Hamburg Süd

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Hamburg Süd
Logo
Ilustracja
Kontenerowiec „Cap San Lazaro” w 2020 roku
Państwo

 Niemcy

Siedziba

Hamburg

Data założenia

4 listopada 1871

Udziałowcy

A.P. Møller-Mærsk (100%)

brak współrzędnych
Strona internetowa
Plakat reklamowy z okresu międzywojennego, przedstawiający statek „Cap Polonio”(inne języki)

Hamburg Süd (Hamburg-Südamerikanische Dampfschifffahrts-Gesellschaft[a], HSDG) – niemieckie oceaniczne przedsiębiorstwo żeglugowe z siedzibą w Hamburgu, prowadzące transport kontenerowy.

Założone w 1871 roku, specjalizowało się pierwotnie w przewozach pasażerskich między Hamburgiem a Ameryką Południową. W 2017 roku przejęte zostało przez duńskie przedsiębiorstwo logistyczne A.P. Møller-Mærsk (Maersk). Wkrótce zapoczątkowano integrację działalności przedsiębiorstwa ze spółką macierzystą, a w styczniu 2023 roku zapowiedziano stopniową likwidację marki Hamburg Süd i zastąpienie jej marką Maersk[b].

W 2023 roku w skład floty Hamburg Süd wchodziły 132 kontenerowce o łącznej pojemności 646 500 TEU.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Początki[edytuj | edytuj kod]

Spółka została założona 4 listopada 1871 roku przez grupę jedenastu inwestorów, głównie kupców i bankierów, w celu ustanowienia regularnych połączeń morskich między Hamburgiem a Brazylią, Argentyną i Urugwajem. Głównym inicjatorem przedsięwzięcia oraz największym udziałowcem (25% akcji) był August Bolten(inne języki), makler morski i właściciel trzech statków parowych, które przekazał spółce. Przedsiębiorstwo powstało w okresie gwałtownej industrializacji i rozkwitu gospodarczego Niemiec, który towarzyszył proklamacji Cesarstwa Niemieckiego, wieńczącej zjednoczenie tego kraju[1].

Liczba statków operowanych przez Hamburg Süd wzrosła z 3 w 1871 roku, do 9 w 1880 roku, 34 w 1900 roku i 43 w 1910 roku[1]. Pierwsze statki żeglowały przez Lizbonę, do brazylijskich portów w stanie Bahia, Rio de Janeiro i Santos; wkrótce dalej do portów nad estuarium La Platy[1][2] (Montevideo i Buenos Aires[3]). Podróż trwała sześć lub więcej tygodni[4]. Dużą część pasażerów podróżujących do Ameryki Południowej stanowili pracownicy sezonowi szukający zatrudnienia w tamtejszych gospodarstwach rolnych oraz emigranci, pochodzący z wielu zakątków Europy, w tym z Hiszpanii, Portugalii, Włoch, Polski oraz Rosji[5]. W 1896 roku, wkrótce po zniesieniu przez rząd niemiecki zakazu rekrutacji do pracy za granicą[c], Hamburg Süd powołał we współpracy z Norddeutscher Lloyd spółkę Hanseatische Kolonisations-Gesellschaft(inne języki), która zachęcała Niemców do osadnictwa w brazylijskim stanie Santa Catarina, w obrębie tzw. kolonii Hansa(inne języki)[5]. W przeciwnym kierunku statki zabierały głównie towary, w szczególności kawę, zboże i wołowinę[1].

W 1900 roku uruchomione zostało ekspresowe, bezpośrednie połączenie do portów nad La Platą, a wkrótce także połączenia z Hamburga do Nowego Jorku (we współpracy z HAPAG), oraz z Nowego Jorku do Brazylii[2].

W 1914 roku, w przededniu I wojny światowej, Hamburg Süd był w posiadaniu 57 statków o łącznym tonażu 329 877 RT[1]. Po zakończeniu działań wojennych przedsiębiorstwo pozbawiono całej floty, która przekazana została państwom ententy w ramach reparacji wojennych[2].

Okres międzywojenny[edytuj | edytuj kod]

Powojenna odbudowa rozpoczęła się od trzech szkunerów towarowych oraz odkupionego w 1921 roku od Brytyjczyków parowego transatlantyku „Cap Polonio”(inne języki), który został zbudowany dla Hamburg Süd tuż przed wybuchem wojny. W okresie międzywojennym na popularności zyskały rejsy wycieczkowe na pokładzie luksusowych statków pasażerskich. Trzon floty Hamburg Süd stanowiły w tym okresie, obok „Cap Polonio”, statki typu Monte(inne języki) zbudowane w latach 1924–1931 („Monte Sarmiento”(inne języki), „Monte Olivia”, „Monte Cervantes”(inne języki), „Monte Pascoal”(inne języki), „Monte Rosa”) oraz „Cap Arcona” (1927)[2][4]. Czas podróży z Europy do Ameryki Południowej skrócił się do kilkunastu dni[4].

Przedsiębiorstwo doświadczyło trudności finansowych w związku z wielkim kryzysem przełomu lat 20. i 30. XX wieku, w następstwie czego większość jego udziałów nabył rząd niemiecki. Poprawa kondycji przedsiębiorstwa zbiegła się w czasie z przejęciem władzy w państwie przez narodowych socjalistów. Statki Hamburg Süd oferowały niedrogie rejsy wycieczkowe w ramach rządowego programu Kraft durch Freude (KdF). W 1936 roku spółkę poddano reprywatyzacji, a w 1938 roku powierzono jej obsługę flagowego statku KdF, „Wilhelm Gustloff”[4].

II wojna światowa[edytuj | edytuj kod]

W momencie wybuchu II wojny światowej (1939), spółka była w posiadaniu 52[4] lub 56[2] statków. Większość zarekwirowała Kriegsmarine i przystosowała do roli krążowników pomocniczych, transportowców, okrętów szpitalnych czy okrętów koszarowych(inne języki). Zarówno „Wilhelm Gustloff”, jak i „Cap Arcona” zatopione zostały w ostatnich miesiącach wojny; oba wydarzenia należą do największych katastrof morskich w historii[4]. 2/3 niemieckiej floty oceanicznej uległo zniszczeniu podczas wojny, a pozostałe statki przekazano po jej zakończeniu państwom alianckim. Tym samym po raz drugi Hamburg Süd pozbawiony został całej floty[4].

Okres powojenny[edytuj | edytuj kod]

Postanowienia konferencji poczdamskiej uniemożliwiały przedsiębiorstwu wznowienie żeglugi przed 1951 rokiem[2]. Choć pierwsze eksploatowane jednostki były statkami pasażersko-towarowymi(inne języki), wkrótce postanowiono, że spółka skupi się na przewozach towarowych, m.in. ze względu na wzrost popularności pasażerskiego transportu lotniczego[2][6]. Ameryka Południowa pozostawała znaczącym kierunkiem obsługiwanych połączeń, niemniej działalność uległa rozszerzeniu o kolejne kontynenty. Przedsiębiorstwo wyspecjalizowało się w transporcie produktów wymagających kontroli termicznej, na pokładzie chłodniowców, a w latach 70. XX wieku rozpoczęło eksploatację pierwszych kontenerowców, które z czasem wyparły użytkowane wcześniej drobnicowce[6].

W 1955 roku Hamburg Süd przejęty został przez przedsiębiorstwo Dr. Oetker, które wcześniej, od 1936 roku, posiadało 25% udziałów w spółce. Dr. Oetker pozostawał właścicielem linii żeglugowych do 2017 roku, kiedy to odsprzedał je duńskiemu przedsiębiorstwu logistycznemu A.P. Møller-Mærsk (Maersk). W momencie sprzedaży Hamburg Süd generował ponad 50% przychodów grupy Dr. Oetker[6] i był 7. pod względem wielkości armatorem kontenerowym na świecie[7]. Wkrótce zapoczątkowano integrację działalności przedsiębiorstwa ze spółką macierzystą[8], a w styczniu 2023 roku zapowiedziano stopniową likwidację marki Hamburg Süd i zastąpienie jej marką Maersk[b][7].

W 2023 roku w skład floty Hamburg Süd wchodziły 132 kontenerowce o łącznej pojemności 646 500 TEU[7].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. „Hambursko-południowoamerykańskie Towarzystwo Żeglugi Parowej”.
  2. a b Według stanu na listopad 2023 roku marka Hamburg Süd została zastąpiona przez Maersk w komunikacji z klientami[9]. W maju 2023 roku przemalowany został pierwszy ze statków dotychczas noszących znaki armatora Hamburg Süd[7]. Nadal zarejestrowane pozostają spółki Hamburg Süd A/S & Co. KG[10] oraz Hamburg Sudamerikanische Dampfschifffahrts-Gesellschaft A/S & Co. KG[11].
  3. Zakaz wprowadzony został w 1859 roku przez rząd pruski.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e International Maritime Museum Hamburg: New beginnings. [w:] 150 Years of Hamburg Süd – A Journey through Time 1871–2021 [on-line]. [dostęp 2023-11-11]. (ang.).
  2. a b c d e f g Hamburg South American Line / Hamburg-Sudamerikanische Dampfschifffahrts-Gesellschaft. The Ships List. [dostęp 2023-11-11]. (ang.).
  3. Hamburg-Süd. Maritime Timetable Images. [dostęp 2023-12-15]. (ang.).
  4. a b c d e f g International Maritime Museum Hamburg: Wanderlust!. [w:] 150 Years of Hamburg Süd – A Journey through Time 1871–2021 [on-line]. [dostęp 2023-11-11]. (ang.).
  5. a b International Maritime Museum Hamburg: Commuters and emigrants. [w:] 150 Years of Hamburg Süd – A Journey through Time 1871–2021 [on-line]. [dostęp 2023-11-11]. (ang.).
  6. a b c International Maritime Museum Hamburg: Sea freight. [w:] 150 Years of Hamburg Süd – A Journey through Time 1871–2021 [on-line]. [dostęp 2023-11-11]. (ang.).
  7. a b c d Hamburg Süd Brand Transition Continues with End of Oetker Family Link. The Maritime Executive, 2023-06-30. [dostęp 2023-11-11]. (ang.).
  8. Heiner Siegmund: Shipping line Hamburg Süd loses its brand. Cargo Forwarder Global, 2023-01-29. [dostęp 2023-11-11]. (ang.).
  9. Hamburg Süd is now Maersk!. Maersk. [dostęp 2023-11-11]. (ang.).
  10. Hamburg Süd A/S & Co. KG, Hamburg, Germany. North Data. [dostęp 2023-11-11]. (ang.).
  11. Hamburg Sudamerikanische Dampfschifffahrts-Gesellschaft A/S & Co. KG, Hamburg, Germany. North Data. [dostęp 2023-11-11]. (ang.).