Język kiribati

Taetae ni kiribati
Obszar	Kiribati oraz Fidżi, Nauru i Wysp Cooka, a także mniejszości narodowe w USA i Tokelau.
Liczba mówiących	116 280
Pismo/alfabet	łacińskie
Klasyfikacja genetyczna
Języki austronezyjskie Języki malajsko-polinezyjskie Języki oceaniczne Języki mikronezyjskie Język kiribati
Status oficjalny
język urzędowy	Kiribati
Organ regulujący	Kiribati Language Board
Ethnologue	1 narodowy↗
Kody języka
ISO 639-2	gil
Kod ISO 639-3↗	gil
IETF	gil
Glottolog	gilb1244
Ethnologue	gil
GOST 7.75–97	гил 152
WALS	krb
SIL	GLB
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język kiribati (wymawiane: kiribas, inna nazwa: język gilbertański, także: język tungaru) – język mikronezyjski (z grupy języków oceanicznych), używany przez 116 280 mieszkańców wysp Kiribati oraz Fidżi, Nauru i Wysp Cooka, a także mniejszości narodowe w USA i Tokelau.

Wyróżnia się w nim dwa główne dialekty, północny i południowy, a także kilka drobniejszych gwar lokalnych, m.in.: tarawa.

Język kiribati zapisywany jest alfabetem łacińskim, dostosowanym do dźwięków tego języka. Składa się z 13 liter.

Fonetyka

W języku kiribati występuje 13 spółgłosek oraz 10 samogłosek

Spółgłoski

	Dwu‐ wargowe		Dzią‐ sło­we	Miękko‐ podnie‐ bienne
Nosowe	m mː	mˠ	n nː	ŋ ŋː
Zwarte	p	pˠ	t1	k
Szczelinowe		βˠ
Uderzeniowe			ɾ

Samogłoski

	Przednie	Tylne
Przymknięte	i iː	u uː
Półprzymknięte	e eː	o oː
Otwarte	a

Gramatyka

Rzeczownik

Rzeczownik można stworzyć poprzez dodanie przedimka te przed jakikolwiek czasownik/przymiotnik. Przykłady:

• nako (iść)
• te nako (pójście)
• uraura (czerwony)
• te uraura (czerwień)

Rzeczowniki odmienia się przez rodzaj oraz liczbę. Liczbę mnogą tworzymy poprzez podwojenie pierwszej samogłoski:

• te boki (książka)
• booki (książki)

Płeć biologiczna może być zaznaczona poprzez dodanie poimka mm'aane (rodzaj męski) lub aiine (rodzaj żeński) po rzeczowniku:

• te moa (kurczak)
• te moa mm'aane (kogut)
• te moa aiine (kura)

Dla rzeczowników „ludzkich” można użyć łącznika „n”:

• ataei (dziecko)
• ataeinimm'aane (chłopiec)
• ataeinnaiine (dziewczynka)

Agensa wyrażamy poprzez dodanie partykuły tia (liczba pojedyncza), lub taan(i) (liczba mnoga)

Przedimek

Przedimek te w liczbie pojedynczej oraz taian w liczbie mnogiej nie jest określony, ani nieokreślony. Zaznacza on, iż następny wyraz jest rzeczownikiem, oraz pokazuje jego liczbę.

Przedimki osobowe

	R. męski	R. żeński
Przedimek	te (tem, ten, teng)	nei

Przedimki osobowe stosuje się do nazw własnych. Formę męską 'te' stosuje się przed imionami zaczynającymi się na <i, u, w, b', ng>, 'tem' przed <b, m>, 'ten' przed <a, e, o, n, r, t> oraz 'teng' przed <k, (ng)>.

Zaimek

Zaimki przybierają różne formy w zależności od przypadku: mianownik (podmiot), biernik (dopełnienie), zaimek emfatyczny (jak myself, herself, yourself w języku angielskim), dopełniacz (dzierżawczy).

	Mianownik	Biernik	Z. emfatyczny	Dopełniacz	Sufiksy dzierżawcze
1S	i, n	-ai	ngai	au	-u
2S	ko	-ko	ngkoe	am	-m
3S	e	-a	ngaia	ana	-na/n
1P	ti	-ira	ngaira	ara	-ra
2P	kam	-ngkamii	ngkamii	amii	-mii
3P	a	-ia/i	ngaiia	aia	-ia