Przejdź do zawartości

Dom Przemysłowy w Poznaniu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dom Przemysłowy w Poznaniu
Ilustracja
Widok budynku na początku XX wieku
Państwo

 Polska

Miejscowość

Poznań

Adres

pl. Wolności 18

Architekt

Stanisław Mieczkowski

Rozpoczęcie budowy

1900

Ukończenie budowy

1902

Zniszczono

1945

Położenie na mapie Poznania
Mapa konturowa Poznania, w centrum znajduje się punkt z opisem „Dom Przemysłowy w Poznaniu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Dom Przemysłowy w Poznaniu”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Dom Przemysłowy w Poznaniu”
Ziemia52°24′30,6″N 16°55′40,4″E/52,408500 16,927889

Dom Przemysłowy w Poznaniu – budynek polskiego Domu Przemysłowego usytuowany przy północnej pierzei placu Wilhelmowskiego (niem. Wilhelmsplatz, później placu Wolności) w Poznaniu. Zniszczony w 1945 roku.

Wybudowany został w latach 1900–1902. Zaprojektowany przez architekta Stanisława Mieczkowskiego. Budowę budynku przeprowadziło przedsiębiorstwo budowlane Ludwika Frankiewicza. Model płaskorzeźb środkowego szczytu wykonał rzeźbiarz Władysław Marcinkowski, a ich realizację powierzono sztukatorowi Pawłowi Ceptowskiemu. Dwie dolne kondygnacje gmachu zajmowały lokale handlowe mające w zamierzeniu stanowić centrum polskiego życia gospodarczego[1].

Północna pierzeja placu Wolności z budynkiem (drugi od lewej) wybudowanym w miejscu dawnego Domu Przemysłowego

Na parterze i pierwszym piętrze budynku otwarto we wrześniu 1902 restaurację Grand Cafe Restaurant – nazywaną potocznie „Grandką”. Pomieszczenia na parterze zajmowała kawiarnia, cukiernia i mniejsza z sal restauracyjnych. Natomiast na piętrze ulokowano większą salę restauracyjną, pokój do gry w bilard i tzw. „Salę Czerwoną”, która była miejscem zebrań różnego rodzaju towarzystw[2]. W restauracji podawano m.in. zupę żółwiową, comber, sznycelki cielęce i dania kuchni francuskiej[3]. W podwórzu urządzono ogródek koncertowy z kolonadą i estradą dla orkiestry[2]. W okresie międzywojennym Grand Cafe była miejscem, gdzie spotykali się kibice poznańskiego klubu piłkarskiego Warta, oczekując telefonu z informacją o wyniku meczu wyjazdowego swojego zespołu[3].

Od 1910 znajdowała się tutaj poznańska siedziba banku Kratochwill & Pernaczyński[4]. W budynku mieścił się także salon Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Poznaniu[5]. W okresie dwudziestolecia międzywojennego gmach był własnością Związku Spółek Zarobkowych i Gospodarczych. Mieścił wiele instytucji związanych z rolnictwem[1].

Dom Przemysłowy został zniszczony w 1945. W latach 50. XX wieku w jego miejscu wzniesiono modernistyczny gmach[6], gdzie znalazła siedzibę Wielkopolska Spółdzielnia „Rolnik”[7].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Grażyna Kodym-Kozaczko, Kronika Miasta Poznania - Plac Wolności, nr 4-2014, Plac Wolności – praktyczna lekcja urbanistyki, Wydawnictwo Miejskie Posnania, s. 20–22, ISSN 0137-3552.
  2. a b Waldemar Karolczak, Kronika Miasta Poznania - Plac Wolności, nr 4-2014, Spacerkiem po Plajcie, Wydawnictwo Miejskie Posnania, s. 54–55, ISSN 0137-3552.
  3. a b Prestiż Grandki i telefony kibiców Warty Poznań [online], poznan.wyborcza.pl [dostęp 2019-08-18] (pol.).
  4. Jan Skuratowicz, Kronika Miasta Poznania 1997 R.65 Nr2, s. 132; Banki poznańskie - Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa [online], www.wbc.poznan.pl [dostęp 2020-05-15].
  5. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa [online], www.wbc.poznan.pl [dostęp 2019-08-18].
  6. Maciej Brzeziński, Piękno nieodzyskane, czyli 10 obiektów, których już nie znajdziemy w Poznaniu [online], Miastopoznaj.pl [dostęp 2019-08-18] (pol.).
  7. Wielkopolska Spółdzielnia ROLNIK [online], www.wsrolnik.eu [dostęp 2019-08-18].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]