Jan Marcińczyk
mjr Jan Marcińczyk (1931) | |
major | |
Data i miejsce urodzenia |
4 października 1881 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
16 lutego 1941 |
Siły zbrojne | |
Jednostki |
70 Pułk Piechoty |
Odznaczenia | |
Jan Marcińczyk (ur. 4 października 1881[1] w Lublinie[2] , zm. 16 lutego 1941 w Auschwitz[2] ) – major piechoty Wojska Polskiego, literat, poeta.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Ukończył szkołę oficerską w Kazaniu. W 1907 służył w pułku piechoty w Penzie. Za wystąpienie w kasynie oficerskim, w obronie honoru Polaków, został wydalony z armii. Do 1914 pracował w służbie cywilnej. W międzyczasie w Nałęczowie poznał Stefana Żeromskiego, któremu opowiedział historię swojego życia, a która to historia stała się kanwą powieści „Uroda życia”[3]. W czasie rewolucji 1917 ratował polskie zabytki, między innymi w Kijowie odzyskał sztandary z powstania kościuszkowskiego, listopadowego i styczniowego, które w 1922 przekazał do Muzeum Wojska w Warszawie[3]. W październiku 1918 w Lublinie na czele sformowanego przez siebie oddziału rozbrajał okupantów austriackich i uwolnił więźniów politycznych osadzonych w Zamku lubelskim[3].
3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 119. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a jego oddziałem macierzystym był 70 pp[4]. Później został przeniesiony do 52 Pułku Piechoty w Złoczowie na stanowisko pełniącego obowiązki dowódcy batalionu sztabowego[5]. Od stycznia do 1 maja 1924 był odkomenderowany do Powiatowej Komendy Uzupełnień Poznań Powiat[6]. Następnie został przeniesiony do 55 Pułku Piechoty w Lesznie na stanowisko dowódcy II batalionu[7]. W sierpniu 1925 został przeniesiony do 2 Pułku Strzelców Podhalańskich w Sanoku na stanowisko kwatermistrza[8]. W lutym 1927 został zwolniony ze stanowiska kwatermistrza i pozostawiony w dyspozycji dowódcy pułku[9]. Z dniem 1 kwietnia 1927 został mu udzielony dwumiesięczny urlop z zachowaniem uposażenia, a z dniem 31 maja tego roku został przeniesiony w stan spoczynku[10]. W 1928 mieszkał w Rawiczu[11].
W 1934, jako oficer stanu spoczynku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”[1].
W czasie kampanii wrześniowej 1939 wziął udział w obronie Warszawy, a później prowadził działalność konspiracyjną[3].
Przyjaźnił się z Kornelem Makuszyńskim i Arturem Oppmanem. Miał syna Marka[3].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Niepodległości (21 kwietnia 1937)[12]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada 1928)[13][14]
- Krzyż Walecznych (dwukrotnie)
- Złoty Krzyż Zasługi (15 marca 1939)[15]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
- Chwila osobliwa, Lublin 1919.
- My, Legjon Puławski! [wiersz], Legjonista Puławski 1932, nr 2.
- Jenerał Kruk-Heydenreich. „Żołnierz Polski”. 10 (394), s. 2–3, 1924-03-09. Warszawa.
- Jenerał Kruk-Heydenreich. „Żołnierz Polski”. 11 (395), s. 12–14, 1924-03-16. Warszawa.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 326, 842.
- ↑ a b Straty ↓.
- ↑ a b c d e Marcińczyk 1981 ↓, s. 11.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 29.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 272, 400.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 18 stycznia 1924 roku, s. 24.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 257, 345.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 82 z 8 sierpnia 1925 roku, s. 451.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 4 lutego 1927 roku, s. 32.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 5 lutego 1927 roku, s. 43, 44.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 900.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 93, poz. 128 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 632 „za zasługi na polu pracy niepodległościowej”.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11 listopada 1928 roku, s. 402.
- ↑ M.P. z 1939 r. nr 65, poz. 130 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- Marek Marcińczyk. We wspomnieniu syna. „Kamena”. 4 (724), 1981-02-15. Lublin. ISSN 0137-7108.
- Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2020-10-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-11)].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Dzieła Jana Marcińczyka w bibliotece Polona
- Dowódcy batalionów 52 Pułku Piechoty Strzelców Kresowych
- Dowódcy batalionów 55 Poznańskiego Pułku Piechoty
- Kwatermistrzowie 2 Pułku Strzelców Podhalańskich
- Kwatermistrzowie 52 Pułku Piechoty Strzelców Kresowych
- Ludzie urodzeni w Lublinie
- Majorowie piechoty II Rzeczypospolitej
- Obrońcy Warszawy (1939)
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (dwukrotnie)
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie Wojska Polskiego – ofiary KL Auschwitz
- Polacy – oficerowie Imperium Rosyjskiego
- Polscy pisarze XX wieku
- Polscy poeci XX wieku
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Urodzeni w 1881
- Zmarli w 1941