Przejdź do zawartości

Henryk Marian Królikowski

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Henryk Marian Królikowski
Muszkiet
Ilustracja
płk Królikowski (przed 1923)
kapitan piechoty kapitan piechoty
Data i miejsce urodzenia

2 lipca 1888
Osjaków

Data i miejsce śmierci

wiosna 1940
Charków

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Wojsko Polskie

Formacja

Straż Graniczna II RP Straż Graniczna

Jednostki

36 Pułk Piechoty Legii Akademickiej
80 Pułk Piechoty

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa

Późniejsza praca

Straż Graniczna

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości z Mieczami Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Srebrny Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Order Krzyża Orła III Klasy (Estonia)

Henryk Marian Królikowski (ur. 2 lipca 1888 w Osjakowie, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – kapitan piechoty rezerwy Wojska Polskiego, inspektor[1] Straży Granicznej, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 2 lipca 1888 w Osjakowie, w powiecie wieluńskim, w rodzinie Ludwika i Berty z domu Sejdel. Był starszym bratem Władysława, także zamordowanego w Charkowie.

Przed wybuchem I wojny światowej był członkiem Strzelca. Wcielony do armii rosyjskiej. W czasie wojny został przeniesiony do POW, pełnił funkcję komendanta okręgu w Płoskirowie. Uwięziony przez Ukraińców w więzieniu w Radziwiłłowie. Po odzyskaniu niepodległości wstąpił do Wojska Polskiego i został przydzielony do 35 pp a potem kolejno 4 baon Milicji Ludowej (później 4 baon etapowy), w Oddziale II Sztabu Głównego i Oddziale III Sztabu Głównego[1]. Od 1918 w 36 pułku piechoty Legii Akademickiej. W szeregach pułku odbył kampanię 1918–1920.

Po zakończeniu działań wojennych pozostał w wojsku został zweryfikowany do stopnia kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku. W 1923 roku służył w jako oficer nadetatowy w 80 pułku piechoty, z przydziałem do Oddziału III Sztabu Generalnego na stanowisku kierownika referatu. Z dniem 31 grudnia 1924 roku został przeniesiony w stan nieczynny na 12 miesięcy[2].

W okresie międzywojennym był współtwórcą, razem z Władysławem Osmolskim i redaktorem tygodnika „Stadjon”[3]. Ponadto był redaktorem naczelnym dwutygodnika „Automobilista Wojskowy” wydawanego przez Wojskowy Klub Samochodowy i Motocyklowy. W latach 20. był członkiem władz Wojskowego Klubu Samochodowego i Motocyklowego[4][5].

W 1928 roku ponownie powołany został do służby czynnej z przydziałem do 36 pułku piechoty. W 1929 roku przeszedł do rezerwy. W 1934 roku był przydzielony do Okręgowej Kadry Oficerskiej Nr. VIII do PKU Gdynia. W 1933 roku Henryk Królikowski, wówczas kierownik gdańskiej Ekspozytury Inspektoratu Ceł, był pomysłodawcą i twórcą działającej na terenie Wolnego Miasta Gdańska Polskiej Tajnej Organizacji Wojskowej (PTOW)[6]. Był jednym z głównych działaczy Związku Polaków w Wolnym Mieście Gdańsku.

W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku – po agresji ZSRR na Polskę – w nieznanych okolicznościach wzięty do niewoli sowieckiej i przewieziony do obozu w Starobielsku[7]. Wiosną 1940 roku został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany potajemnie w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach[7], gdzie od 17 czerwca 2000 roku mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[8]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod poz. 1748[7].

Upamiętnienie

[edytuj | edytuj kod]

5 października 2007 roku minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień majora[9][10][11]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[12][13][14].

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b K. Banaszek, W.K. Roman, Z. Sawicki, Kawalerowie Virtuti Militari w mogiłach katyńskich, 2000, s. 157.
  2. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 127 z 4 grudnia 1924 roku, s. 715.
  3. ↑ Pomorska Biblioteka Cyfrowa, Stadjon: tygodnik poświęcony sprawom sportu i przysposobienia wojskowego / red. H. Królikowski-Muszkiet.
  4. ↑ Dział urzędowy. Spis członków Wojskowego Klubu Samochodowego i Motocyklowego w dniu 15 marca 1926 r.. „Automobilista Wojskowy”, s. 3, Nr 2 z 15 marca 1926. Wojskowy Klub Samochodowy i Motocyklowy. 
  5. ↑ Dział urzędowy. Władze klubowe. „Automobilista Wojskowy”, s. 4, Nr 3 z 1 kwietnia 1926. Wojskowy Klub Samochodowy i Motocyklowy. 
  6. ↑ Banach, Lekcje dla Niemców, Tygodnik Solidarność Nr 38 (1196) 16 września 2011
  7. ↑ a b c Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 264.
  8. ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
  9. ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 42 [dostęp 2024-10-23] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
  10. ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  11. ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
  12. ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
  13. ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
  14. ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
  15. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 4 stycznia 1923 roku, s. 2 „za czyny w byłej POW na Wschodzie (KN III)”.
  16. ↑ M.P. z 1931 r. nr 179, poz. 260 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  17. ↑ M.P. z 1933 r. nr 259, poz. 277 „za zasługi na polu zwalczania przemytnictwa”.
  18. ↑ M.P. z 1925 r. nr 62, poz. 234 „za szczególne zasługi, położone w dziedzinie organizacji i administracji armji” - jako kapitan Henryk Muszkiet-Królikowski.
  19. ↑ Eesti tänab 1919–2000, Tallinn: Eesti Vabariigi Riigikantselei, 2000, ISBN 9985-60-778-3 [dostęp 2014-10-23] [zarchiwizowane z adresu 2011-08-27] (est.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-02-09].
  • Rocznik Oficerski 1923 – Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1923, s. 10, 355, 419.
  • Rocznik Oficerski 1924 – Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1924, s. 362.
  • Rocznik Oficerski 1928 – Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1928, s. 52, 196.
  • Rocznik Oficerski Rezerw 1934 – Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1934, s. 11, 999.
  • Bolesław Hajduk, Henryk Marian Królikowski-Muszkiet (1888–1940), oficer Wojska Polskiego i Straży Granicznej , Przegląd Morski T. 47 Z. 11 (1994), 69–79.
  • Banaszek Kazimierz; Roman Wanda Krystyna; Sawicki Zdzisław: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.
  • Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
  • Ogrody wspomnień – Henryk Królikowski [dostęp 2012-08-15].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Henryk_Marian_Królikowski&oldid=75031676”