Dąbrówka Górna (województwo opolskie)
50°32′15″N 17°55′43″E/50,537500 17,928611| wieś | |
_ID_610908.jpg) Pałac w Dąbrówce Górnej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
870[2] |
| Strefa numeracyjna |
77 |
| Kod pocztowy |
47-300[3] |
| Tablice rejestracyjne |
OKR |
| SIMC |
0497213 |
Położenie na mapie gminy Krapkowice  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu krapkowickiego  | |
| 50°32′15″N 17°55′43″E/50,537500 17,928611[1]
| |
Dąbrówka Górna (niem. Dombrowka[4], od 1938 Eichtal[5]) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie krapkowickim, w gminie Krapkowice.
Nazwa
[edytuj | edytuj kod]W 1295 w kronice łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) miejscowość wymieniona jest jako Dambrona Goziconis[6]. Polską nazwę Dąbrówka oraz niemiecką Dombrowka wymienia również w 1896 roku śląski pisarz Konstanty Damrot[7]. W okresie hitlerowskiego reżimu w latach 1934-1945 miejscowość nosiła nazwę Eichtal[8]. Działał tu wtedy obóz pracy dla Żydów, który upamiętnia ruina pomnika[9].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierwszy raz Dąbrówka jest wspominana w dokumencie sprzedaży z 1393 (odpis niemiecki z 1770). Herfert von Pause, rycerz Władysława Opolczyka, za jego zgodą i bez uszczerbku na należnościach księcia, sprzedał ziemię braciom Adamowi i Janowi Bees. Z racji niemieckiej pisowni (duża litera) nie wiadomo, czy w akcie sprzedaży chodzi o las dębowy (dąbrowę) czy o wieś zwaną Dąbrówka.
W 1490 r. wieś kupiła rodzina Rogoysky z Moraw, będąca również właścicielem leżącego niedaleko zamku w Rogowie Opolskim. Pierwotna budowla obronna została zrujnowana podczas wojny trzydziestoletniej. W jej miejscu rodzina Rogoysky postawiła dwór.
Po wojnach śląskich i przyłączeniu Śląska do Prus Rogoyscy jako katolicy zostali zmuszeni do emigracji. Osiedlili się w Galicji, wówczas należącej do monarchii Habsburgów.
Nowymi właścicielami Dąbrówki została protestancka rodzina von Dalwig. W latach 1850–1945 należała ona do rodu von Teichmann–Logischen.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[10]:
- zespół pałacowy, z poł. XVII w., XVIII w., XX w.:
inne zabytki
- dwie bramy wjazdowe i budynek bramny do zespołu, na którym przypadkowo odkryto napis z 1912 r. w języku niemieckim: To, co trzymam w ręku, trzymam mocno oraz herby von Teichmann-Logischen (L) i Hoenika (P) poza rejestrem
- ruiny zabudowań gospodarczych zespołu, m.in. chłodni i cegielni z XIX wieku obecnie czekają na rozbiórkę, poza rejestrem
- figura św. Nepomucena z 1719 r. - XVIII wieku, ufundowana przez Wacława Rogoyskego.
-
Herb opolskiego na bramie -
Herb opolskiego -
Brama z herbami Teichmannnm Hoenika -
Herb von Teichmannn -
Herb von Hoenika -
Figura św. Nepomucena -
Herb Brochwicz W. Rogoyskiego -
Herb Brochwicz W. Rogoyskiego
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 22557
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-05].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 220 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ M. Choroś, Ł. Jarczak, S. Sochacka, Słownik nazw miejscowych Górnego Śląska, Opole-Kluczbork 1997, s. 36.
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
- ↑ Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis online
- ↑ Konstanty Damrot, "Die älteren Ortsnamen Schlesiens, ihre Entstehung und Bedeutung : mit einem Anhange über die schlesisch-polnischen Personennamen : Beiträge zur schlesischen Geschichte und Volkskunde", Verlag von Felix Kasprzyk, Beuthen 1896
- ↑ M. Choroś, Ł. Jarczak, S. Sochacka, Słownik nazw miejscowych Górnego Śląska, Opole-Kluczbork 1997, s. 36
- ↑ Robert Niedźwiedzki, Joachim Szulc, Marek Zarankiewicz, 2012: Przewodnik geologiczny. Kamienne skarby Ziemi Annogórskiej. Wyd.: Stowarzyszenie Kraina św. Anny, strona 83. ISBN 978-83-63036-04-1
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 50.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Koćwin Mirosława, Koćwin Janusz, Rogów Opolski – przewodnik po historii i okolicy, WBP w Opolu, Opole 2005, ISBN 83-88146-50-5.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Historia Żydów w Dąbrówce Górnej na portalu Wirtualny Sztetl
| Miasto | |
|---|---|
| Wsie | |
| Integralne części wsi |
