Konstal 13NS
.jpg) Konstal 13NS nr 534 w Warszawie odstawiony w oczekiwaniu na remont. | |
| Dane ogólne | |
| Kraj produkcji | |
|---|---|
| Producent |
MZK Warszawa, Instytut Elektrotechniki, Konstal |
| Miejsce produkcji |
Warszawa, Chorzów |
| Lata produkcji |
1967–1968 |
| Dane techniczne | |
| Liczba członów |
1 |
| Długość |
13 390 mm |
| Szerokość |
2400 mm |
| Wysokość |
3060 mm |
| Masa |
13NS: 17 500 kg |
| Rozstaw wózków |
1435 mm |
| Rozstaw osi w wózkach |
1900 mm |
| Układ osi |
Bo′Bo′ |
| Napięcie zasilania |
600 V DC |
| Prędkość maksymalna |
68 km/h |
| Wnętrze | |
| Liczba miejsc siedzących |
13NS: 21 |
| Liczba miejsc ogółem |
13NS: 117 |
| Wysokość podłogi |
840 mm |
Konstal 13NS – typ tramwaju powstałego w wyniku modernizacji tramwaju Konstal 13N. Modyfikacja polegała na zastąpieniu awaryjnego rozrusznika bębnowego rozruchem stycznikowym. Ogółem w latach 1967–1968 powstało sześć składów złożonych z wagonów silnikowych i doczep oznaczonych 13NSD, z czego trzy składy wyprodukowano od podstaw w Konstalu.
Modernizacja[edytuj | edytuj kod]
W 1967 r. MZK Warszawa, Instytut Elektrotechniki i Instytut Gospodarki Komunalnej skonstruowały w oparciu o dwa tramwaje 13N prototypowy skład 13NS+13NSD nr 251+201. W wagonie nr 251 usunięto rozrusznik bębnowy i zamontowano rozruch stycznikowy. Wagon nr 201 przebudowano na doczepę czynną bez odbieraka prądu (prąd był pobierany z wagonu sterowniczego poprzez kable wysokiego napięcia). Potem przebudowano jeszcze skład 5+6, w którym wagon doczepny zachował własny odbierak prądu[1][2].
W 1968 r. dokumentację techniczną tramwajów 13NS przekazano do Konstalu, który wyprodukował dla Warszawy trzy składy 13NS+13NSD. W porównaniu z wcześniejszymi egzemplarzami zastosowano ręczny nastawnik jazdy, a w wagonach doczepnych zamontowano czoła przednie nieróżniące się wyglądem od tylnych. Fabrycznie nowe składy 13NS+13NSD otrzymały numery 534+535, 536+537 i 538+539[1].
W sierpniu 1968 r. prototypowy skład tramwajów 14N+14ND nr 140+141, eksploatowany przez system tramwajowy konurbacji górnośląskiej, przebudowano na 13NS+13NSD. Po kilkukrotnym przenumerowaniu pozostawał on w ruchu liniowym aż do 25 listopada 1985 r.[3]
Z powodu wysokiej awaryjności prototypów i energochłonności zastosowanej aparatury przerwano produkcję tego typu tramwajów, a warszawskie egzemplarze przebudowano w kolejnych latach na typ 13N[1].
Dostawy[edytuj | edytuj kod]
Cztery tramwaje powstały w wyniku modernizacji tramwajów 13N, a dwa wskutek przebudowy prototypowych tramwajów 14N.
| Państwo | Miasto | Typ | Lata modernizacji | Liczba | Numery taborowe | Uwagi | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Polska
|
Warszawa | 13NS | 1967 | 2 | 251, 5 | [1] | |
| 13NSD | 2 | 201, 6 | ściana przednia jak w wagonie silnikowym | ||||
| konurbacja górnośląska | 13NS | 1968 | 1 | 140 | przebudowany z 14N | ||
| 13NSD | 1 | 141 | przebudowany z 14ND | ||||
| Łączna liczba: | 6 | ||||||
Sześć tramwajów wyprodukowano od podstaw w zakładach Konstal.
| Państwo | Miasto | Typ | Lata dostaw | Liczba | Numery taborowe | Uwagi | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Polska
|
Warszawa | 13NS | 1968 | 3 | 534, 536, 538 | [1] | |
| 13NSD | 3 | 535, 537, 539 | ściana przednia identyczna z tylną | ||||
| Łączna liczba: | 6 | ||||||
Do czasów współczesnych przetrwał tylko jeden tramwaj typu 13NS, nr 534 z Warszawy, który oczekuje na renowację[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Tramwaje Warszawskie – wagony 13NS, 13NSD i 13ND [online], tramwar.pl [dostęp 2024-02-16].
- ↑ → 13N w stolicy. Początki • KMKM Warszawa [online], KMKM Warszawa, 11 stycznia 2023 [dostęp 2024-02-16] (pol.).
- ↑ Prywatna Strona Miłośnika Komunikacji Miejskiej i Szynowej – Powrót wagonu 13N na Śląsk [online], www.psmkms.krakow.pl [dostęp 2024-02-16].
- ↑ Warszawa, Konstal 13NS Nr 534 – Zdjęcie [online], transphoto.org [dostęp 2024-02-17] (pol.).
| Tramwaje |
| ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Wagony metra |
| ||||||||||
| Lokomotywy kopalniane |
| ||||||||||
| Wagony towarowe |
|
1 – prototyp, 2 – produkcja seryjna