Jan Paweł Gromnicki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jan Gromnicki
Jan Paweł Maria
Ilustracja
Herb
Prawdzic
Rodzina

Gromniccy z Omelan herbu Prawdzic

Data i miejsce urodzenia

15 stycznia 1872
Wachnówka

Data i miejsce śmierci

9 lipca 1956
Słomniki

Ojciec

Piotr Gromnicki

Matka

Ewelina Kotowicz

Żona

Helena Tokarzewska-Karaszewicz

Dzieci

Stefan Maria Gromnicki

Marceli Gromnicki

Danuta Gromnicka

Wanda Gromnicka

Rodzeństwo

Kazimierz Gromnicki

Roman Gromnicki

Stefania Zdziechowska

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941) Medal Niepodległości Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Brązowy za Długoletnią Służbę

Jan Paweł Maria Gromnicki herbu Prawdzic (ur. 15 stycznia 1872 w Wachnówce, gub. kijowskiej, zm. 9 lipca 1956 w Słomnikach) – radca tytularny, starszy ułan 14 pułku Ułanów Jazłowieckich oraz sędzia.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się jako syn Piotra, marszałka pow. berdyczowskiego, właściciela Wachnówki[1] oraz Eweliny z Kotowiczów Gromnickich. Ukończył gimnazjum w Odessie, następnie w 1897 prestiżowe Imperatorskie Liceum Aleksandrowskie w Petersburgu (wcześniej Imperatorskie Carskosielskie Liceum).

Po zakończeniu edukacji pracował jako urzędnik Ministerstwa Dróg i Komunikacji w Starej Uszycy na Podolu, osiągając rangę cywilną radcy tytularnego. 25 lipca 1899 poślubił Helenę Tokarzewską-Karaszewicz h. Trąby, córkę Stefana i Laury z Janiszewskich h. Strzemię (ur. 10. VIII 1853 w Czabanówce, zm. 11 .III. 1930 w Paryżu[2]). Helena była siostrą Jana Tokarzewskiego-Karaszewicza. Po ślubie mieszkali w majątku Czabanówka, a następnie w nabytym majątku Hołubecze, koło Krzyżopola.

W latach 1916–1918 Jan Gromnicki był jednym z organizatorów Polskiej Organizacji Wojskowej w Odessie. Po wybuchu rewolucji październikowej, wraz z synami wstąpił w Odessie do dowodzonego przez majora Konstantego Pliskowskiego Dywizjonu Jazdy przy 4 Dywizji Strzelców Polskich, późniejszego 14 pułku Ułanów Jazłowieckich. Brał udział w kampanii w Małopolsce Wschodniej przeciwko oddziałom ukraińskim. Walczył między innymi w sławnej bitwie pod Jazłowcem[3], podczas której oswobodzony został klasztor sióstr Niepokalanek, których współzałożycielką była Marcelina Darowska – siostra Eweliny Gromnickiej[4].

W październiku 1919 mianowany został referentem aprowizacji w Baranowiczach. W 1920 wstąpił ponownie, ochotniczo, do 14 pułku Ułanów Jazłowieckich i wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Następnie mianowany został referentem aprowizacji w Krzemieńcu, a później w Kowlu i Kamieniu Koszyrskim.

Jako prawnik został wcielony do Korpusu Sądowego Wojska Polskiego i pracował jako aplikant przy Sądzie Okręgowym w Łucku. W 1921 mianowany sędzią pokoju w Międzyrzeczu, a następnie sędzią grodzkim w Równem i Bodzentynie. Od 1936 pracował jako notariusz w Słomnikach.

W tym samym roku został też wiceprezesem Towarzystwa „Strzelec” oraz prezesem Koła Przyjaciół Harcerstwa.

Po II wojnie światowej, w 1947, powołany do rocznego wykonywania obowiązków sędziego grodzkiego w Słomnikach i pełnił tę funkcję jednocześnie będąc notariuszem. Zmarł 9 lipca 1956 w Słomnikach i został pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • S. Łoza, Czy wiesz kto to jest?, Warszawa 1938, s. 232.
  • E. Rulikowski, Wachnówka w: Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XII: Szlurpiszki – Warłynka, Warszawa 1892.
  • J. Gromnicki, Z. Szymerski, Księga Grobów Ułanów Jazłowieckich, Warszawa 2005.
  • A. Pospiszyl, Krótka monografia rodziny Zdziechowskich h. Rawicz, Rocznik Polskiego Towarzystwa Heraldycznego [red. S. Górzyński], t. XIV (XXV), Warszawa 2015.
  • M. A. Sołtan, Matka. Życie i działalność Matki Marceliny Darowskiej 1827-1911, Szymanów 1982.
  • T. Epsztein, Polska Własność ziemska na Ukrainie w 1900 roku, Warszawa 2008.
  • Dzieje Ułanów Jazłowieckich, Londyn 1988.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Edward Rulikowski, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom XII – wynik wyszukiwania – DIR, dir.icm.edu.pl, 1892 [dostęp 2018-06-02] (pol.).
  2. “S. P. Laura z Janiszewskich Tokarzewska Karaszewiczowa [...] zasnęła w Bogu po długiej i ciężkiej tułacze 11.III.1930 na wygnaniu w Paryżu [...].” 1930. http://jbc.bj.uj.edu.pl/Content/825991/NDIGDZS055389.pdf.
  3. Dzieje Ułanów Jazłowieckich, s. 29, 1988, ISBN 0-903705-63-X.
  4. Maria Alma Sołtan, Matka. Życie i Działalność Matki Marceliny Darowskiej 1827-1911, s. 14, 1982.
  5. Monitor Polski nr 64/1937.