wygrał Charles Leonard[19]. 6 sierpnia rozegrano finał biegu na 1500 m. Głównymi rywalami byli Jack Lovelock i Glenn Cunningam[20]. Podczas finałowego biegu obaj zawodnicy poprawili rekord świata, zaś Becalli, San Romani i Edwards pobili rekordy olimpijskie[21].

Drugi tydzień[edytuj | edytuj kod]

Drugi tydzień rywalizacji rozpoczął się od rywalizacji w sztafecie 4 × 100 metrów[22]. Głównymi faworytami do medalu były reprezentacje: Stanów Zjednoczonych i Niemiec[23]. Z powodu żydowskiego pochodzenia, z reprezentacji Stanów Zjednoczonych zostali usunięci Glickmann i Stoller[24]. W finałowym biegu sztafetowym wystartowały reprezentacje Argentyny, Niemiec, Włoch, Kanady, Holandii i Stanów Zjednoczonych[25]. W sztafecie Stanów Zjednoczonych na pierwszej zmianie pobiegł Jesse Owens[25]. Wyprzedził biegnącego przed nim Włocha Mariniego[25]. Na drugiej zmianie pobiegł Metcalfe, który utrzymał Pierwsze miejsce. Kolejny zmiennik Draper utrzymał przewagę. Na ostatniej zmianie Wykoff zwiększył ją do 11 metrów ustanawiając rekord czasem 39,8 sekundy[26]. Następną konkurencją był bieg sztafetowy 4 × 100 m kobiet[27]. W finałowym biegu pierwszy tor zajęły Brytyjki, drugi Amerykanki, kolejny Kanadyjki, a czwarty Niemki[27]. Podczas ostatniej zmiany reprezentantki Niemiec upuściły pałeczkę[28]. Wyścig wygrały reprezentantki Stanów Zjednoczonych z czasem 46,9 sekundy, na drugim miejscu przybiegły Brytyjki z czasem 47,6 sekundy, a trzecie Kanadyjki 47,8 sekundy[29]. W tym samym czasie był rozgrywany konkurs skoku wzwyż[30].

Symbol[edytuj | edytuj kod]

Dzwon – symbol igrzysk w 1936

Symbolem igrzysk olimpijskich był dzwon[31].

Program igrzysk poszerzono o nowe dyscypliny: kajakarstwo, koszykówkę oraz piłkę ręczną (baseball i szybownictwo były konkurencjami pokazowymi).

Motto igrzysk[edytuj | edytuj kod]

Wzywam młodzież świata (ang. I call the youth of the world, niem. Ich rufe die Jugend der Welt an)

Państwa uczestniczące[edytuj | edytuj kod]

Państwa uczestniczące

Na igrzyskach w Berlinie zadebiutowało 5 państw: Afganistan, Bermudy, Boliwia, Kostaryka i Liechtenstein.


Wyniki[edytuj | edytuj kod]

Tablica z wynikami
Stadion Olimpijski w Berlinie w roku 1936
... i w roku 2004

Dyscypliny pokazowe[edytuj | edytuj kod]

Statystyka medalowa[edytuj | edytuj kod]

Klasyfikacja medalowa
Lp. Państwo złoto srebro brąz razem
1  III Rzesza 33 26 30 89
2  Stany Zjednoczone 24 20 12 56
3  Węgry 10 1 5 16
4  Włochy 8 9 5 22
5  Finlandia 7 6 6 19
5  Francja 7 6 6 19
7  Szwecja 6 5 9 20
8  Japonia 6 4 8 18
9  Holandia 6 4 7 17
10  Wielka Brytania 4 7 3 14
... ... ... ... ... ...
22  Polska 0 3 3 6
Zobacz pełną klasyfikację medalową


Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Walters 2008 ↓, s. 17.
  2. ↑ a b Walters 2008 ↓, s. 18.
  3. ↑ Walters 2008 ↓, s. 28.
  4. ↑ Walters 2008 ↓, s. 153.
  5. ↑ a b Walters 2008 ↓, s. 31.
  6. ↑ Walters 2008 ↓, s. 46.
  7. ↑ Walters 2008 ↓, s. 216.
  8. ↑ Walters 2008 ↓, s. 217.
  9. ↑ Walters 2008 ↓, s. 220.
  10. ↑ Walters 2008 ↓, s. 221.
  11. ↑ a b Walters 2008 ↓, s. 223.
  12. ↑ Walters 2008 ↓, s. 211.
  13. ↑ a b c d e Walters 2008 ↓, s. 227.
  14. ↑ Walters 2008 ↓, s. 226.
  15. ↑ Walters 2008 ↓, s. 228.
  16. ↑ a b Walters 2008 ↓, s. 229.
  17. ↑ a b c d Walters 2008 ↓, s. 230.
  18. ↑ Walters 2008 ↓, s. 237.
  19. ↑ Walters 2008 ↓, s. 239–240.
  20. ↑ Walters 2008 ↓, s. 254.
  21. ↑ Walters 2008 ↓, s. 256.
  22. ↑ Walters 2008 ↓, s. 297.
  23. ↑ Walters 2008 ↓, s. 298.
  24. ↑ Walters 2008 ↓, s. 299.
  25. ↑ a b c Walters 2008 ↓, s. 300.
  26. ↑ Walters 2008 ↓, s. 301.
  27. ↑ a b Walters 2008 ↓, s. 302.
  28. ↑ Walters 2008 ↓, s. 303.
  29. ↑ Walters 2008 ↓, s. 304.
  30. ↑ Walters 2008 ↓, s. 305.
  31. ↑ Walters 2008 ↓, s. 27.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Igrzyska olimpijskie
Symbole
Dewiza
Flaga
Hymn
Maskotka
Order
Znicz
Letnie igrzyska olimpijskie
Zimowe igrzyska olimpijskie
Alternatywne

Flaga olimpijska

  1. ↑ Odbyły się w 2021
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Letnie_Igrzyska_Olimpijskie_1936&oldid=69068997”