Grażyna Orlińska
Data i miejsce urodzenia |
9 lipca 1956 |
---|---|
Zawód, zajęcie |
poetka, autorka tekstów, scenarzystka |
Strona internetowa |
Grażyna Orlińska (ur. 9 lipca 1956 w Ząbkach[1]) – polska poetka, autorka tekstów piosenek, scenarzystka, jurorka festiwali muzycznych, członek ZAKR i ZAiKS. Stypendystka i laureatka nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego[2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Na początku lat 80. związana z warszawskim środowiskiem młodoliterackim i grupami poetyckimi działającymi przy Staromiejskim Domu Kultury. Z tego okresu pochodzą pierwsze, poetyckie, publikacje prasowe, spotkania autorskie oraz nagroda za cykl wierszy inspirowanych twórczością E. Muncha. W roku 1993 debiut książkowy – tomik „Kształt nieistnienia”.
Jako autorka tekstów piosenek debiutowała w roku 1984. utworem „I ty któregoś dnia” z muzyką Ryszarda Poznakowskiego[2]. Był to początek ich wieloletniej współpracy, która zaowocowała licznymi przebojami (m.in. „Chałupy welcome to” – przebój lata 1985). Przez jeden sezon, jako kierownik literacki i autorka, związana była z kabaretem popularnego Wicherka (Czesława Nowickiego).
Jest bohaterką i współscenarzystką programów telewizyjnych w reżyserii Anny Barcikowskiej „Jestem tekstylna” i „Bez makijażu” oraz radiowego reportażu autorstwa Hanny Wilczyńskiej-Toczko (Radio Gdańsk) „Grażyny Orlińskiej klimaty sopockie”.
Pisała teksty piosenek do spektakli teatralnych (m.in. T. Syrena w Warszawie oraz Teatr im. Jaracza w Olsztynie). W roku 2000, w sopockim Teatrze Atelier im. Agnieszki Osieckiej miała miejsce premiera, napisanego dla Marka Richtera, monodramu muzycznego „To miał być żart”, skomponowanego i wyreżyserowanego przez Ewę Kornecką.
Jest autorką tłumaczenia, a także współscenarzystką polskiej adaptacji spektaklu teatralnego dla dzieci „I’ll never be alone, czyli Muminek i mleko” wg Tove Jansson, miniform teatralnych „Splot” oraz „Spełni się – nie spełni”, nagradzanych na przeglądach teatrów młodzieżowych, jak również licznych piosenek dla dzieci (m.in. z płyt „Kołysankowo” i „Herbaciany zapach róż”)[2]. Współpracowała z wydawnictwem „Nowa Era”, pisząc teksty do podręczników muzycznych[3]. Do powstałego w 2005 roku serialu tv „Pełną parą” napisała piosenkę tytułową (muz. Tomasz „Snake” Kamiński)[4]. Jest autorką tekstu oficjalnego hymnu Sopotu „Ave Sopot” (muz. Agnieszka Szydłowska)[2].
Stworzyła także libretta musicali "Żółta Dama - legenda muzyczna" oraz "Mała Syrenka". "Żółta Dama" z muzyką Mikołaja Hertla w reżyserii Karola Urbańskiego miała premierę 26 listopada 2021 r. w Mazowieckim Teatrze Muzycznym[5][6] i w 2022 r. została uznana przez kapitułę Teatralnej Nagrody Muzycznej im. Jana Kiepury za najlepszy spektakl dla młodego widza[7]. Premiera musicalu "Mała Syrenka" na motywach baśni Hansa Christiana Andersena z muzyką Mikołaja Hertla w reżyserii Jana Bzdawki miała miejsce w Mazowieckim Teatrze Muzycznym 17 marca 2023 r.[8]
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Tomiki poezji[9]
[edytuj | edytuj kod]- 1993 – „Kształt nieistnienia” (Wydawnictwo Unicorn)
- 2000 – „Życie do dna” (Wydawnictwo LUPUS Multimedia ISBN 83-910552-1-3)
- 2002 – „Lubczyk sopocki” (Wydawnictwo LUPUS Multimedia ISBN 83-910552-2-1)
- 2004 – „Herbaciany zapach róż” + CD (Wydawnictwo MTJ ISBN 83-89336-10-3)
- 2011 – „Naga” (Wydawnictwo Dreamland Studio ISBN 978-83-930771-0-6)
Dyskografia
[edytuj | edytuj kod]Płyty autorskie
[edytuj | edytuj kod]- „Czułość”[2]
- „Echa”[2]
- „Herbaciany zapach róż”[2]
- „Sopocki nokturn”[2]
- „Zielony księżyc”[2]
- „Powiedz jej”
- „Kocio mi”
- „Mam na imię Kochana”
- „Dziewczynka”
Wybrane płyty współautorskie
[edytuj | edytuj kod]- „Szał by night” – Ryszard Poznakowski
- „A ja żyję”[2] – Ewa Błoch
- „Ja nie umiem zmieniać przyjaciół” – „Trubadurzy”
- „Wołaj” – Marlena Drozdowska
- „Łatwe życie” – Marlena Drozdowska
- „Moja 50.” – Bohdan Łazuka
- „Mozaika” – Katarzyna Cerekwicka[10]
- „Rarytasy VI” – Maryla Rodowicz[11]
- „Godzina jeszcze młoda” – Iwona Manista-Kutryś
Najważniejsze piosenki
[edytuj | edytuj kod]- „Bądź, jak ptak” (wyk. Mirosław Jędrowski i Danuta Jachyra)
- „I ty któregoś dnia” (wyk. Ryszard Poznakowski)
- „Chałupy welcome to” (wyk. Zbigniew Wodecki)
- „Baw się lalkami” (wyk. Andrzej Zaucha)[12]
- „Dla mnie ty” (wyk. Bohdan Łazuka)
- „To nie jest pora na miłość” (wyk. Monika Borys)
- „Lombardy pełne serc” (wyk. Trubadurzy)
- „Zapomnij mnie” (wyk. Andrzej Dąbrowski)[13]
- „Balonówka z coca-colą” (wyk. Karolina Poznakowska)
- „Niech świat gra tango kochankom” (wyk. Ewa Śnieżanka)
- „Bajdy-znajdy” (wyk. Irena Santor)
- „Słowa na wiatr” (wyk. Piotr Kuźniak)
- „Nie bój się żyć” (wyk. Halina Frąckowiak – II nagroda na Festiwalu Polskiej Piosenki Opole 1991)[14]
- „Ikarowe dzieci” (wyk. Barbara Modzelewska)
- „Co tam łzy” (wyk. Barbara Dziekan)
- „Mały gigant” (wyk. Maryla Rodowicz)[11]
- „Iwo” (wyk. Jacek Skubikowski)
- „Kiedy do nieba szedł Parasolnik” (wyk. Hanna Banaszak)
- „Nie uciekaj mi nadziejo” (wyk. Magdalena Choryło)
- „Coś do kochania” (wyk. Marek Richter)
- „Toniemy” (wyk. Katarzyna Cerekwicka)
- „Wołaj” (wyk. Marlena Drozdowska – Bratysławska Lira 1996)
- „Konie moje” (wyk. Grzegorz Marchowski)
- „Smutny anioł” (wyk. Iwona Manista-Kutryś)
- „Powoje” (wyk. Magdalena Choryło)
- „Czas na miłość” (wyk. Ewa Bem)
- „Życie boli maleńka” (wyk. Grzegorz Marchowski)
Kompozytorzy
[edytuj | edytuj kod]Muzykę do jej tekstów komponowali m.in.: Ryszard Poznakowski[12][13], Ryszard Szeremeta, Mikołaj Hertel, Winicjusz Chróst, Henryk Alber, Włodzimierz Korcz, Janusz Hajdun, Włodzimierz Nahorny, Jacek Skubikowski, Tomasz Krezymon, Józef Skrzek, Marek Stefankiewicz[14], Janusz Szrom, Marcin Nierubiec, Wojciech Zieliński, Grzegorz Marchowski, Janusz Piątkowski, Mirosław Czyżykiewicz, Czesław Majewski, Antoni Czajkowski[15].
Wykonawcy
[edytuj | edytuj kod]Piosenki z jej tekstami mają w swoim repertuarze m.in.: Ewa Bem, Andrzej Dąbrowski[13], Marlena Drozdowska, Barbara Dziekan, Edward Hulewicz, Felicjan Andrzejczak, Trubadurzy, Elżbieta Zającówna, siostry Barbara i Maria Winiarskie, Bohdan Łazuka, Maryla Rodowicz, Barbara Modzelewska, Irena Santor, Katarzyna Sobczyk, Irena Woźniacka, Zbigniew Wodecki, Katarzyna Cerekwicka, Magdalena Choryło, Marzena Trybała, Hanna Banaszak, Jacek Skubikowski, Grzegorz Marchowski, Justyna Szafran, Marek Richter, Agnieszka Wilczyńska, Ewa Śnieżanka, Paulina Kinaszewska, Katarzyna Warno.
Teatr[2]
[edytuj | edytuj kod]Dramy muzyczne
[edytuj | edytuj kod]- „To miał być żart” (muz. E. Kornecka)[16]
- „Dell’arte” (muz. A. Zieliński)
Musicale
[edytuj | edytuj kod]- „Żółta Dama - legenda muzyczna" (muz. Mikołaj Hertel) - prapremiera 26 listopada 2021 r. w Mazowieckim Teatrze Muzycznym[5][6], reżyseria: Karol Urbański.
- „Mała Syrenka" (muz. Mikołaj Hertel) - premiera 17 marca 2023 r. w Mazowieckim Teatrze Muzycznym[8], reżyseria: Jan Bzdawka.
Miniformy teatralne
[edytuj | edytuj kod]- „Splot”
- „Spełni się – nie spełni”
Tłumaczenia
[edytuj | edytuj kod]- „I’ll never be alone, czyli Muminek i mleko” wg Tove Jansson
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]Teksty piosenek[4]
[edytuj | edytuj kod]- 2005 – serial TVP „Pełną parą” – muz. Tomasz „Snake” Kamiński
Nagrody i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]- 1991 – I nagroda na Festiwalu Polskiej Piosenki Opole – piosenka „Nie bój się żyć” w wyk. Haliny Frąckowiak
- 1996 – Bratysławska Lira – piosenka „Wołaj” w wyk. Marleny Drozdowskiej
- 2022 – Teatralna Nagroda Muzyczna im. Jana Kiepury - najlepszy spektakl dla młodego widza: „Żółta Dama - legenda muzyczna"[7]
- 2023 – Nagroda Miasta Stołecznego Warszawy[17]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Ryszard Wolański, Leksykon polskiej muzyki rozrywkowej, tom II: N–Ż, Warszawa 2003, s. 30.
- ↑ a b c d e f g h i j k Orlińska Grażyna [online], Cyfrowa Biblioteka Polskiej Piosenki [dostęp 2021-05-30] .
- ↑ Elementarz Odkrywców 1 [online], Nowa Era [dostęp 2021-05-30] .
- ↑ a b Grażyna Orlińska [online], Film Polski [dostęp 2021-05-30] .
- ↑ a b Żółta Dama - legenda muzyczna [online], Teatr w Polsce - polski wortal teatralny [dostęp 2022-01-28] .
- ↑ a b Żółta Dama - legenda muzyczna, [w:] Mazowiecki Teatr Muzyczny [online] [dostęp 2022-01-28] .
- ↑ a b Ogłoszono laureatów Teatralnych Nagród Muzycznych im. Jana Kiepury [online], dzieje.pl [dostęp 2023-07-31] (pol.).
- ↑ a b Instytut Teatralny , Warszawa. „Mała Syrenka” - musical na motywach baśni Hansa Christiana Andersena w MTM | e-teatr.pl [online], Teatr w Polsce - polski wortal teatralny [dostęp 2023-06-03] (pol.).
- ↑ Grażyna Orlińska. Biografia [online], Grażyna Orlińska – strona oficjalna [dostęp 2021-05-30] .
- ↑ 20-lecie płyty “Mozaika” Kasi Cerekwickiej [online], Polska Płyta/Polska Muzyka [dostęp 2021-05-30] .
- ↑ a b Rarytasy VI (Lata 80 część 2) [online], Maryla Rodowicz [dostęp 2021-05-30] [zarchiwizowane z adresu 2021-06-02] .
- ↑ a b Andrzej Zaucha [online], Muzeum Polskiej Piosenki w Opolu [dostęp 2021-05-30] .
- ↑ a b c Andrzej Dąbrowski [online], Muzeum Polskiej Piosenki w Opolu [dostęp 2021-05-30] .
- ↑ a b Halina Frąckowiak [online], Muzeum Piosenki Polskiej w Opolu [dostęp 2021-05-30] .
- ↑ Antoni Czajkowski – wspomnienie [online], e-Grajewo [dostęp 2021-05-30] .
- ↑ Instytut Teatralny , To miał być żart - Teatr Atelier im. Agnieszki Osieckiej | e-teatr.pl [online], Teatr w Polsce - polski wortal teatralny [dostęp 2023-06-03] (pol.).
- ↑ Uroczysta Sesja Rady Miasta Stołecznego Warszawy. 31 lipca 2023 r. [online], Urząd m.st. Warszawy [dostęp 2023-07-31] .