Iwan Błażewicz

Iwan Błażewicz
Иван Блажевич
	generał major
Data i miejsce urodzenia	7 stycznia 1903 ; Czyżuny koło Olkienik
Data i miejsce śmierci	24 kwietnia 1945 ; Berndorf, Dolna Austria
	Przebieg służby
Lata służby	1918–1937,; 1939–1945
Siły zbrojne	Armia Czerwona
Stanowiska	dowódca 221 Dywizji Piechoty/99 Dywizji Powietrznodesantowej
Główne wojny i bitwy	wojna domowa w Rosji,; II wojna światowa
	Odznaczenia
	;

Iwan Iwanowicz Błażewicz, Jonas Blaževičius (ros. Иван Иванович Блажевич (Ионас Ионасович Блажявичюс), ur. 25 grudnia 1902^?/7 stycznia 1903 we wsi Czyżuny koło Olkienik, zm. 24 kwietnia 1945 w Berndorfie) – radziecki generał major, odznaczony pośmiertnie Złotą Gwiazdą Bohatera Związku Radzieckiego (1945).

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie robotniczej, której narodowość część dokumentów określa jako litewską, jednak większość jako polską. Pracował w fabryce papieru, w kwietniu 1918 wstąpił ochotniczo do Armii Czerwonej, służył w 29 zapasowym pułku kawalerii w Kałudze, a od lutego 1919 w kawaleryjskim dywizjonie Czeki w Moskwie. Od kwietnia 1919 był czerwonoarmistą 24 pułku kawalerii 24 Symbirskiej Dywizji Kolejowej, uczestniczył w likwidacji powstania antykomunistycznego w guberni kałuskiej i walkach na Froncie Wschodnim przeciw wojskom adm. Kołczaka, był ranny. W 1920 został członkiem RKP(b). Od maja 1920 uczył się na kursach kawaleryjskich w Twerze, później na kursach dowódców piechoty w Kałudze, od lipca do listopada 1920 w składzie brygady kursantów walczył na Froncie Południowym z armią gen. Wrangla, w 1921 ukończył kursy w Kałudze i w maju 1921 został dowódcą plutonu, następnie kompanii w 1 Moskiewskiej Brygadzie Piechoty w Moskwie. Od sierpnia 1921 służył w batalionie specjalnego przeznaczenia wojsk Czeki Ukrainy i Krymu w Charkowie, 1921-1922 uczył się w Zjednoczonej Wyższej Szkole Wojskowej im. Kamieniewa w Kijowie, jednak przerwał naukę z powodu stanu zdrowia. Później służył jako dowódca plutonu i naczelnik szkoły pułkowej w Żmerynce, od października 1931 dowodził kompanią w szkole piechoty w Kijowie, od czerwca do września 1933 był szefem sztabu 21 pułku piechoty 7 Dywizji Piechoty w Ukraińskim Okręgu Wojskowym, następnie szefem sztabu 8 pułku piechoty w Teodozji, w 1937 ukończył kurs skoków spadochronowych. W grudniu 1937 został wykluczony z partii po donosie o łamanie linii partyjnej i w lipcu 1938 aresztowany przez NKWD, a w kwietniu 1939 skazany przez trybunał wojskowy Charkowskiego Okręgu Wojskowego na 4 lata łagru i pozbawienie stopnia wojskowego; nie przyznał się do winy. 23 sierpnia 1939 Wojskowe Kolegium Sądu Najwyższego ZSRR postanowiło o umorzenie sprawy, a Błażewicz został wypuszczony, po czym we wrześniu 1939 przywrócony do służby wojskowej.

Został wykładowcą taktyki na kursach doskonalenia kadry dowódczej w Saratowie, od września 1940 pracował w szkole lotniczej w Wolsku, jednocześnie podjął zaoczne studia w Akademii Wojskowej im. Frunzego. Po ataku Niemiec na ZSRR został zastępcą szefa sztabu Zarządu Wojskowych Sił Powietrznych Nadwołżańskiego Okręgu Wojskowego, a w grudniu 1941 dowódcą 13 Brygady Powietrznodesantowej 6 Korpusu Powietrznodesantowego sformowanych w Moskiewskim Okręgu Wojskowym; na początku sierpnia 1942 korpus ten przeformowano w 40 Gwardyjską Dywizję Piechoty, a brygadę w 119 Gwardyjski Pułk Piechoty, którego dowódcą był Błażewicz. Od sierpnia 1942 uczestniczył w wojnie z Niemcami kolejno na Froncie Stalingradzkim, Dońskim (od listopada 1942 do maja 1943), Południowym (od maja 1943) i 4 Ukraińskim (od października 1943). W maju 1943 został szefem sztabu 96 Gwardyjskiej Dywizji Piechoty, w czerwcu 1943 objął dowództwo sformowanej właśnie 221 Dywizji Piechoty na Froncie Południowym, z którą brał udział w wyzwalaniu Donbasu (w tym Mariupola) i Lewobrzeżnej Ukrainy; 17 czerwca 1944 dywizja ta została przemianowana na 99 Gwardyjską Dywizję Piechoty, a w grudniu 1944 na 99 Dywizję Powietrznodesantową. 2 listopada 1944 otrzymał stopień generała majora. W lutym 1945 dowodzona przez niego dywizja została włączona w skład 9 Gwardyjskiej Armii 3 Frontu Ukraińskiego, biorąc udział w zajęciu Węgier, Austrii i Czechosłowacji w ramach operacji budapesztańskiej, wiedeńskiej i bratysławsko-brneńskiej. Za umiejętne dowodzenie dywizją podczas działań bojowych na terytorium Węgier i Austrii w marcu 1945 został przedstawiony do odznaczenia tytułem Bohatera Związku Radzieckiego. 23 kwietnia 1945 podczas działań wojennych w Austrii został ciężko ranny po wybuchu miny i w nocy na 24 kwietnia zmarł. Został pochowany na Cmentarzu Nowodziewiczym. 28 kwietnia 1945 pośmiertnie otrzymał tytuł Bohatera Związku Radzieckiego i Order Lenina. Jego imieniem nazwano ulicę w Mariupolu.

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Złota Gwiazda Bohatera Związku Radzieckiego (28 kwietnia 1945)
Order Lenina (28 kwietnia 1945)
Order Czerwonego Sztandaru (dwukrotnie, 26 listopada 1942 i 1944)
Order Suworowa II klasy (21 lipca 1944)
Order Kutuzowa II klasy (19 marca 1944)
Order Aleksandra Newskiego (28 marca 1943)
Order Czerwonej Gwiazdy (1943)
Medal „Za obronę Stalingradu” (1943)
Medal jubileuszowy „XX lat Robotniczo-Chłopskiej Armii Czerwonej”

I inne.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Блажевич Иван Иванович (ros.) Biogram na stronie warheroes.ru [dostęp 2018-12-07]