Gródczany
50°01′45″N 17°52′20″E/50,029167 17,872222| wieś | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
135[2] |
| Strefa numeracyjna |
77 |
| Kod pocztowy |
48-140[3] |
| Tablice rejestracyjne |
OGL |
| SIMC |
0491819 |
Położenie na mapie gminy Branice  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu głubczyckiego  | |
| 50°01′45″N 17°52′20″E/50,029167 17,872222[1]
| |
Gródczany (cz. Hradčany, Račany, niem. Hratschein[4][5]) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie głubczyckim, w gminie Branice, przy granicy z Czechami.
Leży na terenie Nadleśnictwa Prudnik (obręb Prudnik)[6].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Historycznie miejscowość leży na tzw. polskich Morawach, czyli na obszarze dawnej diecezji ołomunieckiej. Po raz pierwszy wzmiankowane zostały w 1377 roku jako Hraczan, Hradschein i Radschen, kiedy to podzielono księstwo raciborsko-opawskie pomiędzy synów Mikołaja II. Później wzmiankowane jako Raczyn (1428) lub Hradczan (1429)[7].
Po wojnach śląskich znalazła się w granicach Prus i powiatu głubczyckiego. Była zamieszkała przez tzw. Morawców. W 1910 77% mieszkańców posługiwało się czeskimi gwarami laskimi[4]. Podczas akcji germanizacyjnej nazw miejscowych i fizjograficznych historyczna nazwa niemiecka Hratschein została w 1936 r. zastąpiona przez administrację nazistowską nazwą Burgfeld. W granicach Polski od końca II wojny światowej. Po drugiej wojnie światowej Morawców uznano za ludność polską i pozwolono im pozostać. Po 1956 nastąpiła fala emigracji do Niemiec[4].
Od XVIII w. wieś posiadała pieczęć gminną, na której wizerunku przedstawiono na kartuszu snop zboża, na nim skrzyżowane narzędzia rolnicze: kosa, grabie i cep[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 39317.
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-05].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 346 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b c Mariusz Kowalski. Morawianie (Morawcy) w Polsce. „Studia z Geografii Politycznej i Historycznej”. 5, s. 115-131, 2016.
- ↑ Gregor Wolný: Kirchliche Topographie von Mähren. I. Abtheilung, Band 5. Brünn: Nitsch und Grosse, 1863, s. 230. (niem.).
- ↑ Bank Danych o Lasach – Mapa [online], bdl.lasy.gov.pl [dostęp 2021-01-23].
- ↑ Gródczany. [w:] www.branice.pl [on-line]. [dostęp 2018-05-31].
- ↑ Aleksandra Starczewska-Wojnar, Odciśnięta pamięć wspólnoty: prawne i komunikatywne funkcje pieczęci gmin wiejskich na przykładzie zachodnich powiatów rejencji opolskiej w latach 1816-1933, Archiwalne Źródła Tożsamości, Opole: Archiwum Państwowe w Opolu : Uniwersytet Opolski, 2020, s. 289, ISBN 978-83-956475-6-7 [dostęp 2025-10-06] (pol.).
