Google Lunar X Prize

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Google Lunar X Prize – konkurs zorganizowany przez X PRIZE Foundation i sponsorowany przez Google. Jego zwycięzcą miała zostać drużyna, która wykorzystując prywatne fundusze jako pierwsza umieści na powierzchni Księżyca łazik i zaprezentuje zrobione przez niego zdjęcia (oraz inne dane) przekazane na Ziemię. Konkurs został ogłoszony 13 września 2007 roku na łamach czasopisma „Wired”[1] i anulowany w marcu 2018 z powodu niepowodzenia wszystkich drużyn.

Pula nagród Google Lunar X Prize wynosiła ponad 30 milionów dolarów. Celem konkursu, w którym brały udział zespoły finansowane niemal wyłącznie ze źródeł prywatnych (udział środków pochodzących z instytucji państwowych nie mogła przekroczyć 10%), było umieszczenie na powierzchni Księżyca łazika, który przejedzie ponad 500 metrów i prześle na Ziemię zdjęcia i wideo w wysokiej rozdzielczości. Pierwsza drużyna, która tego dokona miała otrzymać 20 milionów USD, druga 5 milionów USD. Główna nagroda miała zostać zmniejszona o 5 mln USD w przypadku, gdy przed uczestnikami na powierzchni Księżyca wyląduje pojazd rządowy, jednak ten punkt regulaminu został usunięty w 2013 roku w związku z planowanym lądowaniem na Księżycu chińskiego lądownika Chang’e 3[2].

Dodatkowe nagrody o wysokości od 1 do 4 mln USD można było zdobyć za szczególne osiągnięcia: łazik przejedzie ponad 5 kilometrów, dotrze do obiektów pozostawionych przez człowieka na Księżycu w XX wieku, potwierdzi obecność wody na powierzchni lub przetrwa noc księżycową. Ponadto w trakcie trwania konkursu przyznawane są nagrody Milestone Prizes drużynom, które zaprezentowały znaczący postęp w realizacji swoich projektów; do 2015 roku przyznano nagrody za 5,25 mln USD[3]. Jeden z partnerów konkursu, Space Florida, ufundował nagrodę w wysokości 2 mln USD dla drużyny, która wystrzeli swój pojazd ze stanu Floryda[4].

Zgodnie z zasadami konkurs trwał do czasu rozdania wszystkich nagród lub do końca marca 2018 roku (początkowo miał to być koniec 2015 roku[5], lecz w grudniu 2014 termin przedłużono o rok[6], w maju 2015 o kolejny rok[7], a w sierpniu 2017 o 3 miesiące[8]). Dodatkowym warunkiem było przedstawienie do końca 2015 roku przez co najmniej jedną z drużyn kontraktu na wystrzelenie skonstruowanego przez nią pojazdu; gdyby żadna z drużyn tego warunku nie spełniła, konkurs zostałby anulowany[7]. Warunek ten spełniła w październiku 2015 drużyna SpaceIL[9].

Uczestnicy[edytuj | edytuj kod]

Rejestracja została zakończona 31 grudnia 2010 roku. 17 lutego 2011 roku opublikowano listę drużyn biorących udział w konkursie, obejmującą 29 zespołów[5].

Zespół Państwo Łazik Orbiter lub lądownik Link
Odyssey Moon Międzynarodowy /  Wyspa Man MoonOne (M-1) [10]
Astrobotic  Stany Zjednoczone Red Rover [11]
Team Italia  Włochy AMALIA [12]
Next Giant Leap  Stany Zjednoczone X [13]
Team FREDNET Międzynarodowy X [14]
ARCA  Rumunia European Lunar Lander European Lunar Explorer [15]
Moon Express  Stany Zjednoczone MoonEx-1 [16]
STELLAR  Stany Zjednoczone Stellar Eagle [17]
JURBAN  Stany Zjednoczone JOLHT [18][19]
Independence-X  Malezja Independence Lunar Rover – 1 (ILR-1) [20]
Omega Envoy  Stany Zjednoczone SAGAN [21]
Synergy Moon Międzynarodowy Tesla Robotic Rover [22]
EuroLuna  Dania /  Szwajcaria /  Włochy ROMIT [23]
SELENE  Chiny /  Niemcy LuRoCa 1 [24]
Hakuto (wcześniej White Label Space)  Japonia (wcześniej Japonia i  Holandia) Moonraker, Tetris [25]
Part-Time Scientists  Niemcy Asimov Jr. Jules Verne (lądownik) [26]
C-Base Open Moon  Niemcy c-rove [27]
Selenochod (Селеноход)  Rosja Selenochod [28]
Barcelona Moon Team  Hiszpania [29]
Mystical Moon  Stany Zjednoczone Black Magic [30]
Rocket City Space Pioneers  Stany Zjednoczone [31]
Space IL  Izrael Sparrow – pojazd przemieszczający się za pomocą skoków [32]
Puli  Węgry X [33]
SpaceMETA  Brazylia [34]
Plan B  Kanada Plan B [35]
Penn State Lunar Lion  Stany Zjednoczone The Lunar Lion [36]
Angelicvm Chile  Chile Dandelion [37]
TeamIndus  Indie ECA [38][39]
Team Phoenicia  Stany Zjednoczone Storming the High Heavens [40]

Jeszcze w roku 2011 z konkursu wycofały się drużyny: C-Base Open Moon, SELENE i Mystical Moon. W maju 2012 Moon Express poinformował o przejęciu drużyny Next Giant Leap[41], a w grudniu 2012 o przejęciu Rocket City Space Pioneers[42]. W listopadzie 2012 drużyna Odyssey Moon dołączyła do SpaceIL[43]. W 2013 z konkursu wycofały się drużyny Team Phoenicia, Team FREDNET, ARCA, Selenochod i JURBAN[44]. W 2015 roku z listy aktywnych uczestników konkursu usunięto drużyny Penn State Lunar Lion i Barcelona Moon Team, tak więc w 2016 roku współzawodniczyło ze sobą 16 drużyn[45].

7 października 2015 izraelska drużyna SpaceIL poinformowała o podpisaniu kontraktu na lot jej pojazdu rakietą Falcon 9 firmy SpaceX w drugiej połowie 2017 roku[9]. 8 grudnia 2015 pomyślnie zweryfikowano podpisany przez drużynę Moon Express kontrakt z firmą Rocket Lab na lot jej pojazdu rakietą Elektron w 2017 roku[46]. Pozostałe drużyny musiały przedstawić podobne kontrakty do końca 2016 roku, by móc dalej brać udział w konkursie[46]. Ostatecznie kontrakty na lot rakietą zdążyły przedstawić jeszcze trzy drużyny – Synergy Moon (rakieta NEPTUNE 8), TeamIndus (rakieta Polar Satellite Launch Vehicle) oraz Hakuto (wspólny lot z pojazdem TeamIndus), tak więc do ostatniego etapu konkursu zakwalifikowało się łącznie pięć zespołów[47].

W styczniu 2017 roku rozdzielono 1 milion dolarów nagrody Diversity Prize pomiędzy 16 drużyn, które brały udział w konkursie w 2016 roku[47].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Spencer Reiss: Google Offers $20 Million X Prize to Put Robot on Moon. wired.com, 2007-09-13. [dostęp 2011-02-25]. (ang.).
  2. ↑ Alex Hall: A New Player in the Return to the Moon. [w:] Google Lunar X Prize [on-line]. Google, 2013-11-13. [dostęp 2015-10-02]. (ang.).
  3. ↑ Guidelines. [w:] Google Lunar X Prize [on-line]. Google. [dostęp 2015-10-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-05)]. (ang.).
  4. ↑ The X PRIZE Foundation Announces Official Contenders in Private Moon Race. [dostęp 2012-09-06]. (ang.).
  5. ↑ a b Google Lunar X PRIZE Announces Official Roster of Teams Competing in the $30 Million Race to the Moon. Googlelunarxprize.org. [dostęp 2011-02-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-21)]. (ang.).
  6. ↑ Deadline For $30 Million Google Lunar XPRIZE Extended To End Of 2016. [w:] Google Lunar X Prize [on-line]. XPRIZE Foundation, 2014-12-16. [dostęp 2015-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-30)]. (ang.).
  7. ↑ a b Deadline For $30 Million Google Lunar XPRIZE Extended To End Of 2017. [w:] Google Lunar X Prize [on-line]. Google, 2015-05-22. [dostęp 2015-10-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-10)]. (ang.).
  8. ↑ Mike Wall: Deadline for Google Lunar X Prize Moon Race Extended Through March 2018. [w:] Space.com [on-line]. 2017-08-16. [dostęp 2018-01-07]. (ang.).
  9. ↑ a b Israeli Google Lunar XPRIZE Team Is First to Sign Launch Agreement For Private Mission to the Moon On SpaceX Falcon 9. [w:] Google Lunar X Prize [on-line]. Google, 2015-10-07. [dostęp 2016-04-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-04)]. (ang.).
  10. ↑ Google Lunar X Prize: Odyssey Moon – About Us. www.googlelunarxprize.org. [dostęp 2013-02-04]. (ang.).
  11. ↑ Astrobotic Technology Inc.: strona oficjalna. [dostęp 2011-03-06]. (ang.).
  12. ↑ Google Lunar X Prize: Team Italia – About Us. www.googlelunarxprize.org. [dostęp 2013-02-04]. (ang.).
  13. ↑ Next Giant Leap: strona oficjalna. [dostęp 2011-03-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-29)]. (ang.).
  14. ↑ Team FREDNET: strona oficjalna. [dostęp 2011-03-06]. (ang.).
  15. ↑ ARCA: strona oficjalna. [dostęp 2011-03-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-07-04)]. (ang.).
  16. ↑ MoonEx: strona oficjalna. [dostęp 2011-03-06]. (ang.).
  17. ↑ Stellar: strona oficjalna. [dostęp 2011-03-06]. (ang.).
  18. ↑ Juxtopia: strona oficjalna. [dostęp 2011-03-06]. (ang.).
  19. ↑ Google Lunar X Prize: JURBAN – About Us. www.googlelunarxprize.org. [dostęp 2013-02-04]. (ang.).
  20. ↑ Independence-X: strona oficjalna. [dostęp 2012-09-06]. (ang.).
  21. ↑ Earthrise Space, Inc.: strona oficjalna. www.omegaenvoy.org. [dostęp 2011-03-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-21)]. (ang.).
  22. ↑ Synergy Moon: strona oficjalna. [dostęp 2011-03-06]. (ang.).
  23. ↑ Euroluna: strona oficjalna. [dostęp 2011-03-06]. (ang.).
  24. ↑ Selene Team: strona oficjalna. [dostęp 2011-03-06]. (ang.).
  25. ↑ Hakuto: strona oficjalna. [dostęp 2015-10-02]. (ang.).
  26. ↑ Part-Time-Scientists: strona oficjalna. [dostęp 2011-03-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-06)]. (ang.).
  27. ↑ C-base Open Moon: strona oficjalna. [dostęp 2011-03-06]. (ang.).
  28. ↑ Google Lunar X Prize: Selenokhod – About Us. www.googlelunarxprize.org. [dostęp 2013-02-04]. (ang.).
  29. ↑ Barcelona Moon Team: strona oficjalna. [dostęp 2011-03-06]. (ang.).
  30. ↑ Google Lunar X Prize: Mystical Moon – About Us. www.googlelunarxprize.org. [dostęp 2013-02-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-29)]. (ang.).
  31. ↑ Rocket City Space Pioneers: strona oficjalna. [dostęp 2011-03-06]. (ang.).
  32. ↑ Team Space Israel: strona oficjalna. [dostęp 2011-03-06]. (hebr.).
  33. ↑ Puli Space: strona oficjalna. [dostęp 2011-03-06]. (ang.).
  34. ↑ SpaceMETA: strona oficjalna. [dostęp 2011-03-06]. (ang.).
  35. ↑ Adobri Solutions Ltd.: Plan B: strona oficjalna. www.adobri.com. [dostęp 2011-03-06]. (ang.).
  36. ↑ Penn State Lunar Lion: strona oficjalna. lunarlion.psu.edu. [dostęp 2011-03-06]. (ang.).
  37. ↑ Alicanto Project. www.glxpangelicum.cl. [dostęp 2011-03-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-04-03)]. (ang.).
  38. ↑ strona oficjalna. TeamIndus. [dostęp 2011-03-06]. (ang.).
  39. ↑ Google Lunar X Prize: Team Indus – About us. www.googlelunarxprize.org. [dostęp 2013-02-04]. (ang.).
  40. ↑ Google Lunar X Prize: Team Phoenicia – About Us. www.googlelunarxprize.org. [dostęp 2013-02-04]. (ang.).
  41. ↑ Moon Express, Inc. Announces Acquisition of Next Giant Leap, LLC dostęp 2012.05.30
  42. ↑ Moon Express Acquires Rocket City Space Pioneers in Teaming Agreement with Dynetics. Rocket City Space Pioneers, 2012-12-20. [dostęp 2013-02-04]. (ang.).
  43. ↑ SPACEIL and ODYSSEY MOON Announce Joint Teaming Agreement to Pursue $30 Million Google Lunar X PRIZE New Combined Team Will Utilize Innovative Commercial Partnership Model. Google Lunar X PRIZE, 2012-11-20. [dostęp 2013-02-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-03)]. (ang.).
  44. ↑ As 2013 Comes To An End, Competition Intensifies In Private Race To The Moon. Google Lunar X PRIZE, 2013-12-19. [dostęp 2014-02-10]. (ang.).
  45. ↑ Teams. [w:] Google Lunar X Prize [on-line]. Google. [dostęp 2016-04-09]. (ang.).
  46. ↑ a b XPRIZE Verifies Moon Express Launch Contract, Kicking Off New Space Race. [w:] Google Lunar X Prize [on-line]. Google, 2015-12-08. [dostęp 2016-04-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-21)]. (ang.).
  47. ↑ a b Google Lunar XPRIZE Awards $1 Million Diversity Prize, Five Teams Move Forward to Final Phase of Competition. [w:] Google Lunar XPRIZE [on-line]. goo, 2017-01-24. [dostęp 2017-04-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-20)]. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Bezzałogowa eksploracja Księżyca
Programy
Przeloty
Orbitery
Próbniki uderzeniowe
Lądowniki/Łaziki
Pobranie próbek gruntu
Misje zakończone
niepowodzeniem
Misje planowane
Misje proponowane
Anulowane misje

  • Pogrubieniem oznaczono misje aktualnie prowadzone; kursywa oznacza sondy w drodze do celu.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Google_Lunar_X_Prize&oldid=66686380”