Kongresy Solvaya

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Fotografia zbiorowa uczestników Pierwszego Kongresu Solvaya w 1911 w Hotelu Metropole w Brukseli. Siedzą od lewej do prawej: W. Nernst, M. Brillouin, E. Solvay, H. Lorentz, E. Warburg(inne języki), J. Perrin, W. Wien, M. Skłodowska-Curie, H. Poincaré. Stoją od lewej do prawej: R. Goldschmidt, M. Planck, H. Rubens, A. Sommerfeld, F. Lindemann, M. de Broglie, M. Knudsen, F. Hasenöhrl(inne języki), G. Hostelet(inne języki), É. Herzen, J.H. Jeans, E. Rutherford, H. Kamerlingh Onnes, A. Einstein, P. Langevin.

Kongresy Solvaya – konferencje naukowe koncentrujące się na kluczowych otwartych problemach w dziedzinie fizyki i chemii. Organizowane są przez Międzynarodowy Instytut Solvaya (International Solvay Institutes for Physics and Chemistry[1]) w Brukseli, założony przez belgijskiego przemysłowca Ernesta Solvaya w 1912 roku. Powstały po wcześniejszym udanym kongresie tylko dla zaproszonych gości w 1911 roku, pierwszej światowej konferencji fizyki. Odbywają są zwykle w cyklu 3-letnim (kongres fizyczny–przerwa–kongres chemiczny), lecz zdarzały się dłuższe odstępy[2][3]. Na kwiecień 2024 roku zaplanowano pierwszy kongres poświęcony biologii[4].

Pierwszy kongres[edytuj | edytuj kod]

Hendrik A. Lorentz był przewodniczącym pierwszego kongresu odbywającego się w Brukseli jesienią 1911 roku. Tematem kongresu były Promieniowanie i kwanty. Skoncentrowano się w nim na problemach, do których stosowano dwa podejścia, mianowicie klasyczne i kwantowe. Albert Einstein był najmłodszym obecnym fizykiem. Pozostałymi uczestnikami tego kongresu byli światowej sławy fizycy (patrz podpis pod zdjęciem obok).

Piąty kongres[edytuj | edytuj kod]

Prawdopodobnie najsłynniejszym był 5. kongres (październik 1927) przebiegający pod hasłem Elektrony i fotony, na którym spotkali się najznakomitsi światowi fizycy, aby dyskutować nad niewiele wcześniej sformułowaną teorią kwantową. Czołowymi postaciami byli Albert Einstein i Niels Bohr. Einstein, rozczarowany zasadą nieoznaczoności Heisenberga, wypowiedział słynne zdanie: "Bóg nie gra w kości". Bohr odpowiedział: "Einstein, przestań mówić Bogu, co ma robić". 17 z 29 uczestników tego kongresu było lub stało się noblistami, w tym Maria Skłodowska-Curie, która jako jedyna z uczestników zdobyła tę nagrodę w dwóch dziedzinach (fizyce i chemii).

Uczestnicy Piątego Kongresu Solvaya, 1927. Institut International de Physique Solvay w Leopold Park.
Stoją, od lewej: Auguste Piccard, Émile Henriot, Paul Ehrenfest, Édouard Herzen, Théophile de Donder, Erwin Schrödinger, Jules-Émile Verschaffelt, Wolfgang Pauli, Werner Heisenberg, Ralph Fowler, Léon Brillouin.
Siedzą (w drugim rzędzie): Peter Debye, Martin Knudsen, William L. Bragg, Hendrik A. Kramers, Paul Dirac, Arthur Compton, Louis de Broglie, Max Born, Niels Bohr.
W pierwszym rzędzie: Irving Langmuir, Max Planck, Maria Skłodowska-Curie, Hendrik Lorentz, Albert Einstein, Paul Langevin, Charles E. Guye, Charles T.R. Wilson, Owen W. Richardson.

Zestawienie kongresów[edytuj | edytuj kod]

Kongresy Solvaya poświęcone fizyce[5]:

 Z tym tematem związana jest kategoria: Przewodniczący Kongresów Solvay poświęconych fizyce.
Nr Rok Tytuł Tłumaczenie Przewodniczący
1 1911 La théorie du rayonnement et les quanta Teoria promieniowania i kwanty Hendrik Lorentz (Lejda)
2 1913 La structure de la matière Struktura materii
3 1921 Atomes et électrons Atomy i elektrony
4 1924 Conductibilité électrique des métaux et problèmes connexes Przewodnictwo elektryczne metali i związane z tym problemy
5 1927 Electrons et photons Elektrony i fotony
6 1930 Le magnétisme Magnetyzm Paul Langevin (Paryż)
7 1933 Structure et propriétés des noyaux atomiques Struktura i właściwości jądra atomowego
8 1948 Les particules élémentaires Cząstki elementarne William Lawrence Bragg (Cambridge)
9 1951 L'état solide Stały stan skupienia
10 1954 Les électrons dans les métaux Elektrony w metalach
11 1958 La structure et l'évolution de l'univers Struktura i ewolucja Wszechświata
12 1961 La théorie quantique des champs Kwantowa teoria pola
13 1964 The Structure and Evolution of Galaxies Struktura i ewolucja galaktyk Robert Oppenheimer (Princeton)
14 1967 Fundamental Problems in Elementary Particle Physics Podstawowe problemy fizyki cząstek elementarnych Christian Møller (Kopenhaga)
15 1970 Symmetry Properties of Nuclei Własności symetrii jąder Edoardo Amaldi (Rzym)
16 1973 Astrophysics and Gravitation Astrofizyka i grawitacja
17 1978 Order and Fluctuations in Equilibrium and Nonequilibrium Statistical Mechanics Porządek i fluktuacje w równowagowej i nierównowagowej mechanice statystycznej Léon van Hove (CERN)
18 1982 Higher Energy Physics Fizyka wyższych energii
19 1987 Surface Science Nauka o powierzchni Frits de Wette (Austin)
20 1991 Quantum Optics Optyka kwantowa Paul Mandel (Bruksela)
21 1998 Dynamical Systems and Irreversibility Układy dynamiczne i nieodwracalność Ioannis Antoniou (Bruksela)
22 2001 The Physics of Communication Fizyka komunikacji
23 2005 The Quantum Structure of Space and Time Kwantowa struktura przestrzeni i czasu David Gross (Santa Barbara)
24 2008 Quantum Theory of Condensed Matter Kwantowa teoria materii skondensowanej Bertrand Halperin (Harvard)
25 2011 The Theory of the Quantum World Teoria świata kwantowego David Gross
26 2014 Astrophysics and Cosmology Astrofizyka i kosmologia Roger Blandford (Stanford)
27 2017 The physics of living matter: Space, time and information in biology Fizyka materii ożywionej: przestrzeń, czas i informacja w biologii Boris Shraiman (Santa Barbara)
28 2022 The Physics of Quantum Information Fizyka informacji kwantowej David Gross, Peter Zoller
29 2023 The Structure and Dynamics of Disordered Systems Struktura i dynamika układów nieuporządkowanych David Gross, Marc Mézard, Giorgio Parisi

Kongresy Solvaya poświęcone chemii[6]:

Nr Rok Tytuł Tłumaczenie Przewodniczący
1 1922 Cinq Questions d'Actualité Pięć aktualnych pytań William Pope (Cambridge)
2 1925 Structure et Activité Chimique Struktura i aktywność chemiczna
3 1928 Questions d'Actualité Aktualne pytania
4 1931 Constitution et Configuration des Molécules Organiques Skład i konfiguracja cząsteczek organicznych
5 1934 L'Oxygène, ses réactions chimiques et biologiques Tlen i jego chemiczne i biologiczne reakcje
6 1937 Les vitamines et les Hormones Witaminy i hormony Fred Swarts (Ghent)
7 1947 Les Isotopes Izotopy Paul Karrer (Zurich)
8 1950 Le Mécanisme de l'Oxydation Mechanizm utleniania
9 1953 Les Protéines Białka
10 1956 Quelques Problèmes de Chimie Minérale Niektóre problemy chemii nieorganicznej
11 1959 Les Nucléoprotéines Nukleoproteiny Alfred Rene Ubbelohde (London)
12 1962 Transfert d'Energie dans les Gaz Transfer energii w gazach
13 1965 Reactivity of the Photoexcited Organic Molecule Reaktywność wzbudzanych fotonowo molekuł organicznych
14 1969 Phase Transitions Przejścia fazowe
15 1970 Electrostatic Interactions and Structure of Water Oddziaływania elektrostatyczne i struktura wody
16 1976 Molecular Movements and Chemical Reactivity as conditioned by Membranes, Enzymes and other Molecules Ruchy cząsteczkowe i reaktywność chemiczna warunkowane membranami, enzymami i innymi cząsteczkami
17 1980 Aspects of Chemical Evolution Aspekty ewolucji chemicznej
18 1983 Design and Synthesis of Organic Molecules Based on Molecular Recognition Projektowanie i synteza cząsteczek organicznych na podstawie rozpoznania molekularnego Ephraim Katchalski (Rehovot) & Vladimir Prelog (Zurich)
19 1987 Surface Science Nauka o powierzchni F. W. de Wette (Austin)
20 1995 Chemical Reactions and their Control on the Femtosecond Time Scale Reakcje chemiczne i ich kontrola na poziomie femtosekundowym Pierre Gaspard (Brussels)
21 2007 From Noncovalent Assemblies to Molecular Machines Jean-Pierre Sauvage (Strasbourg)
22 2010 Quantum Effects in Chemistry and Biology Efekty kwantowe w chemii i biologii Graham Fleming (Berkeley)
23 2013 New Chemistry and New Opportunities from the Expanding Protein Universe Nowa chemia i nowe możliwości rozszerzającego się wszechświata białek Kurt Wüthrich (Zurich)
24 2016 Catalysis in Chemistry and Biology Kataliza w chemii i biologii
25 2019 Computational Modeling: from Chemistry to Materials to Biology Modelowanie obliczeniowe: od chemii do materiałów do biologii
25 2022 Chemistry Challenges of the 21st Century Wyzwania chemiczne XXI wieku

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. About us. History. Solvay Institutes. [dostęp 2015-08-07].
  2. What are the Solvay Conferences?. Solvay Institutes. [dostęp 2024-02-11].
  3. Niels Bohr: The Solvay Meetings and the Development of Quantum Mechanics. [w:] Niels Bohr at the occasion of the 12th Solvay Conference in Physics, "Quantum Theory of Fields" [on-line]. www.solvayinstitutes.be, 9-14 October 1961. [dostęp 2016-05-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-19)]. (ang.).
  4. Solvay Conferences, Solvay Institutes [zarchiwizowane 2024-02-11] (ang.).
  5. Previous Solvay Conferences on Physics. Solvay Institutes. [dostęp 2024-02-11].
  6. Previous Solvay Conferences on Chemistry. Solvay Institutes. [dostęp 2024-02-11].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]