Przejdź do zawartości

Jarema Maciszewski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jarema Maciszewski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

24 czerwca 1930
Araucaria, Brazylia

Data i miejsce śmierci

24 października 2006
Warszawa, Polska

Poseł na Sejm PRL V, VI, VII, VIII i IX kadencji
Okres

od 1969
do 1989

Przynależność polityczna

Polska Zjednoczona Partia Robotnicza

Odznaczenia
Order Sztandaru Pracy II klasy Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel PRL” Medal Komisji Edukacji Narodowej Medal im. Ludwika Waryńskiego
Grób Jaremy Maciszewskiego na cmentarzu w Brwinowie

Jarema Maciszewski (ur. 24 czerwca 1930 w Araucarii w Brazylii, zm. 24 października 2006 w Warszawie) – polski historyk i polityk komunistyczny, poseł na Sejm PRL V, VI, VII, VIII i IX kadencji. Zastępca członka Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (1976–1986), członek KC PZPR (1986–1990).

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Syn Seweryna (1892–1973; pedagoga, pisarza, wiceministra oświecenia publicznego) i Kazimiery z Wilczyńskich. Urodził się w Brazylii, gdzie jego ojciec był wówczas naczelnym instruktorem szkół polskich. W 1931 przybył wraz z rodzicami do Warszawy. W czasie II wojny światowej członek Szarych Szeregów (1943–1944) i łącznik w powstaniu warszawskim. Po wojnie od 1945 do 1957 mieszkał we Wrocławiu. Od 1947 należał do OrganizacjI Młodzieży Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego, z którą w 1948 przystąpił do Związku Młodzieży Polskiej (działał w nim do 1956, m.in. jako członek Zarządu Wojewódzkiego we Wrocławiu). Także w 1948 został członkiem Polskiej Partii Socjalistycznej i wraz z nią przystąpił do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Od 1950 do 1952 pracował w Bibliotece Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu. W 1952 obronił pracę magisterską, potem do 1958 nauczyciel akademicki (aspirant, potem starszy asystent, następnie adiunkt; doktorat obronił w 1957) na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Wrocławskiego. W grudniu 1956 pełnił funkcję sekretarza programowego Tymczasowej Wojewódzkiej Rady Komitetów Rewolucyjnych na Dolnym Śląsku. W latach 1957–1963 zasiadał w prezydium Zarządu Głównego Związku Młodzieży Socjalistycznej, do 1958 będąc jednocześnie członkiem egzekutywy Komitetu Wojewódzkiego PZPR we Wrocławiu. Od 1958 pracował w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego jako adiunkt, potem docent (habilitacja w 1966), a od 1972 profesor nadzwyczajny. W latach 1966–1969 był kierownikiem Studium Zaocznego Historii Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1969 do 1972 był I sekretarzem Komitetu Uczelnianego PZPR na tym uniwersytecie.

W latach 1975–1981 kierownik Wydziału Nauki i Oświaty Komitetu Centralnego PZPR, od 1975 do 1986 zastępca członka KC, potem członek KC aż do rozwiązania PZPR w 1990. W latach 1969–1989 poseł na Sejm PRL, od 1986 do 1990 rektor Akademii Nauk Społecznych. W latach 1988–1990 członek Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa[1]. W lutym 1989 wszedł w skład działającej przy tej Radzie Komisji do spraw Upamiętnienia Ofiar Represji Okresu Stalinowskiego[2]. W latach 1986–1990 był przewodniczącym polskiej delegacji do mieszanej Komisji Historyków Polski i Związku Radzieckiego[3]. 28 listopada 1988 wszedł w skład Honorowego Komitetu Obchodów 40-lecia Kongresu Zjednoczeniowego PPR-PPS – powstania PZPR[4].

W 1983 wybrany w skład Krajowej Rady Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. W latach 1986–1989 był członkiem Ogólnopolskiego Komitetu Grunwaldzkiego. Był także długoletnim członkiem Komitetu Redakcyjnego kwartalnika KC PZPR „Z Pola Walki”, w którym publikowano artykuły na temat historii polskiego i międzynarodowego ruchu robotniczego i komunistycznego. W latach 70. i 80. był członkiem Rady Redakcyjnej organu teoretycznego i politycznego KC PZPR „Nowe Drogi”. W latach 1996–2001 był profesorem zwyczajnym w Akademii Świętokrzyskiej im. Jana Kochanowskiego w Kielcach.

W działalności naukowej specjalizował się w historii Polski i historii powszechnej XVII i XVIII wieku.

Pochowany na cmentarzu w Brwinowie.

Uczniowie

[edytuj | edytuj kod]

Do grona jego uczniów należą m.in. Sławomir Augusiewicz, Urszula Augustyniak, Wojciech Białasiewicz, Mariusz Błaszczak, Jolanta Choińska-Mika, Jan Dzięgielewski, Janusz Ekes, Marek A. Janicki, Alicja Kączkowska, Zygmunt Kosztyła, Andrzej Lipski, Edward Opaliński, Jerzy Pawlak, Edward Pawłowski, Marek Plewczyński, Wojciech Sokołowski, Barbara Szymczak, Violetta Urbaniak, Jerzy Urwanowicz i Katarzyna Zielińska.

Wybór prac

[edytuj | edytuj kod]
  • Jerzy Ossoliński, Pamiętniki (1595–1621), Wrocław 1952 (wyd. II Wrocław 2004 – współautor)
  • Wojna domowa w Polsce 1606–1609, Wrocław 1960
  • Polska a Moskwa 1603–1618. Opinie i stanowiska szlachty polskiej, Warszawa 1968
  • Szlachta polska i jej państwo, Warszawa 1969 (wyd. II uzup. Warszawa 1986)
  • Historia powszechna 1648–1789, Warszawa 1971 (współautor)
  • Historia powszechna. Wiek oświecenia, Warszawa 1985 (wyd. II popr. i uzup. Warszawa 1997)
  • Władysław IV, Warszawa 1988
  • Zbrodnia katyńska. Z prac polskiej części wspólnej Komisji Partyjnych Historyków Polski i ZSRR, Warszawa 1990
  • Encyklopedyczny słownik historii Polski, Warszawa 1996 (wyd. II Warszawa 1998 – redaktor)
  • Słownik historii Polski, Warszawa 2010 (współautor)

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Skład Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa 1988–2011. radaopwim.gov.pl. [dostęp 2015-07-01].
  2. Rzeczpospolita”, 1989, nr 37 (2171), s. 1–2.
  3. Paweł Kowal. Jak to powiedzieć. „Polityka”, s. 82–85, 2009-04-03. [dostęp 2015-07-01]. 
  4. Trybuna Robotnicza”, nr 277, 1988-11-29, s. 5.
  5. Życie Partii”, nr 5 (543), 1989-03-08, s. 20.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]