Lucjan Borek-Prek

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Lucjan Borek-Prek
Lucian Ritter von Borck Prek
Data i miejsce urodzenia

17 lipca 1872
Pantalowice Górne

Data i miejsce śmierci

8 stycznia 1941
Dachau

Zawód, zajęcie

urzędnik

Narodowość

polska

Rodzice

Stefan, Zofia

Krewni i powinowaci

Stanisław, Karolina (dziadkowie)

Odznaczenia
Kawaler Orderu Franciszka Józefa (Austro-Węgry) Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych i Żandarmerii 1898 (Austro-Węgry) Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych Krzyż Jubileuszowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych

Lucjan Tadeusz Adam Borek-Prek herbu Borek[a] (ur. 17 lipca 1872 w Pantalowicach Górnych, zm. 8 stycznia 1941 w Dachau) – polski urzędnik, major rezerwy kawalerii Wojska Polskiego, właściciel ziemski.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 17 lipca 1872 w Pantalowicach Górnych[1][2]. Wywodził się z rodziny właścicieli ziemskich, był wnukiem Stanisława (1794-1869, oficer wojsk polskich, powstaniec listopadowy) i Karoliny Preków oraz synem Stefana Preka (1831-1908, powstaniec styczniowy, ziemianin, działacz gospodarczy[3]) i Zofii z domu Cybulskiej[2]. Uczył się w C. K. Gimnazjum w Sanoku. Kształcił się w C. K. Gimnazjum III w Krakowie, gdzie w 1888 ukończył VI klasę[4], w 1889 VII klasę[5], a w 1890 VIII klasę i zdał egzamin dojrzałości[6][7].

Został zatrudniony w C. K. Namiestnictwie we Lwowie, gdzie około 1895/1896 był praktykantem konceptowym[8], około 1896/1897 w tym charakterze przydzielony do urzędu starostwa c. k. powiatu żydaczowskiego[9], a około 1897/1898 do urzędu starostwa c. k. powiatu jarosławskiego[10][11][12]. Od około 1898 był zatrudniony w urzędzie starostwa c. k. powiatu rzeszowskiego, gdzie początkowo nadal był praktykantem konceptowym[13], od 1899 do 1903 koncypistą namiestnictwa[14]. W tym okresie działał w Towarzystwie Kasyna w Rzeszowie, gdzie na początku 1899 został wybrany sekretarzem wydziału[15], w październiku 1899 wydziałowym i gospodarzem[16], na początku stycznia 1903 prezesem komitetu urządzającego bale dobroczynne[17][18]. Od 1903 do około 1906 był komisarzem powiatowym w urzędzie starostwa c. k. powiatu nowosądeckiego[19], a od około 1906 do około 1908 w urzędzie starostwa c. k. powiatu nowotarskiego[20]. W tym okresie około 1907/1908 był komisarzem rządowym w C. K. Powiatowej Kasie Oszczędności w Nowym Targu[21]. Był też członkiem wydziału Okręgowego Towarzystwa Rolniczego w Nowym Targu[22]. Około 1908/1908 był członkiem wydziału Towarzystwa Tatrzańskiego w Krakowie[23]. Od około 1908 był przydzielony do C. K. Namiestnictwa, początkowo nadal jako komisarz powiatowego[24][25][26], a od około 1911 w randze starszego komisarza powiatowego[27][28][29] i pozostawał na tym stanowisku także podczas I wojny światowej do 1918[30][31]. Przed 1914 został członkiem wydziału Galicyjskiego Klubu Automobilowego (analogicznie Henryk Prek)[32][33][34]. Był myśliwym[35], od 1899 czynnym członkiem Towarzystwa Myśliwych w Rzeszowie[36], członkiem Galicyjskiego Towarzystwa Łowieckiego w 1914[37][38].

Został żołnierzem kawalerii C. K. Armii. Służąc w szeregach 3 pułku ułanów we wrześniu 1896 zdał egzamin oficerski jednorocznych ochotników w konnicy zorganizowany w Jarosławiu (innym absolwentem został wówczas Wawrzyniec Łobaczewski)[39]. Na przełomie 1896/1897 został mianowany jednorocznym ochotnikiem w kawalerii c. i k. armii[40]. Został mianowany kadetem w rezerwie ułanów z dniem 1 stycznia 1897[41], a pod koniec 1898 mianowany na stopień oficerski porucznika rezerwy ułanów z dniem 1 stycznia 1899[42][43]. Od 1897 do około 1904 pozostawał żołnierzem rezerwowym 3 pułku ułanów w Gródku[44]. Po przeniesieniu do C. K. Obrony Krajowej został zweryfikowany w stopniu porucznika oddziałów konnych w grupie nieaktywnych z dniem 1 stycznia 1899[45], a w październiku 1909 awansowany na nadporucznika kawalerii obrony krajowej w grupie nieaktywnych z dniem 1 listopada 1909[46][47]. Był przydzielony do grup oficerów nieaktywnych pułku ułanów nr 3 w Rzeszowie[48][49][50] (od około 1910 posiadał tam przydział też Henryk Prek)[51] do około 1912[52]. Po zakończeniu wojny i odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego. Został awansowany na stopień majora rezerwy kawalerii ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[53]. W 1923 był oficerem rezerwowym 4 pułku strzelców konnych w Płocku[54], a w 1924 jako oficer pospolitego ruszenia[55]. W 1924 był zweryfikowany w korpusie oficerów kawalerii pospolitego ruszenia[56].

Na początku istnienia II Rzeczypospolitej pracował w Urzędzie Wojewódzkim w Stanisławowie, skąd z dniem 31 grudnia 1923 został przeniesiony na emeryturę[57]. Został właścicielem i zarządcą majątku leśnego w Kalnicy[2]. W 1932 przedstawiciele jego rodziny ze Lwowa (zapisywanej także Borck Prek), Lucja, Klementyna i Ksawery, objęli we własność dwie wsie: Smerek i Strzebowiska[58][59] zaś sam Lucjan Borek-Prek, był właścicielem wsi od 1938 do 1939[60][61]. Był członkiem zwyczajnym Kasyna i Koła Literacko-Artystycznego we Lwowie[62].

Był żonaty[63][64]. Miał syna Stefana. Podczas II wojny światowej w trakcie okupacji niemieckiej został aresztowany przez Gestapo pod zarzutem ułatwiania przekraczania granicy z Węgrami, po czym 5 kwietnia 1940 osadzony w więzieniu w Sanoku, gdzie przebywał do 22 czerwca 1940[2]. Następnie skierowany do obozu koncentracyjnego Dachau; stamtąd nadsyłał do rodziny listy[65]. Otrzymał tam numer obozowy 18874, przebywał w położeniu K-3, blok 13-3-K i poniósł śmierć[66] 8 stycznia 1941[67].

Upamiętnienie na Mauzoleum w Sanoku

W ramach Apelu Poległych uczniów sanockiego gimnazjum w publikacji z 1958 Józef Stachowicz podał, że Lucjan Borek-Prek zginął podczas II wojny światowej w nieznanym miejscu[68]. W 1962 został upamiętniony wśród innych osób wymienionych na jednej z tablic Mauzoleum Ofiar II Wojny Światowej na obecnym Cmentarzu Centralnym w Sanoku (wymieniony jako „Łucjan Borek-Prek”).

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

austro-węgierskie

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ W publikacjach gimnazjalnych figurował jako „Lucyan Prek”. W corocznych urzędniczych Szematyzmach figurował jako „Łucyan Prek-Borek” (1896-1898), następnie jako „Łucyan Borek-Prek” (1899-1901), potem jako „Łucyan Borck-Prek” (1902-1909) i jednocześnie jednokrotnie wymieniono go jako „Łucyan Prek” (1909), następnie jako „Lucyan Prek-Borck” (od 1910). W ewidencji urzędników Austro-Węgier do 1918 był określany w języku niemieckim jako „Luzian Ritter von Prek-Borck”. W ewidencji wojskowych C. K. Armii był określany w języku niemieckim jako „Lucian Ritter von Borck Prek”. W ewidencji C. K. Obrony Krajowej był określany w języku niemieckim jako „Luzian Prek Ritter von Borck”. W ewidencji Wojska Polskiego figurował jako „Lucjan Borek-Prek”. Lucjan Borek-Prek. wbh.wp.mil.pl. [dostęp 2021-09-02]. W niektórych źródłach pojawiały się także forma imienia „Łucjan” oraz nazwiska „Preck”. W spisie alfabetycznym indeksu żołnierzy armii austriackiej figurował pod literą P od nazwiska Prek, natomiast w spisie alfabetycznym indeksu żołnierzy Wojska Polskiego figurował pod literę B od przydomka Borek.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Roczniki Oficerskie 1923, 1924. Publikacja Lasów Państwowych w Krośnie oraz dane opublikowane o rodzinie Prek.
  2. ↑ a b c d Gefängnis in Sanok. Księga więźniów śledczych 1939-1940 (zespół 134, sygn. 97). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 86 (poz. 828).
  3. ↑ Kronika. † Stefan Borck Prek. „Wiadomości Urzędowe c. k. Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego”. Nr 18, s. 120, 1 maja 1908. 
  4. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. III Gimnazyum w Krakowie za rok szkolny 1888. Kraków: 1888, s. 95.
  5. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. III Gimnazyum w Krakowie za rok szkolny 1889. Kraków: 1889, s. 61, 94.
  6. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. III Gimnazyum w Krakowie za rok szkolny 1890. Kraków: 1890, s. 61.
  7. ↑ II Liceum im. Króla Jana III Sobieskiego w Krakowie. Spis absolwentów z lat 1883 - 1939. stankiewicze.com. [dostęp 2014-11-16].
  8. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1896. Lwów: 1896, s. 5.
  9. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1897. Lwów: 1897, s. 5, 40.
  10. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1898. Lwów: 1898, s. 2, 17.
  11. ↑ Z prowincji. Piknik w Jarosławiu. „Dziennik Polski”. Nr 287, s. 2, Nr 287 z 16 października 1897. 
  12. ↑ Z prowincji. Piknik w Jarosławiu. „Dziennik Polski”. Nr 311, s. 1, 9 listopada 1897. 
  13. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1899. Lwów: 1899, s. 33.
  14. ↑ Kronika. „Głos Rzeszowski”. Nr 43, s. 2, 22 października 1899. 
    •Kronika. Mianowania. „Gazeta Rzeszowska”. Nr 3, s. 3, 26 października 1899. 
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1900. Lwów: 1900, s. 40.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1901. Lwów: 1901, s. 2, 40.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1902. Lwów: 1902, s. 2, 40.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1903. Lwów: 1903, s. 2, 40.
    •Kronika. „Głos Rzeszowski”. Nr 10, s. 3, 7 marca 1903. 
  15. ↑ Kronika. „Głos Rzeszowski”. Nr 6, s. 3, 5 lutego 1899. 
  16. ↑ Kronika. „Głos Rzeszowski”. Nr 44, s. 3, 29 października 1899. 
  17. ↑ Kronika. „Głos Rzeszowski”. Nr 1, s. 3, 4 stycznia 1903. 
  18. ↑ Kronika. „Głos Rzeszowski”. Nr 7, s. 3, 15 lutego 1903. 
  19. ↑ Kronika. „Głos Rzeszowski”. Nr 24, s. 2, 14 czerwca 1903. 
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1904. Lwów: 1904, s. 34.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1905. Lwów: 1905, s. 34.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1906. Lwów: 1906, s. 41.
  20. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1907. Lwów: 1907, s. 42.
    •Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1908. Lwów: 1908, s. 42.
  21. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1908. Lwów: 1908, s. 840.
  22. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1909. Lwów: 1909, s. 933.
  23. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1909. Lwów: 1909, s. 963.
  24. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1909. Lwów: 1909, s. 2.
  25. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1910. Lwów: 1910, s. 2.
  26. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów: 1911, s. 2.
  27. ↑ a b c d Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1912. Lwów: 1912, s. 2.
  28. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1913. Lwów: 1913, s. 2.
  29. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 2.
  30. ↑ a b Kronika. Wiadomości osobiste. „Głos Rzeszowski”. Nr 12, s. 4, 25 marca 1917. 
  31. ↑ a b c d Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1918. Wiedeń: 1918, s. 997.
  32. ↑ Offiziele Mitteilungen des Galizischen Automobil-Club. „Allgemeine Automobil-Zeitung”. Nr 43, s. 4, 23 października 1910. (niem.). 
  33. ↑ Offiziele Mitteilungen des Galizischen Automobil-Club. „Allgemeine Automobil-Zeitung”. Nr 17, s. 7, 23 kwietnia 1911. (niem.). 
  34. ↑ Offiziele Mitteilungen des Galizischen Automobil-Club. „Allgemeine Automobil-Zeitung”. Nr 17, s. 10, 28 kwietnia 1912. (niem.). 
  35. ↑ Tegoroczne rykowisko. „Słowo Polskie”. Nr 281, s. 3, 13 października 1931. 
  36. ↑ W.G.: Towarzystwo Myśliwych w Rzeszowie (w pięćdziesiątą rocznicę powstania) 1880-1930. Rzeszów: 1930, s. 23.
  37. ↑ Spis członków i delegatów Galicyjskiego Towarzystwa Łowieckiego. Lwów: 1913, s. 34.
  38. ↑ Spis członków i delegatów Galicyjskiego Towarzystwa Łowieckiego. Lwów: 1914, s. 34.
  39. ↑ Kronika. Egzamin oficerski. „Słowo Polskie”. Nr 232, s. 3, 4 października 1896. 
  40. ↑ Mianowania jednorocznych ochotników. „Słowo Polskie”. Nr 6, s. 3, 9 stycznia 1897. 
  41. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1898. Wiedeń: 1897, s. 649.
  42. ↑ Das Neujahrs-Avancement der Einjährigfreiwilligen. „Neue Freie Presse”. N 12342, s. 17, 1 stycznia 1899. (niem.). 
  43. ↑ a b c Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1900. Wiedeń: 1899, s. 671.
  44. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1898. Wiedeń: 1897, s. 717.
    •Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1899. Wiedeń: 1898, s. 719.
    •Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1900. Wiedeń: 1899, s. 741.
    •Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1901. Wiedeń: 1900, s. 749.
    •Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1902. Wiedeń: 1901, s. 755.
    •Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1903. Wiedeń: 1902, s. 751.
    •Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1904. Wiedeń: 1903, s. 755.
  45. ↑ Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1905. Wiedeń: 1905, s. 578.
  46. ↑ Das November-Avancement in der k.k. Landwehr. „Deutsches Volksblatt”. N 7481, s. 12, 27 października 1909. (niem.). 
  47. ↑ Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1910. Wiedeń: 1910, s. 398.
  48. ↑ Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1905. Wiedeń: 1905, s. 608.
    •Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1906. Wiedeń: 1906, s. 443.
    •Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1907. Wiedeń: 1907, s. 373.
    •Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1908. Wiedeń: 1908, s. 383.
  49. ↑ a b Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1909. Wiedeń: 1909, s. 414.
  50. ↑ Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1910. Wiedeń: 1910, s. 415.
  51. ↑ Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1911. Wiedeń: 1911, s. 420.
  52. ↑ Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1912. Wiedeń: 1912, s. 426.
  53. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 695.
  54. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 660.
  55. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 589.
  56. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 635.
  57. ↑ Ruch służbowy w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych”. Nr 21, s. 1, 1 marca 1924. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych. 
  58. ↑ Strubowiska (Strubovishche). (Currently Strzebowiska. Owners of the Village. warholic.tripod.com. [dostęp 2014-11-16]. (ang.).
  59. ↑ Smerek. warholic.tripod.com. [dostęp 2014-11-16]. (ang.).
  60. ↑ Historia Strzebowisk. strzebowiska.pl. [dostęp 2014-11-16].
  61. ↑ Jasło i Okrąglik ze Strzebowisk. twojebieszczady.net. [dostęp 2014-11-16].
  62. ↑ Sprawozdanie Wydziału Kasyna i Koła Literacko-Artystycznego we Lwowie za czas od 1 kwietnia 1934 do 31 marca 1935 przedłożone Walnemu Zgromadzeniu w dniu 29 maja 1935. Lwów: 1935, s. 33.
  63. ↑ Kronika. „Głos Rzeszowski”. Nr 3, s. 3, 18 stycznia 1903. 
  64. ↑ Kronika. „Głos Rzeszowski”. Nr 5, s. 3, 1 lutego 1903. 
  65. ↑ Papiery osobiste, rodzinne, dotyczące pracy naukowej i działalności artystycznej. Nabytki Działu Rękopisów ZNiO w latach 1995-2004. Stefan Borek-Prek. oss.wroc.pl. [dostęp 2014-11-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (1 lipca 2011)].
  66. ↑ Mieczysław Przystasz. Powiat sanocki w latach 1939–1947. „Rocznik Sanocki”. Tom II, s. 269, 1967. Wydawnictwo Literackie. 
  67. ↑ Informacja udzielona przez https://www.kz-gedenkstaette-dachau.de/
  68. ↑ Józef Stachowicz: W służbie ojczyzny. W: Księga pamiątkowa Gimnazjum Męskiego w Sanoku 1888–1958. Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1958, s. 120.
  69. ↑ Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1918. Wiedeń: 1918, s. 244.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Lucjan_Borek-Prek&oldid=71909220”