Danuta Kobylińska-Walas
| Imię i nazwisko urodzenia |
Danuta |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Zawód, zajęcie | |
| Miejsce zamieszkania | |
| Narodowość |
polska |
| Edukacja | |
| Pracodawca | |
| Odznaczenia | |
   
| |
Danuta Kobylińska-Walas ps. „Żaba” (także Danuta Walas-Kobylińska, ur. 27 listopada 1931 w Kozietułach) – pierwsza w Polsce kobieta kapitan żeglugi wielkiej[1].
Często tytułowano ją: Kapitan w spódnicy, Madame Commandante, Woman Sea Captain oraz Madame la Capitaine, Frau Kapitän[2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodziła się w 1931 r. w Kozietułach, w majątku rodziców. Po II wojnie światowej trafiła wraz z rodziną do Kamienia Pomorskiego. Po ukończeniu kursu żeglarskiego w 1946 postanowiła związać swoją karierę z zawodem marynarza. Od 1946 przebywała w Szczecinie. Przez cały ten okres zabiegała w ministerstwie o możliwość podjęcia pracy na morzu. Studiowała w latach 1949–51 w Państwowej Szkole Morskiej (ukończyła ją, jako jedna z pierwszych kobiet). W 1951 skończyła szkołę morską, ale bez prawa pływania, bo akurat w PRL nie wszyscy absolwenci mieli prawo wypłynąć z Polski[3].
Pracowała w Kapitanacie Portu Szczecin, Centralnym Urzędzie Marynarki Handlowej oraz w Bazach Zdawczych Stoczni w Gdańsku i Szczecinie. Na pierwszy statek zamustrowała się w 1956, pływała jako asystent pokładowy na SS Wrocław, 1957–60 jako III oficer na SS Szczecin, w 1960 jako II oficer na SS Kalisz, 1961 już jako I oficer na SS Tczewie i SS Sanie. Kapitanem została 16 lutego 1962. Jako kapitan dowodziła takimi jednostkami jak: MS Kopalnia Wujek, Kołobrzeg II, MS Toruń, MS Bieszczady (od początku służby statku 1968[4]), MS Powstaniec Wielkopolski, MS Budowlany, MS Uniwersytet Toruński, MS Jarosław, MS Malbork. W grudniu 1970 pod jej dowództwem MS Bieszczady cumujące w Stoczni Szczecińskiej pomagały strajkującym robotnikom. W 1972 uratowała przed zatonięciem MS Kopalnia Miechowice z załogą i ładunkiem[1].
W latach 1981–86 była przedstawicielem Biura Radcy Handlowego przy Ambasadzie PRL w Tunisie. PŻM w Kołobrzegu wybrało ją na matkę chrzestną jednostki Nimfa II. Od 27 listopada 1986 roku jest na emeryturze. Obecnie mieszka w Warszawie[1][5]. W 2004 kandydowała do Parlamentu Europejskiego z ramienia Inicjatywy dla Polski uzyskując 1828 głosów[6].
Odznaczenia i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
- Medal 40-lecia Polski Ludowej,
- Złota Odznaka honorowa „Zasłużony Pracownik Morza”,
- Złota Odznaka Honorowa Gryfa Pomorskiego,
- Medal XXX-lecia „Gryf Pomorski”,
- Odznaka Zasłużony Pracownik PŻM,
- Odznaka „Zasłużony dla województwa rzeszowskiego” (1969)[7],
- W 1966 wybrana szczecinianinem roku,
- Pamiątkowe wpisy do Księgi Zasłużonych PŻM oraz do Księgi Zasłużonych dla Pomorza Zachodniego[1].
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]Jej życiu została poświęcona książka Eugeniusza A. Daszkowskiego pt: Pierwsza po Bogu kpt. ż.w. Danuta Kobylińska-Walas wydana w 1997[1]. Poświęcono jej również wiele wywiadów, artykułów, m.in. w miesięczniku Morze, Sunday Express, oraz wierszy[2].
Rodzina
[edytuj | edytuj kod]Pierwszym mężem Danuty Kobylińskiej-Walas był Czesław Walas, marynarz, a potem oficer nawigacyjny, który przez wiele lat pływał z nią na jednym statku; gdy była oficerem, pływał jeszcze jako bosman, gdy została kapitanem, był III oficerem, a potem pływał z żoną jako II i I oficer. Krótko po uzyskaniu dyplomu kpt. ż.w. zginął postrzelony podczas polowania[8] w 1975 r. i nie zdążył dowodzić żadnym statkiem. Ich syn, Konrad Walas, jest również kapitanem ż.w. Drugim mężem Danuty Kobylińskiej-Walas był reżyser operowy Edmund Wayda (zm. 2010).
Następczynie
[edytuj | edytuj kod]W latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX wieku o pani kapitan D. Kobylińskiej-Walas było głośno w Polsce i na świecie. Ówczesny minister żeglugi, Jerzy Szopa, otworzył w 1975 roku uczelnie morskie dla kobiet, dla których został określony limit sześciu miejsc. Uczelnie zostały zamknięte w 1977 roku. Otwarto je ponownie w połowie lat dziewięćdziesiątych XX wieku.
- Elżbieta Trzeciak-Zawadzka (dyplom kpt.ż.w. od 1990) druga Polka, która została kapitanem żeglugi wielkiej i jedyna w Polsce kobieta, która ma dyplom kpt.ż.w. rybołówstwa morskiego,
- Danuta Barcikowska (dyplom kpt.ż.w. od 1993),
- Elżbieta Drożdżowska-Smulewicz (dyplom kpt.ż.w. od 1993) dowodzi promami armatora Euroafrica Linie Żeglugowe,
- Anna Wypych-Namiotko (dyplom kpt.ż.w. od 1996), w latach 2007 - 2013 podsekretarz stanu ds. gospodarki morskiej w ministerstwach Infrastruktury, Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej.
- Iwona Browarska (dyplom kpt.ż.w. od 2004),
- Anna Lipińska (dyplom kpt.ż.w. od 2005),
- Barbara Kwiecińska (dyplom kpt.ż.w. od 2008) prodziekan ds. studiów stacjonarnych na AM w Szczecinie,
- Wiesława Kuźmicz (dyplom kpt.ż.w.) zastępca kapitana portu w Szczecinie[9].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Encyklopedia Szczecina. T. II, P-Ż. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński, 2000, s. 583. ISBN 83-7241-089-5. (pol.).
- ↑ a b „Morze”. 12/414, s. 14, grudzień 1966 XXII/XLII. Alina Azembska – redaktor naczelny.
- ↑ Eugeniusz Andrzej Daszkowski: Pierwsza po Bogu – kpt. ż. w. Danuta Kobylińska-Walas. Szczecin: Albatros, 1997, s. 258. ISBN 83-85796-58-4. (pol.).
- ↑ E. C.. „Bieszczady” na... morzu!. „Nowiny”, s. 3, Nr 177 z 27 i 28 lipca 1968.
- ↑ Szczecinianie stulecia. Łódź: Wyd. Piątek Trzynastego, 2000, s. 124-125. ISBN 83-87735-63-9. (pol.).
- ↑ Dz.U. z 2004 r. nr 137, poz. 1460
- ↑ Odznaka „Zasłużony dla województwa rzeszowskiego” dla kpt. Danuta Walas-Kobylińskiej. „Nowiny”, s. 6, Nr 181 z 16 lipca 1969.
- ↑ Monika Goll: Figi kapitan Żaby. wysokieobcasy.pl, 2010-12-06. [dostęp 2017-02-02].
- ↑ Krystyna Pohl: Panie, które dowodzą statkami. 2009-03-09. [dostęp 2009-06-05]. (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Andrzej Soysal: Kapitanowie oceanicznych szlaków. Gdańsk: Fundacja Promocji Przemysłu Okrętowego i Gospodarki Morskiej, 2011. ISBN 978-83-60584-31-6.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Sylwetka Danuty Kobylińskiej-Walas w PKF na stronie KronikaRP
- Monika Goll: Figi kapitan Żaby. wysokieobcasy.pl, 2010-12-06. [dostęp 2017-02-02].