Konstal 105Na
| Konstal 105Na | |
 Skład wagonów 105Na w Zabrzu |
|
| Dane ogólne | |
| Dane techniczne | |
| Liczba członów | tramwaj pojedynczy |
| Długość | 13500 mm |
| Szerokość | 2400 mm |
| Wysokość | 3060 mm |
| Rozstaw wózków | 6000 (?) mm |
| Rozstaw osi w wózkach | 1900 mm |
| Wysokość podłogi | 890 mm |
| Masa | 17000 kg |
| Liczba i moc silników | 4 × 41,5 kW |
| Prędkość maksymalna | 72 km/h |
| Wnętrze | |
| Liczba miejsc siedzących | 20/23 |
| Liczba miejsc stojących | 105/98 |
 Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
|
Portal  Komunikacja tramwajowa |
|
.jpg)
.jpg)
Konstal 105Na – tramwaj wytwarzany w latach 1979-1992 przez zakłady Konstal w Chorzowie. Obecnie jest to najliczniej eksploatowany tramwaj w Polsce. Wąskotorowa wersja oznaczona została 805Na.
Spis treści
Konstrukcja[edytuj | edytuj kod]
105Na to jednoczłonowy, jednokierunkowy wagon silnikowy, wyposażony w czworo drzwi.
Stanowi on rozwinięcie konstrukcyjne tramwaju 105N, w stosunku do którego zmieniono lokalizację elementów wyposażenia elektrycznego, które przeniesiono spod schodów do szafki na tylnej ścianie kabiny motorniczego, wprowadzono wydzieloną kabinę motorniczego oraz usunięto niewielkie szybki pod przednią i boczną szybą przednią. Z punktu widzenia eksploatacji, najważniejszą wprowadzoną zmianą było wprowadzenie przełączania silników. Podczas rozruchu 4 silniki były połączone szeregowo, podczas pracy normalnej w szereg połączone były 2 silniki (co zmniejszyło zużycie energii elektrycznej o około 12%) oraz nowy typ wózków jezdnych. Zmieniono także łącza międzywagonowe i umożliwiono jazdę ukrotnioną nawet trzech wagonów. Wagony 105Na w KZK GOP są modernizowane przez Zakład Usług Remontowych w Chorzowie
W trakcie eksploatacji wozy 105Na poddawane były rozmaitym modyfikacjom i modernizacjom (m.in. modyfikacje układu elektrycznego, nowe czoła z tworzywa, zmiana mechanizmu otwierania drzwi, a nawet przebudowa na tramwaj dwukierunkowy jak w poznańskim 105NaDK). Przeprowadzano także modernizacje wagonów 105N do typu 105Na.
Instalacja elektryczna[edytuj | edytuj kod]
Napięcie stałe z sieci trakcyjnej 600 V zasila silniki trakcyjne pojazdu, jest też przetwarzane w przetwornicy napięcia na napięcie stałe 40 V zasilając akumulatory i większość urządzeń elektrycznych wyposażenia, takich jak: tablice kierunkowe, hamulce szczękowe i szynowe, maszyny drzwiowe. W początkowych modelach stosowano przetwornicę elektromechaniczną składającą się z silnika prądu stałego i prądnicy prądu stałego sprzężonych wałem. W nowszych konstrukcjach (wersje: 105Ng, 105N1k, 105N2k, 105Nz i 105Mz) stosowano, elektroniczną przetwornicę napięcia zwaną przetwornicą statyczną. Podczas remontów i modernizacji starszych modeli wymieniano przetwornicę wirową na statyczną[1].
Do zasilania niektórych urządzeń, np. lampki sygnalizacyjne, oświetlenie zewnętrzne, oświetlenie drzwiowe, kasowniki, sterowniki kasowników, sterowniki informacji trasowej, dzwonki itd., stosuje się napięcie 24 V uzyskiwane z przekształtnika tranzystorowego przekształcającego napięcie 40 V na 24 V[1].
Wersje[edytuj | edytuj kod]
Wersja normalnotorowa 105Na wyprodukowana została w liczbie 1443 sztuk, zaś wąskotorowa 805Na w liczbie 691 egzemplarzy.
Tramwaje 105Na i 805Na były bazą dla produkcji szeregu odmian:
- 105NT – model z rozruchem tyrystorowym
- 105Nb – nowe drzwi i wózki
- 805Nb – wąskotorowa wersja 105Nb, powstała z przebudowy ex-warszawskich 105Nb
- 805NS – wąskotorowa wersja stycznikowa
- 105Ne – pudło z grubszej blachy, nowy pulpit i szafa bezpiecznikowa
- 105Nb/e – wagony 105Nb odesłane przez Tramwaje Warszawskie do producenta w celu zabudowy elektryki ze 105Ne; wagony opuściły Chorzów jako fabrycznie nowe
- 105Ng – troje drzwi, przetwornica statyczna, pantograf połówkowy
- 105Np– wersja 105Ne z przetwornicą statyczną
- 105Nf – nowe hamulce szczękowe i pulpit motorniczego, pantograf połówkowy OTK-2
- 105N1k – troje drzwi, rozruch tyrystorowy, przetwornica statyczna
- 105N2k – jak 105N1k, ale inny producent elektroniki
- 105N3k – jak wyżej, nowa elektronika, system wizualnej i dźwiękowej informacji pasażerskiej BUSE, w inwentarzu TW występuje jako 105N2k
- 105Nm – wersja 105Nf z przetwornicą statyczną
- 105Nz – tyrystorowy rozruch impulsowy, silniki asynchroniczne
- 105N2k/2000 – nowe czoło i tył wozu z tworzywa, zakryte wózki, nowy pulpit motorniczego (eksploatowane w Warszawie i Szczecinie)
Eksploatacja[edytuj | edytuj kod]
Tramwaje te eksploatowane są przez wszystkie polskie miasta z komunikacją tramwajową i stanowią najliczniejszą grupę taboru. Najczęściej wagony łączone są w składy podwójne, a w Bydgoszczy, Łodzi, Pabianicach, Częstochowie (od 01.04.2011), Elblągu, Metropolii Górnośląskiej, Gdańsku (od 29.01.2010), Grudziądzu, Szczecinie, Toruniu i Warszawie spotkamy także składy jednowagonowe. Ze względu na brak możliwości hamowania pojedynczym wagonem w przypadku usterki w Krakowie nie spotyka się już wagonów solo tego typu, ponieważ stwarzały one bardzo duże zagrożenie. We Wrocławiu kursowały tramwaje jednowagonowe, ale przerobiono je na składy. W Szczecinie i Łodzi w okresie Wszystkich Świętych kursują zestawy potrójne, natomiast w Krakowie i w Warszawie zestawy potrójne kursują na stałe. 1 stycznia 1992 w Poznaniu, a 22 lutego 2010 r. w Gdańsku została zakończona eksploatacja zestawów potrójnych[2]. Zakazano ich tworzenia także w Szczecinie od czasu katastrofy tramwajowej w 1967 roku. W czasie remontu torowiska we Wrocławiu jeździły wahadłowe składy 105Na (wagony były złączone tyłami). Podejmowano także próby uruchomienia na czas remontu jednego z wiaduktów takich składów w Warszawie. Z powodu małego zainteresowania przyszłą linią nie wprowadzono ich do ruchu liniowego.
Liczba eksploatowanych w Polsce wagonów typów 105Na i 805Na (27 lutego 2013):
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
Bydgoski Konstal 805Na - wnętrze tramwaju
-
Łódzki Konstal 805Na - szafa aparatowa i kabina motorniczego
-
Konstal 5N
-
Konstal 5N+5ND - 1990 r.
-
Konstal 803N - 1990 r.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy
- ↑ 1,0 1,1 Transport szynowy. [dostęp 2009-09-25].
- ↑ Tramwaje w Gdańsku.
- ↑ http://gdanskietramwaje.psstm.prohost.pl/data/tabor/105na_kronika.pdf
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Szczegółowy opis tramwaju 105Na i pokrewnych typów
- Zdjęcia i opisy tramwajów polskich i zagranicznych
- Zdjęcia i opisy taboru Tramwajów Warszawskich (model 105Na)
- Opis pulpitu krakowskiego 105Na
- Filmy z 105Na na żywo
|
||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||
