Dzierżkowice (województwo opolskie)
49°59′18″N 17°50′49″E/49,988333 17,846944
| wieś | |
 Widok na wieś z oddali | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
131[2] |
| Strefa numeracyjna |
77 |
| Kod pocztowy |
48-140[3] |
| Tablice rejestracyjne |
OGL |
| SIMC |
0491802 |
Położenie na mapie gminy Branice  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu głubczyckiego  | |
| 49°59′18″N 17°50′49″E/49,988333 17,846944[1]
| |
Dzierżkowice (cz. Držkovice, niem. Dirschkowitz[4], po 1936 Dirschkenhof) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie głubczyckim, w gminie Branice, na granicy z Czechami.
Leży na terenie Nadleśnictwa Prudnik (obręb Prudnik)[5].
Dawna część miejscowości leży w granicach Czech – Držkovice (obecnie część dzielnicy Vávrovice miasta Opawa).
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
Heinrich Adamy w swoim spisie nazw miejscowych na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu zalicza nazwę miejscowości do grupy nazw patronomicznych i wyprowadza ją od staropolskiego imienia założyciela oraz pierwszego właściciela Dzierżysława[6] lub staroczeskiego Drzek, Dzierzek[7]. Imię to złożone z dwóch członów „dzierży-” (trzymać) i „-sław” (sława) oznaczało tego, „który posiada sławę”. Adamy wymienia jako najstarszą zanotowaną po łacinie nazwę miejscowości Dirschkowitz, podając jej znaczenie „Dorf des Dirislaw” (pol. wieś Dzierżysława)[6].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Historycznie miejscowość leży na tzw. polskich Morawach, czyli na obszarze dawnej diecezji ołomunieckiej. Po raz pierwszy wzmiankowane zostały w 1270 roku jako Driskovic, kiedy to należało do rok wcześniej wyodrębnionego z Moraw księstwa opawskiego. Później wzmiankowane jako Dirscowicz (1377), Drzkowicz (1413)[7].
Po wojnach śląskich znalazła się w granicach Prus i powiatu głubczyckiego. Była zamieszkała przez tzw. Morawców. W 1910 74% mieszkańców posługiwało się czeskimi gwarami laskimi[4]. Do głosowania podczas plebiscytu na Górnym Śląsku uprawnionych było w Dzierżkowicach 307 osób, z czego 201, ok. 65,5%, stanowili mieszkańcy (w tym 180, ok. 58,6% całości, mieszkańcy urodzeni w miejscowości). Oddano 301 głosów (ok. 98,0% uprawnionych), w tym wszystkie głosy były ważne i oddane na Niemców[8]. W granicach Polski od końca II wojny światowej. Po drugiej wojnie światowej Morawców uznano za ludność polską i pozwolono im pozostać. Po 1956 nastąpiła fala emigracji do Niemiec[4].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa opolskiego.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 28887
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-05].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 244 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b c Mariusz Kowalski. Morawianie (Morawcy) w Polsce. „Studia z Geografii Politycznej i Historycznej”. 5, s. 115-131, 2016.
- ↑ Bank Danych o Lasach – Mapa [online], bdl.lasy.gov.pl [dostęp 2021-01-23].
- ↑ a b Heinrich Adamy, Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 15, OCLC 456751858 (niem.).
- ↑ a b Sołectwa gminy Kietrz. [w:] www.kietrz.pl [on-line]. [dostęp 2018-05-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-12)].
- ↑ Odpis urzędowego dziennika Komisji Międzysojuszniczej Rządzącej i Plebiscytowej na Górnym Śląsku w Opolu „Journal Officiel de Haute-Silésie” Nr. 21 z dnia 7-go maja 1921 r., zawierającego wyniki plebiscytu na Górnym Śląsku.. Katowice: Biuro Sejmu Śląskiego, 1932-10-10, s. 16. [dostęp 2015-02-12]. (fr. • pol.).
- Siedziba gminy: Branice
