Edward Arnekker

Edward Arnekker

porucznik intendent
Data i miejsce urodzenia	19 lutego 1898 Radom
Data i miejsce śmierci	wiosna 1940 Charków
Przebieg służby
Lata służby	1920–1940
Siły zbrojne	Wojsko Polskie
Główne wojny i bitwy	wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa (kampania wrześniowa)
Późniejsza praca	urzędnik, wykładowca

Edward Emil Arnekker (ur. 19 lutego 1898 w Radomiu, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – polski socjolog i ekonomista, wykładowca, porucznik intendent Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Symboliczny grób Edwarda Arnekkera

Urodził się jako syn Ryszarda i Aurelii z domu Gessner. Przed 1914 był drużynowym Drużyny Harcerzy im. Waleriana Łukasińskiego w Łodzi. W 1918 ukończył wydział handlowy Wyższej Szkoły Realnej Zgromadzenia Kupców w Łodzi. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości wstąpił do Wojska Polskiego i brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej w szeregach 2 pułku Ułanów Grochowskich oraz 9 dywizjonu artylerii konnej.

W latach 1920-1923 studiował w Wyższej Szkoły Handlowej w Warszawie. Tam obronił pracę dyplomową O systemie nakładczym w krawiectwie Brzezin. W późniejszych latach studiował przez cztery semestry na Uniwersytecie Columbia oraz także przez cztery semestry prawo na Uniwersytecie Warszawskim. W czasie studiów pracował w macierzystej uczelni, w Katedrze Socjologii i Historycznych Nauk Ekonomicznych, następnie w Katedrze Nauk Ekonomicznych Historycznych. Od października 1922 do września 1924, od lipca 1929 do lipca 1933 i od sierpnia 1935 do września 1935 był zatrudniony w Głównym Urzędzie Statystyczny. W GUS opracował m.in. spis urzędnik państwowych, uczestniczył w pracach związanych ze spisem ludności i spisem rolnym, badał strukturę drobnego przemysłu, rzemiosła i chałupnictwa. Pracował też w Urzędzie Rady Ministrów. Wykładał w Centralnym Instytucie Wychowania Fizycznego w Warszawie i w Wolnej Wszechnicy Polskiej.

Publikował m.in. na łamach Statystyki Pracy, Ekonomisty oraz w wydawnictwach Instytutu Gospodarstwa Społecznego. Działał w ramach Towarzystwa Ekonomistów i Statystyków Polskich, był członkiem zwyczajnym Polskiego Towarzystwa Statystycznego (1938, 1939).

Został awansowany do stopnia podporucznika rezerwy w korpusie oficerów intendentów ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1925. Był przydzielony do Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Na stopień porucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 i 16. lokatą w korpusie oficerów intendentów.

W czasie kampanii wrześniowej 1939 dostał się do sowieckiej niewoli. Przebywał w obozie w Starobielsku. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie.

Upamiętnienie

5 października 2007 roku Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień kapitana. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

W ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia”, 26 kwietnia 2009 został zasadzony Dąb Pamięci honorujący Edwarda Arnekkera przy Zespole Szkół Publicznych im. Kard. S. Wyszyńskiego w Wierzchowinach.

Publikacje

• Produkcja przemysłowa a zatrudnienie i zarobki w 1930 roku (1932)
• Chałupnictwo sitarskie w Biłgorajskiem (1933)
• Przejawy kryzysu w rzemiośle i chałupnictwie (1934)
• Drobny przemysł i chałupnictwo (1934, współautorzy: Zygmunt Kusociński, Antoni Kuroczycki, Ludwik Krzywicki, Zofia Brzózy)
  • La petite industrie et l’industrie à domicile. Tom 2
• O kontrolowanej obserwacji porównawczej, jako metodzie badania struktury i właściwości zespołów społecznych (studium socjologiczne) (1935)
• Zagadnienia psychologii społecznej w odniesieniu do życia społecznego wojska (1937)
• Ubezpieczenia społeczne zagranicą (1938)
• Badanie stosunków społecznych i gospodarczych dla celów szkolnych (1938)
• System nakładowy w krawiectwie Brzezin. Le travail à domicile dans la confection des habits à Porgeziny

Inne

• Syndykaty przemysłowe (1930, autor: Stanisław Piotrowski, przygotowanie do druku)

Bibliografia

• Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego: Charków. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 2003. s. 7. [dostęp 2015-03-03].
• Edward Arnekker. katyn-pamietam.pl. [dostęp 2015-03-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2 kwietnia 2015)].
• Edward Arnekker – publikacje na stronie Google Books. google.pl. [dostęp 2015-03-03].
• Maria Magdalena Blombergowa. Uczeni polscy rozstrzelani w Katyniu, Charkowie i Twerze. „Analecta”, s. 44, R. 9 Z. 2 (18) / 2000. 
• Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.

Linki zewnętrzne

• Prace Edwarda Arnekkera w bibliotece Polona